ئا: كوردەوان محەمەد سەعید
ساڵی 2021 گەردەلولی (ئۆری) لە ویلایەتی تەكساسی ئەمریكا هەڵیكرد و بووە هۆی كارەبابڕان، ئەویش لە زستانێكدا كە پلەی گەرما 19 پلەی سیلیزی لە خوار سفرەوە بوو، تۆڕی كارەبای تەكساس لەكار كەوت و تۆرباینەكانی بەرهەمهێنانی كارەبا لە هێزی با، بوون بە پارچەیەك شەختە و لەكار كەوتن، پانێلەكانی سۆلار بەفر دایپۆشین، وێستگە ئەتۆمییەكانی بەرهەمهێنانی كارەباش كوژێنرانەوە بۆ رێگرتن لە ئەگەری هەر رووداوێك كە بە هۆی گەردەلولەكەوە روو بدات، كارەبا نەما. سەربازێك كە خزمەتی سەربازییەكەی لەو ناوچەیە بوو شەو بە ناچاری كیسە خەوە سەربازییەكەی دەرهێنا و پێی خەوت، بەیانی كە هەستا لە خەو هیچ ئامێرێكی كارەبایی كاری نەدەكرد و نەیتوانی تەنانەت قاوەیەك ئامادە بكات و بیخواتەوە، هەر ئەو سەربازە نەبوو، زیاتر لە چوار ملیۆن و 500 هەزار ماڵ و كۆمپانیا هەمان دەردی بێكارەباییان بەسەر هاتبوو، كارەبابڕانەكەش نزیكەی دوو هەفتەی خایاند.
خواست لەسەر وزەی كارەبا لە سەرجەم ناوچەكانی جیهان لە زیادبووندایە، بە جیاوازی بڕی بەرهەمهێنانیشەوە لە ناوچەیەك بۆ ناوچەیەكی دیكە
ئۆتۆمبێلی كارەبایی
ئەم رووداوە دەریخست سیستمی كارەبا، كە پێشتر وامان دەزانی بێخەوش و بێكەموكووڕییە، زۆر لاوازە و ئەگەری كارەبابڕان لە هەر ئان و ساتێكدا هەیە. راستە هەموو وڵاتێك زستانی سەختی لەو جۆرەی نییە، بەڵام بە گشتی خواست لەسەر وزەی كارەبا لە سەرجەم ناوچەكانی جیهان لە زیادبووندایە، بە جیاوازی بڕی بەرهەمهێنانیشەوە لە ناوچەیەك بۆ ناوچەیەكی دیكە، بەكارهێنانی كارەباش وەك هیچ شتێكی دیكە نییە و رۆژ بە رۆژ زیاد دەكات، بیهێنە پێش چاوی خۆت، لەمڕۆ بە دواوە ئۆتۆمبێلی كارەبایی زۆر دەبێت و هەموو ئۆتۆمبێلێكیش پێویستی بە چارج كردنەوەیە، جگە لەوەی هەموو ماڵێك پێویستی بە گەرمكردن، یان فێنككردنەوە هەیە و زۆربەی ئامێرەكانی ناوماڵ هەر بە كارەبا كار دەكەن.
لەگەڵ گۆڕانی كەش و هەوادا بڕی بەرهەمیش دەگۆڕێت
هاوكات زۆرێك لە وڵاتان پەنا بۆ بەرهەمهێنانی وزەی خاوێن دەبەن، وزەی نوێبووەوە، كە لە رێگەی تێشكی خۆر، یان شەپۆلی دەریا، یاخود هێزی با-وە بەدەست دێت، ئەمەش كێشەیەكی دیكە دروست دەكات، بۆ نموونە ئەگەر دنیا هەور بێت، وزەی تیشكی خۆر بۆ بەرهەمهێنانی كارەبا كەم دەكات، ئەگەر با هەڵنەكات، بە هەمان شێوە، دەریا هێور بێت كەم دەكات، كەواتە بە گشتی كێشەی كارەبا كێشەیەكی لەبن نەهاتووە و هەر بەهۆی ئەم كێشانەشەوە (كلێر كۆتینیۆ) وەزیری كارەبای بریتانیا مانگی پێشوو هۆشداریی دا لەبارەی ئەگەری كارەبابڕانەوە لە چەند مانگی داهاتوودا، لەبەر ئەوە پێویستە چەند وێستگەیەكی دیكەی بەرهەمهێنانی كارەبا كە بە غاز كار دەكەن دابمەزرێنن.
