بەغدا وەک ئەو ناوەندەی عیراقی فیدراڵی پێکدەهێنێت لەگەڵ هەرێمی کوردستان، لەدوای نەمانی رژێمی بەعسەوە، بۆتە فرە جەمسەر و فرە لووتکە و هێز، بەمەش گەیشتنی کورد بە مافەکانی و چارەسەرکردنی لەناو چوارچێوەی عیراقدا بە گەڕانەوە بۆ دەستوور، زەحمەتە و چەندین کۆسپی لەبەردەمدایە.
کێ دڵسۆزی عیراقە با کێشەکانی لەگەڵ کورد کۆتایی پێبهێنێت، کێ لە خەمی سەروەریی عیراقدایە با کورد بە پارێزەری ئەو سەروەرییە بزانێت، چونکە عیراق خۆی لە خۆیدا لە لێواری کەوتنی سیاسیدایە، ئیتر کورد لەگەڵ کێ رووبەڕووبێتەوە؟ ئەگەر ئەوان فرە جەمسەر بن؟
لەبیرمان نەچێت کێشەی کورد لەگەڵ بەغدا بووە هۆکاری سەرەکیی نەحەوانەوەی هیچکام لە حکومەتەکانی عیراق لەدوای پاشایەتییەوە تا ئەمڕۆ، ئەوانەی کە پێیانوایە کورد دەبێت سەرکوت بکرێت، مافی زەوت بکرێت، ستەمی لێبکرێت و لە پێگەی کەمبکرێتەوە، ئەوا لە گوێی گادا نووستوون، دەبێت ئەوان بە تەواوی باوەڕەوە دان بەم قەوارەیەدا بنێن و بیناسن، هەوڵدان بۆ تێکچوونی و سڕینەوەی مەحاڵە، ئەمە بە خوێن هاتۆتە دی (کارمان بەرەفتاری هەندێک کەسایەتیی سیاسیی هەرێم نییە کە هاندەرە بۆ تێکچوون و لاوازکردنی) هەر هەوڵێک لەو چەشنە، عیراق بەگشتی بەرەو زەلکاو دەبات.
تازە دەبێت هەموان سوپاسگوزار بن کە لەدوای نەمانی رژێمی بەعسەوە، کورد لەگەڵ حکومەتەکانی بەغدا نەچۆتە شەڕەوە وەک ئەوەی لەسەردەمی بەعس و پێشتریشدا کردوویەتی، ئەمەش وایکردووە سەقامگیریی لە سەرتاسەری عیراقدا هەبێت.
لەم هەرێمی کوردستانەدا، نەتەوەیەکی پێنج ملیۆنی دەژی و پێی دەوترێت کورد، هەیبەتی ئەم نەتەوەیە لە حزب و کەسایەتییە سیاسیی و حکومییەکاندا نییە بەتەنها، ئەوان رووی حزبە سیاسییەکانی خۆیانن، بەڵام هەستی نەتەوەیی لای هەر تاکێک هەر ماوە، ئەوە سیاسەتی ئەمڕۆی هەرێمە وادەخوازێت کە برایەتی و پێکەوەژیانی نەتەوەکان لەم هەرێمە قووڵ بکرێتەوە تا چیدی شۆڤێنیستان سوودی خراپی لێ وەرنەگرن و بیشێوێنن، چونکە تێکدانی ئەم دۆخە لە بەرژەوەندیی هیچ تاکێکی عیراق نییە، نەک هەر هەرێم.
ئەوانەی بیر لە تێکدانی دۆخی هەرێم دەکەنەوە و کێشە ئابوورییەکانی نێوان حکومەتی هەرێم و بەغدا دەکەنە کێشەی سیاسیی(لە هەرێم بن یان لە بەغدا)، یان دەیانەوێت لەم رێگەیەوە گوشار بخەنە سەر خەڵک تا راپەڕێت، بە ئامانجی تێکدانی، ئەوا هەڵەن، باشتر وایە لەپێناوی زیاتر قووڵکردنەوەی کەشی ئارامیی و سەقامگیریی و بنیاتنانی عیراق، بیر لە دروستکردنی ئەو کەشە لە هەرێمیش بکەنەوە.
لەکاتێکدا خەڵکی هەرێم، مووچەکانیان دەخورێت و دوادەکەوێت، سەدان خێزانی شارەکانی دەرەوەی هەرێم بە گیرفانی پڕەوە روو لە سەیرانگاکانمان دەکەن و بەڕێزەوە پێشوازییان لێدەکرێت، بەڵام هەرچۆنێک بێت بە سیاسەتکردنی بودجە و مووچەی هەرێم، قین لای تاکی کورد دروستدەکات بەرامبەر ئەوانەی دێنە هەرێم بۆ گەشتیاری، بۆچی ئەوان بە گیرفانی پڕەوە هاتوون و ئێمەش چاوەڕوانی ئەوان بین؟
یاریکردن بە مووچە و هەر جارەی بە بیانوویەک، کارێکی ناڕەوایە، هەرکەس لێی بەرپرسیارە دەبێت بە خۆیدا بچێتەوە و هەنگاوی چارەسەریی بۆ بنێت، دەنا قینی خەڵک وەک ئەو جامە وایە کە ئاوی لەسەرە و پڕ دەبێت.
ئێوەش ئەی سیاسییەکانی عیراق، تا کار لە کار نەترازاوە، بۆ پاراستنی سەروەریی عیراق و هەرێمی کوردستان دەستی پێکەوەکارکردن بۆ هەرێم درێژ بکەن، مادام ئێمە و ئێوە لەم عیراقەدا لە رێگەی سیستمی فیدراڵییەوە پێکەوە دەژین.
