دونیا ئازاد
دوای تێپەڕبوونی ئەو ماوە زۆرە بەسەر لە كاركەوتنی، بەشێكی زۆر لە خەڵكی هەولێر بەتایبەتی ئەوانەی یاد و یادگاریان لەگەڵی هەبووە، داوای پاراستنی شوێنەوارەكەی و زیندووهێشتنەوەی ئەو مێژووە دەكەن
لە چلەكانی سەدەی رابردوودا تا سەرەتای هەشتاكان شەمەندەفەرەكەی هەولێر لەكاركردن بەردەوام بووە، بەگوێرەی ئەو زانیارییانەی باس دەكرێت، شەمەمەندەفەرەكە كە تایبەت بووە بە هاتووچۆی نێوان شارەكانی بەغدا و كەركوك و هەولێر، بە خەڵوزی بەردین كاریكردووە، ئەوانەی هاتووچۆیان پێكردووە دەڵێن، بە سێ سەعات لە هەولێرەوە بۆ كەركوك و بە دوازدە سەعاتیش دەگەیشتە شاری بەغدا، خەڵكی شار رۆژانە سەعات دەی بەیانی گوێیان لە زەنگی ئاگاداركردنەوەی هاتنی شەمەندەفەركە دەبوو.
جگە لەوەی بۆ گواستنەوەی گەشتیار و هێنان و بردنی كەلوپەل سوود لە شەمەندەفەرەكە وەردەگیرا، لە هەمانكاتدا وێستگەی وەستانی، كە بە(مەحەتە) ناسراوە، ببووە شوێنی گەشت و سەیرانی خێزانەكانی هەولێر، چونكە جیا لەوەی ئەو شوێنە دیمەنێكی جوانی هەبوو، لەهەمانكاتدا خەڵكی چێژیان لە سەیركردن و بینینی هاتووچۆی شەمەندەفەرەكە وەردەگرت.
دوای نزیكەی چل ساڵ كاركردن لە سەرەتای هەشتاكانی سەدەی رابردوو، شەمەندەفەرەكەی هەولێر لە كاركەوت، كە ببووە بەشێك لە مێژووی شارەكە و لە هزر و بیرەوەری دانیشتوانەكەی بە زیندوویی مایەوە، بەشێك هۆكاری لەكاركەوتنی بۆ دەستپێكردنی جەنگی عیراق و ئێران دەگێڕنەوە، هەروەها بەهۆی ئەوەی هێڵی شەمەندەفەرەكەی هەولێر، هاوشێوەی هێڵی شارەكانی عیراق رێكنەخرایەوە، بەو جۆرە ئیتر بوو بە مێژوو و جارێكی تر هەولێر شەمەندەفەری بەخۆیەوە نەبینیەوە.
ئێستاش دوای تێپەڕبوونی ئەو ماوە زۆرە بەسەر لە كاركەوتنی، بەشێكی زۆر لە خەڵكی هەولێر بەتایبەتی ئەوانەی یاد و یادگاریان لەگەڵی هەبووە، داوای پاراستنی شوێنەوارەكەی و زیندووهێشتنەوەی ئەو مێژووە دەكەن. بۆ ئەمەش چەندین پێشنیاز بۆ لایەنی پەیوەندیدار دەخەنەڕوو و دەخوازن، سەرجەم شوێنە پەیوەندیدارەكان بە شەمەندەفەر لە هەولێر، بكرێتە مۆزەخانە و كەلتوری، تاخەڵكی بۆ زانینی مێژووی شەمەندەفەر سەردانی بكەن.
باسكردن و گێڕانەوەی مێژووی شەمەندەفەر لە شاری هەولێر لەكاتێكدایە، ماوەیەكە لەلایەن وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەی حكومەتی هەرێم باس لە دامەزراندنی هێڵی ئاسنی شەمەندەفەر لە تەواوی كوردستان دەكات، جارێكی تر دەنگی هاتنی شەمەندەفەر بەبیر خەڵكی شاری هەولێر دەهێننەوە، وەك تاكە شاری كوردستان كە شەمەندەفەری لێ بووە.
راستە هێنانی ئەو هەنگاوە دەبێتە هۆی زیندووكردنەوەی مێژووی شەمەندەفەر لە هەولێر و شارەكانی تر، پێشخستنی كەرتی گواستنەوەیە و شارەكان بە یەكەوە ببەسترێتەوە و كوردستانیش سوود لە پێشكەوتنەكانی جیهان لە بواری گواستنەوە وەردەگرێت، بەڵام تا ئێستا ئەو هەنگاوە بەلای خەڵكی كوردستانەوە بە جددی وەرنەگیراوە و جێبەجێكردنی پڕۆژەیەكی لەو جۆرە، تاڕادەیەك بەئاسان نازانن و لەلای ئەوان بڕوا پێنەكراوە، بەوپێیەی هەرێمی كوردستان خۆی لە بارودۆخێكی سەختی ئابووری دایە و چەندین كەموكڕی دیكەی هەیە و نەتواندراوە چارەسەر بكرێت، لەسەرووی هەموویان پرسی موچە، ئیتر چۆن باس لە پڕۆژەیەكی لەو جۆرەی شەمەندەفەر دەكرێت، كە چەندین ملیار دۆلاری پێویستە.
هەر ئەو بڕوایەی خەڵك و شارەزایانی بواری ئابووری و گواستنەوە، وای لە وەزارەتی ئاوەدانكردنەوەی هەرێم كردووە، چیتر باس لەو بابەتە نەكەن، وەك وتەبێژەكەی ئاماژەی بۆ كردووە، وەزیر و بەرپرسەكانی تری وەزارەتەكەیان لەكاتی ئێستادا، هیچ قسەیەك لەسەر ئەو بابەتە ناكەن، تا نەگەن بە قۆناغی كۆتایی پڕۆژەكە.
