سەعدی ئەحمەد پیرە: كاركردن لە چوارچێوەی دەستووردا

09:22 - 2022-07-03
کوردستان
299 جار خوێندراوەتەوە

سەعدی ئەحمەد پیرە، رایدەگەیەنێت كە هەموو هێز و لایەنەكان كۆكن لەسەر لێكتێگەیشتن و رێزگرتن لە ئیرادەی یەكتر و دووركەوتنەوە لە لێدوانێك ببێتەهۆی دروستبوونی پشێوی و ئاڵۆزیی زیاتر. تەئكیدیش دەكەنەوە لەسەر «كاركردن لەچوارچێوەی دەستووری عیراقدا».
لە چەند رۆژی رابردوودا وەفدێك لە هەرێمی كوردستان، كە پێكهاتبوو لە سەعدی ئەحمەد پیرە لە یەكێتی، جەعفەر ئیمینكی لە پارتی، خەلیل ئیبراهیم و موسەننا ئەمین لە یەكگرتوو، ستەم كامیل لە گۆڕان، كەمال رەئوف نووسەر و رۆژنامەنووس، یاسین تەها مامۆستای زانكۆ، د.دلاوەر عەلائەدین سەرۆكی سەنتەری میری، سەردانی نەجەف/بەغدایان كرد و بەشداریانكرد لە دیدارێك كە لەلایەن سەنتەری عەشتار بۆ پشتیوانی لە دیموكراتیەت لە نەجەف و ناوەندی میری لە هەولێر، ئامادەكرابوو.
هەم رێزگرتن، هەم گلەیی
لەبارەی سەردانەكەوە، سەعدی ئەحمەد پیرە، ئەوەی خستۆتەڕوو كە لە سەردانەكەدا وەفدەكەیان، لەگەڵ لایەنە شیعییەكان، لە دیداری شیعی-كوردی، كۆبوونەتەوە و چەند شتێكی گرنگ گفتوگۆی لەسەركراوە، وتیشی: لایەنە بەشدارەكان پێیانووتین بەخێربێن بۆ وڵاتی دووەمی خۆتان، كە ئەوە هەم رێزگرتن بوو، هەم گلەییش بوو.
ئاماژەی بەوەشكرد كە رەخنە لەسەر ئەوە هەبوو هەرێمی كوردستان كەمتر هاموشۆی (نەجەف) دەكات و زیاتر تا بەغدا دەچن، ئەویش لەكاتی پێویستدا كە ئەوەش كارێكی باش نییە.
نەتوانراوە پەیوەندییەكان بەرەوپێشببرێت
لە لێدوانەكەیدا، سەعدی پیرە، باسی لەوەكردووە لە سەردانیاندا بۆ پەیمانگەی عەلەمەین، كە ساڵی 2008 لەلایەن خوالێخۆشبوو سەرۆك مام جەلال بەردی بناغەی دانراوە و لەلایەن دكتۆر ئیبراهیم بەحر ئەلعلوم سەرپەرشتی دەكرێت، «لەچەند شوێنێكی ناو پەیمانگەكەدا ناوی سەرۆك مام جەلال و بەحر ئەلعلوم دەبینرێت». دكتۆر ئیبراهیم وەك كەسایەتییەكی سیاسی تەئكیدی لەسەر ئەوە كردەوە كە بەشێكی زۆری كێشەكان دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی كورد و شیعە نەیاتوانیوە ئەو پەیوەندییە مێژووییەی لەسەرەتای دروستبوونی دەوڵەتی عیراقەوە لەنێوانیاندا هەیە بە رێكوپێكی بەرەوپێشی ببەن.

گرنگی زیاتر بە ناوەندە مەعریفی و تیۆری و فیكری و سیاسییەكان بدرێت
سەعدی ئەحمەد پیرە، وتیشی: لە سەردان و كۆبوونەوەكاندا باسی گرنگی پەیوەندیی زانستی كرا و تەئكید لەسەر قسەكانی زیبا كەلام كرایەوە، كە پێشتر لە بۆنەیەکدا رایگەیاندبوو؛ «دەبێت گرنگی زیاتر بدرێت بە ناوەندەكانی عیراق لە بوارەکانی مەعریفی، تیۆری، فیكری و سیاسی، هەروەها پڕۆژەی ستراتیژی لە بوارەكانی پەروەردە و خوێندنی باڵا و كەرتە گرنگەكان، بەرەوپێشببرێن».
هەرێمی كوردستان هەمیشە شوێنێكی ئارام بووە
سەعدی ئەحمەد پیرە، راشیگەیاند: لە دیدارێكدا، وەك نوێنەری یەكێتی، ئەوەم خستەڕوو كە «پەیوەندیی كورد و شیعە، یان حیواری كوردی-شیعی ناكرێت ئێمە وا بیبینین لە ساڵی 2003وە دەستیپێكردووە، بەڵكو لە ساڵی 1920وە هەیە و هەمیشە بەردەوامە و لە یەك سەنگەر و یەك زیندان و یەك كەمپی ئاوارەییدا بووین، سەنگەری هاوبەشمان هەبووە لە دژی رژێمەكانی عیراق، پێش پرۆسەی ئازادیی عیراقیش هەرێمی كوردستان هەمیشە شوێنێكی ئارام بووە بۆ لایەنە سیاسییە شیعییەكان». وتیشی: ئێمە لەگەڵ شیعەكان لە ناكۆكییەكانماندا هەڵەیەكی گەورە هەیە، نەخشەڕێگای ئێمە و شیعە، دەستووری عیراقە، ئەوانەی لە دەرەوەی دەستوور دەكرێت لە دژی كورد و شیعە و هەر كەسێكی تر، لە دەرەوەی نەخشەڕێگاكەن، بۆیە هەردوولامان بۆ سەرخستنی پڕۆسەی سیاسی و دەربازبوون لە دۆخی ئێستا، پێویستە رێز لە دەستوور بگرین و ماددەكانی بەهەندوەربگرین، ماددە دەستوورییەكان پێویستیان بە یاسا هەیە، تائێستا نەتوانراوە پڕۆژەیاسایەك بۆ ئەم ماددانە جێبەجێبكرێن، لە زۆر وێستگەدا دەبێتە كێشە لە نێوان حكومەتی فیدراڵ و حكومەتی هەرێم، گلەیی لە هەرێمی كوردستان دەكرێت كە رێز لە دامەزراوە ئیتیحادییەكان ناگرێت بە پێچەوانەشەوە، پێویستە بۆ ئەو كێشانە گفتوگۆی یاسایی و دەستووریی، بكرێت.

پێكەوە بژین و پەیوەندیی بەردەوام هەبێت
لە درێژەی قسەكانیدا، نوێنەری یەكێتی، وتی: هەمووان كۆكبووین لەسەر ئەوەی كە دەبێت كێشەكان چارەسەربكرێت، پێكەوە بژین و پەیوەندیی بەردەوام هەبێت، پەیوەندییە مەعریفییەكان ببەینەپێشەوە لەڕێگای سەنتەرەكانی رۆشنبیرییەوە، ناكۆكییەكان وەلابنرێن و هەر گرفتێك هاتەپێشەوە بەزوویی چارەسەربكرێت و رێگە لە تەشەنەسەندنی بگیرێت.

بابەتە پەیوەندیدارەکان