لە رۆژئاڤاوە

پێویستە ناوچەی دژەفڕین بەسەر سوریادا بسەپێنرێت

10:17 - 2022-08-22
فەتحوڵڵا حوسێنی
293 خوێندراوەتەوە

دوای ئەوەی لە ساڵی 2019دا داواكاری بۆ سەپاندنی ناوچەی دژەفڕین بەسەر ناوچەكانی باكوور و خۆرهەڵاتی سوریادا رەتكرایەوە، سەرلەنوێ داواكاری پێشكەش كراوەو ئەم جارەیان بۆتە داواكارییەكی جەماوەری و سیاسیش، لە راستیدا داواكاری پێنج ملیۆن هاووڵاتییە كە لەو ناوچەیەدا دەژین. هاوكات لەگەڵ ئەم داواكارییانەدا رۆژنامەی فاینانشیاڵ تایمزی بریتانی راپۆرتێكی بڵاوكردۆتەوە لە بارەی پەیوەندی نێوان كورد و توركیاوە.
راپۆرتەكە ئاماژە بۆ ئەوە دەكات كە توركیا بە لێشاو یارمەتی لۆجستی رەوانەی هێزە سەربازییەكەی دەكات لەسەر سنوورو لە ناو خاكی سوریادا بە مەبەستی پشێوی نانەوە، بەردەوامیش ناوچەكانی زەركان و تەلتەمر و ئێم فۆر و شەهبا تۆپباران دەكات، وەك رۆژنامەكەش دەڵێت: ئەم كردەوانە بۆتە بارێكی گران بەسەر سوریا كە جەنگ پرزەبڕاوی كردووە و لە هەمان كاتدا ئەم كردەوانە رۆڵی خراپ و دوژمنكارانەی توركیا دەردەخەن لە سوریادا، بە تیبەت لە ناوچەكانی باكوورو خۆرهەڵاتی سوریا كە توركیا تا ئێستا چەند جارێك هێرشی كردۆتە سەرو هەندێك ناوچەی داگیر كردووە، بە بیانووی دوور خستنەوەی یەكینەكانی پاراستنی گەل لە سنوورەكانی خۆی.
هەر ئەو رۆژنامەیە جەخت دەكاتەوە، كە لە دوای رووخانی ئیمپراتۆری عوسمانییەوە ساڵی 1918، توركیا ئەمە گەورەترین داگیركارییە كە لە وڵاتێكی عەرەبیدا ئەنجامی دەدات، ئەگەریشی هەیە داگیركارییەكانی زیاتر بكات، بە تایبەت لە سایەی بێ هەڵوێستی خۆرئاواو ئەمریكاو روسیادا كە هەژموونیان بەسەر سوریادا هەیە، ئەوەتا دەبینین رەجەب تەیبە ئەردۆگان سەرۆكی توركیا كە پێشتر چەندین هێرشی كردە سەر سوریا و زانی كۆمەڵی نێودەوڵەتی هیچ هەڵوێستێكی نییە، بە خۆی و سوپاو گروپە چەكدارە كرێگرتەكانییەوە هەڕەشەی هێرشێكی نوێ دەكەن بۆ سەر ناوچەكانی باكوور و خۆرهەڵاتی سوریا، بۆ تێكدانی نەخشەی نوێی سوریا كە ناوچەكانی دابەشبوون بەسەر دەسەڵاتی هێزەكانی سوریای دیموكرات و رژێمی دیمەشق و ئۆپۆزسیۆنی عەرەبیدا.
واقیعەكە ئەوەیە ئەمڕۆ دۆزی كورد یەكێكە لە بابەتە زۆر گرنگەكان لە كۆڕ و كۆبوونەوە نێودەوڵەتییەكاندا و توركیا كە خاوەنی گەورەترین كێشەی كوردە رۆڵی خراپی هەیە، وا دیارە ئەمڕۆ دۆخەكە بە خواستی توركیا بەڕێوە دەچێت، ئەویش بەهۆی سەودای سەربازی و ئابووری جۆراجۆرەوە، بەڵام لە داهاتوودا رۆژێك دێت ئەو وڵاتانەی سەودایان لەگەڵ توركیادا كردووە، بەو بابەتەدا بچنەوە، چونكە هێزی كورد، واتە هێزی پێشمەرگە لە باشووری كوردستان و یەپەگە لە خۆرئاوای كوردستان تاكە هێز بوون كە توانییان بەرەنگاری مەترسیدارترین رێكخراوی بوونەوەو لەناوی ببەن، هەر ئەمەش بوو وایكرد، كە توركیا نەتوانێ بەهۆی بەندی پێنجەمەوە ناتۆ لە ململانێكەی خۆی لەگەڵ كوردا تێوە بگلێنێت، ئەوەبوو ناتۆ رەتی كردەوە و وتی ئەوە بابەتێكی ناوخۆی توركیایەو پەیوەندی بە خۆیەوە هەیە.
بەهەرحاڵ دۆخەكە تا ئێستا بەردەوام لە مەترسیدایەو هەڕەشەكانی توركیا بەردەوامن، بەڵام ئەوە بەرپرسیاریی كۆمەڵی نێودەوڵەتییە رێگە لە فراوانخوازی و داگیركارییەكانی توركیا بگرێت بۆ سەر گەلانی ئارام و ئاشتیخواز لە باكوورو خۆرهەڵاتی سوریا.

وتارەکانی نوسەر