داهێنانێکی نوێ مرۆڤ دەستەوسان دەکات

ئا: فەرید دڵشاد


زیرەكی دەستكرد گۆڕانكاری ریشەیی لە ژیانی مرۆڤەكاندا كردووە، لەو ساتەوەی مرۆڤ پێی ناوەتە سەر گۆی زەوی گۆڕانكاری لەو شێوەیە رووینەداوە، ئێستا زیرەكی دەستكرد لەنێو هەموو جومگەكانی ژیانی مرۆڤایەتیدا بڵاوبۆتەوە و بۆتە جێگەی ململانێی كۆمپانیا گەورەكانی بواری تەكنەلۆجیا، لە دوایین پێشكەوتنیشدا خزمەتگوزاری (چات جی پی تی-  ChatGPT) لەلایەن كۆمپانیای (ئۆپن ئەی ئای- OpenAI) خرایەڕوو، كە پلاتفۆرمێكی زیرەكی دەستكردە، بڕێكی زۆر زانیاری لەشێوەی تێكست كۆكردۆتەوە وەك هەزاران كتێب، گۆڤاری زانستی و ئەدەبی و سیاسی، ویكیپیدیا و كردوونی  بە كۆگایەكی زانیاری زەبەلاح و هەڵیگرتوون، ئەو چاتە هەر پرسیارێكی لێبكەیت لە هەر بوارێكدا زۆر بەخێرایی تێكستەكان رێكدەخات و پڕبەپێستی پرسیارەكە وەڵامت دەداتەوە. 
دەتوانیت بە نووسین یان بە دەنگ داوا لە چات جی پی تی  بكەیت و بڵێی وتارێكم لەسەر بابەتێك بۆ بنووسە با ئەوەندە وشە بێت، یەكسەر دەتداتێ، داوای لێبكە شیعرت بۆ بنووسێ خێرا دەینووسێ‌، داوای نووسینی لێكۆڵینەوە بكە خێرا بۆت دەنووسێ، چی هاوكێشەی بیركاری، كیمیا و فیزیا هەیە بۆت حەل دەكات، تەنانەت ئەگەر كێشەیەكت هەبێت پێشنیازی چارەسەریشت بۆ دەكات، دەتوانێت وەك پزیشكێک رێنماییت بكات، دەبێتە پارێزەر لە دادگا و بەرگریت لێدەكات، تەنها ئەركی ئێمە ئەوەیە پرسیاری لێ بكەین، لە سەروو ئەوانەشەوە ئەگەر وەڵامەكەی هەڵەبوو پێی بڵێ‌ وانییە داوای لێبووردنیشت لێدەكات.

چات جی پی تی
چات جی پی تی  زیاتر لە 13 ملیۆن بەكارهێنەری هەیە، جیاوازی لەگەڵ گۆگڵ ئەوەیە، كاتێك داوای زانیاری لە گۆگڵ دەكەی، لەسەر بنەمای ئەو داتایانەی لە كۆمەڵێك ماڵپەڕدا خەزنكراوە، زانیارییەكەت دەداتێ، بەڵام ئەم بەرنامەیە قسەت لەگەڵ دەكات، وەك ئەوە وایە لەگەڵ كەسێكدا دانیشتبی و پرسیاری لێبكەیت و ئەویش وەڵامەكەیت زۆر بە خێرایی بداتێ، هەر بەهۆی وەڵام نەدانەوەی بەكارهێنەران بە شێوەی پێویست وەكو چات جی پی تی، گۆگڵ 12 % ی بەهای پشكەكانی دابەزیوە و بەوەش 100 ملیار دۆلار زیانی پێگەیشتووە، رەنگە لە داهاتوودا زیانەكان زیاتر ببێت.
ئەم داهێنانە نوێیە، مرۆڤایەتی دەباتە قۆناغی دەستەوسانەوە و وای لێ‌ دەكات لەمەودوا پێویستی بە مێشكی نەبێت، هەرچییەكی ویست لە رێگەی ئەم چاتەوە بە چەند چركەیەك دەستیدەكەوێت، چونكە بەبێ هیچ ماندووبوون و هەوڵێك، ئەوەی داوات لێدەكرێت دێتە بەردەستت، دەكرێت بڵێن ژیری دەستكرد چەند هێندە لە ژیری مرۆڤ بەهێزترە لە خێرایی و وردی و وەڵامدانەوەكاندا وای لە مرۆڤ كردووە واقی وڕبمێنێ، هەرئەوەشە وایكردووە هەندێك لەزانایان پێیان وابێت ئەم زیرەكی دەستكردە خزمەتی زۆری مرۆڤایەتی دەكات، بەڵام هەندێكی تر دەڵێن هەڕەشەیە بۆسەر مرۆڤایەتی.

 توێژینەوەیەکی مایکرۆسۆفت
توێژینەوەیەكی مایكرۆسۆفت باسی لەوە كردووە، زیرەكی دەستكرد نیشانەكانی مرۆڤی تێدا دەردەكەوێت، چونكە دروستكردنی ئامێرێك وەك مێشكی مرۆڤ كاربكات وەڵامی ئەو هەموو پرسیارانە بداتەوە بە دڵنیاییەوە شۆڕشێكە و جیهان بەرەو گۆڕانكارییەكی نوێ دەبات و پێویستە مرۆڤایەتی بە زوویی خۆی لەگەڵ رابێنیت، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا دەكرێت ترسناك بێت، چونكە مرۆڤ پەراوێز دەخات و بێ ئیشی دەكات، بەپێی راپۆرتێكی بانكی وەبەرهێنانی (گوڵدمان ساكس) رەنگە بەهۆی زیرەكی دەستكردەوە 300 ملیۆن كەس كارەكانیان لەدەستبدەن، لەوەش مەترسیدارتر ئەوەیە ئەم زیرەكی دەستكردە بەردەوام خۆی بەهێزتر دەكات و ترسی ئەوە هەیە، لە كۆنترۆڵ دەربچێت یان بكەوێتە دەست دەوڵەتانێكی نابەرپرس و لەبواری جەنگدا بەكاریبهێنن بۆ لەناوبردنی دەوڵەتە نەیارەكانیان.
لەو چوارچێوەیەدا (ڤولكەر تورك) كۆمیسیاری باڵای مافەكانی مرۆڤی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكان هۆشداریی داوە لە مەترسیی گەورەی زیرەكی دەستكرد  و دەڵێت «ئەو زیرەكییە هەڕەشە لە ماف و شكۆی مرۆڤ دەكات و داواش دەكات سنوور لەسەر شێوازی بەكارهێنانی ئەو تەكنەلۆجیایە دابنرێت و بەپێویستیشی دەزانێت كۆمپانیا تەكنەلۆجییەكان و حكومەتەكان پێكەوە كار بكەن بۆ كۆنتڕۆڵكردنی بارودۆخەكە، ئەوەش لەكاتێكدایە لە راگەیەنراوێكیاندا كە زیاتر لە 60 وڵاتی جیهان ئیمزایان لەسەر كردووە، هۆشدارییان داوە لە كاریگەرییەكانی زیرەكی دەستكرد، پێیانوایە بەرپرسیارێتیی مرۆڤایەتی كەمدەكاتەوە یان نایهێڵێت.

سەرچاوە: الشرق الاوسط