بەكارهێنانی پاتری وەك چارەسەر
رێگەیەكی دیكەش هەیە بۆ كەمكردنەوەی كێشەی بڕانی كارەبا، ئەویش دانانی پاتری گەورەیە بۆ تۆڕەكانی كارەبا، بۆ ئەوەی كاتێك كارەبا هەیە چارج بكرێنەوە و لە كاتی كەمیی كارەبادا سوودیان لێ وەربگیرێت، ئەمەش ئەو رێگەیە بوو كە ویلایەتی تەكساس پەنای بۆ برد بۆ چارەسەری كێشەی بڕانی كارەبا، بەڵام بۆ ئەوەی بە باشترین شێوە سوود لەم پاترییانە وەربگیرێت، دەبێ بزانرێت كەی چارج دەكرێن و كەی بەكار دەهێنرێن، ئەمەش هەروا ئاسان نییە و مەگەر زیرەكیی دەستكرد بتوانێ ئەو كارە بكات.
گافین ماكۆرمیك دامەزرێنەری كۆمپانیای (وات تایم)ی تایبەت بە بواری تەكنۆلۆجیا دەڵێ: ئەوەی كاریگەریی گەورەی هەیە بۆ چارەسەری ئەم كێشەیە كەشوهەوا و خواستە لەسەر كارەبا، ئەم دوو شتەش پێویستیان بە پێشبینی هەیە.
باشتر وایە پەنا بۆ زیرەكیی دەستكرد ببرێت
لێرەوە كۆمپانیای (وات تایم) كە بارەگاكەی لە ئۆكلاندی ویلایەتی كالیفۆرنیایە بە پێویستی زانی زیرەكیی دەستكرد بەكار بهێنێت بۆ پێشبینیكردنی خواست لەسەر كارەبا لە ناوچەیەكی دیاریكراودا و هەروەها بۆ رێكخستنی كاری پاترییەكان لە وەرگرتنی چارج و دانەوەی وزەدا، جگە لەوەش زانیارییەكانی زیرەكیی دەستكرد دەتوانن یارمەتی بەكاربەرانی كارەبا بدەن لە چۆنێتی بەكارهێنانەكەیدا، تا كارەباكەی بەشی بكات و كەمترین بەهەدەردانیش هەبێت لە بەكاربردندا.
بە وتەی ماكۆرمیك نهێنییەكە لێرەدایە، تۆ ئۆتۆمبێلێكی كارەباییت هەیە پێویستی بە چارجكردنەوەیە، هەشت سەعات كاتت هەیە بۆ چارجكردنەوە، ئۆتۆمبێلەكەش بە دوو سەعات چارج دەبێتەوە، بەڵام دوو سەعات لەسەر یەك بڕی كارەبای پێویستت نییە بۆ چارج كردنەوەی، لەبەر ئەوە ناچار دەبیت ناوبەناو لە سەعاتێكدا 10 دەقە یان زیاتر و كەمتر وزەی كارەبا بۆ چارجكردنەوەی ئۆتۆمبێلەكەت بەكار بهێنیت، ئەوەش تەنیا زیرەكیی دەستكرد دەتوانێت رێكی بخات.
كۆنترۆڵكردنی رادەی بەكارهێنان
زیرەكیی دەستكرد دەتوانێ ئەو كارە بكات، ئەویش لە رێگەی پێشبینی بۆ بارودخی كەشوهەوا، بە لەبەرچاوگرتنی رۆژانی پشوو، یان خشتەی رۆژانەی كار و تەنانەت كاتی بەڕێوەچوونی یارییەكانی تۆپی پێش، چونكە هەموومان دەزانین، لە كاتی یارییەكاندا و لە دوای گێمی یەكەم هەموان هەڵدەستن و پیاڵەیەك چا یان قاوە ئامادە دەكەن، ئەوەش كارەبای دەوێت.
كۆمپانیایەكی دیكەش بە ناوی كۆمپانیای (ئەلیكتریستی مابس) كە دانیماركییە بە هەمان شێوە زیرەكیی دەستكرد بەكار دەهێنێت بۆ پێشبنینی كردنی بارودۆخی كەشوهەوا، وەك چڕبوونەوەی هەورەكان و هێزی با و پلەی گەرما و ئەگەری داكردنی باران، ئەم زانیارییانەش یارمەتی مرۆڤ دەدەن لە زانینی بڕی بەرهەمهێنانی كارەبا لە رێگەی هێزی با، یان تیشكی خۆرەوە، سەرەنجام سوودی لێوەردەگیرێت بۆ شێوازی بەرهەمهێنان و لە هەمان كاتدا بەكاربردنی كارەبادا، چونكە هەر كاتێك زانیت لە داهاتوودا دەتوانی چەندە كارەبا بەرهەم بهێنیت، دەتوانی بڕی بەكارهێنانیش كۆنترۆڵ بكەیت.
سەرچاوە: BBC Arabic
