دەستلەكاركێشانەوەی بەكۆمەڵی فراكسیۆنی سەدر لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق، پێشهاتێكی نوێیە و دەرگا لەسەر كۆمەڵێك سیناریۆ و پێشهاتدا دەكاتەوە، كە هەندێكیان چاوەڕوانكراو و هەندێكی تریان چاوەڕوان نەكراون.
راییكردنی مەسەلەی دەستلەكاركێشانەوەكە و پەڕینەوەی بۆ قۆناغی جێبەجێكردن، جگە لەوەی مەسەلەیەكی سیاسی و هەروەها یاساییە، رەنگە رەهەندێكیشی پەیوەست بێت بەدروستكردنی رووداوەوە؛ مانەوەی هەندێك بەهەڵتۆقیویی و وەك هێزی خاوەن دەستپێشخەری و چەپاندنی هەندێكی تر بۆ چوارچێوەیەك لە كاردانەوەدا هەروا بەئاسانی تێناپەڕێت، هەرنا لەبەرئەوەی ئەم عیراقەی ئەمڕۆ، قەوارەیەكی سیاسیی جێگیر و سەقامگیر نییە؛ بەڵكو لە هەموو چركەساتێكدا ئەگەری رووداوی چاوەڕواننەكراو لە گۆڕێدایە.
لە راستیدا، لە دوای هەڵبژاردنی پێشوەختی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراقەوە لە 10ی 10ی 2021 دا، بارودۆخی سیاسی عیراق رۆژ بە رۆژ بەرەو قوڵبوونەوەی ناكۆكییەكان دەڕوات. سات لە دوای سات ئەگەر نزیكبوونەوەی لایەنەكان و گەیشتن بە سازان و رێكەوتن لە بارەی قۆناغی داهاتوو دوور و دوورتر دەخاتەوە.
ئەو ئەنجامەی هەڵبژاردن كە لە لایەن دادگای فیدرالییەوە پەسەند كراوە، یەكێكە لە هۆكارە سەرەكییەكانی ئەم بارودۆخەی هاتۆتە ئاراوە كە لە بری هەنگاونان بەرەو چارەسەر و نزیكبوونەوەی لایەنەكان بۆتە هۆكاری دووركەوتنەوەی بەردەوامی لایەنەكان و هەوڵدان بۆ پەراوێزخستنی ئەوانی تر لە ژێر ناو و ناونیشانی جۆراوجۆردا كە یەكێكیان پڕۆژەی (زۆرینەی نیشتمانی) بوو.
ئەو سیناریۆ و ئەگەر و پێشهاتانەی لە بارەی بارودۆخی سیاسیی عیراق دەخرێنەڕوو زۆر و جۆراوجۆرن، هەندێكیان پێشبینیكراو و هەندێكیشیان پێشبینینەكراون، بگرە هەندێك سیناریۆ و ئەگەر لە ئارادان كە پێچەوانەی واقیعی بڕواپێهێنەری بارودۆخەكەن.
رەنگە؛ یەكێك لە ئەگەرە بەهێزەكان زەمینەسازی بێت بۆ دووبارەكردنەوەی هەڵبژاردن یان هەڵبژاردنێكی پێشوەختی دیكە بەبێ ئەوەی زۆرینەی ئێستا (فراكسیۆنی سەدر) بەرپرسیارێتی ئەو بارودۆخە و ئەو دەرەنجامەی بكەوێتە ئەستۆ، تاكو لە هەڵبژاردنی چاوەڕوانكراودا بتوانێت سوودی سیاسی لێوەربگرێت.
ئەم مەسەلەیە كەمێك قورستر و ئاڵۆزترە لەوەی بەسادە و ساكاری تەماشا بكرێت و هەڵسەنگاندنی بۆ بكرێت. چونكە، هەڵبژاردنی پێشوەخت لەم دۆخە گرژ و ناكۆكەی ئێستا لە شەقامی عیراقیدا هەیە، رەنگە بژاردەیەكی گونجاو نەبێت؛ بەتایبەتی لەو رووەی كە هاوكێشەی سیاسیی نێوان حوكمڕان و ئۆپۆزسیۆن كەمێك ئاڵۆز و بەیەكدا چووە.
ئەو لایەنەی گوایە حوكمڕانە، مەرج نییە بە فیعلی حوكمڕان بێت و جومگە سەرەكییەكانی بڕیاری بەدەستەوە بێت، ئەو لایەنەشی گوایە لە بەرەی ئۆپۆزسیۆندایە، مەرج نییە بێ چارە و بێ دەسەڵات بێت، چونكە ئەو حوكمڕان و ئۆپۆزسیۆنەی هەیە پاشماوەی خولی پێشووتری پەرلەمانە، هەروەك كاریگەری و لێكەوتەكانی شەڕی دژ بە تیرۆریستانی داعش-یش هێشتا كاریگەریی گەورەی لەسەر بارودۆخ و هاوسەنگی و هاوكێشەی حوكمڕان و ئۆپۆزسیۆن هەیە، ئەمە جگە لە هەژموونی ئاشكرا و نهێنیی وڵاتانی هەرێمایەتی و جیهانی لەسەر سەنگەربەندییە عیراقییەكان.
وردتر لە هەر قسە و لێكدانەوەیەكی دیكە، ئەم بارودۆخەی عیراق نابێت وەك ئەوەی ئێستا بمێنێتەوە؛ هاتنی گەرما و چارەسەرنەبوونی كێشەی كارەبا، ئەمساڵ وەك ساڵانی تر و بگرە زیاتریش، دۆزەخێك بۆ ئەم حكومەت و دەسەڵاتدارانە دروستدەكات كە رەنگە جارێكی تر هەژموونی سیاسی و دەستپێشخەریی خەڵك و شەقام گۆڕانكاری لەزۆر مەسەلە و بابەتدا دروستبكات.
