ئامانج روونە وەک ئاوێنەی بەر هەتاو

10:22 - 2023-06-20
کاروان سامان
564 خوێندراوەتەوە

لەهەر جووڵەیەکدا، لە پڕۆسەی سیاسی عیراق و هەرێم، لایەنە سیاسییەکان بە دوای مشتومڕ و دەربڕینێکەوەن کە سەرنجی رای گشتی بۆ خۆیان رابکێشن، ئەمە ئاساییە ئەگەر لە ئامانج و ستراتیجیی راستەقینەی خۆیان و گەل لانەدەن، بەڵام لە هەرێم بەبێ لەبەرچاوگرتنی قەیرانە یەک لە دوای یەکەکان، لایەنە کوردییەکان لە ناو پەرلەمانی عیراق و لە رێگای میدیا و لە ناوخۆشیاندا، دۆخێکی نەخوازراو و دیمەنێکی ئاڵۆز و پەرتەوازە دروستدەکەن تەنانەت بۆ ئەوانەش کە لەگەڵیاندا  کەوتوونەتە کێبڕکێوە، کە نەبوونی کۆدەنگیی لە هەوڵ و داوا و گوشارەکانیان زیانی گەورەی لە داوا رەواکانی خەڵک داوە.
ئەگەر هەوڵی لایەنە کوردییەکان لەناو ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراقدا زامنی داوا رەواکانی خەڵک لە مووچە، گەڕانەوەی پاشەکەوتی مووچە و مادەی140 نەکات، ئەوا هۆکارەکەی بۆ ناتەبایی و نەبوونی یەک دەنگی یان بەکارهێنانی داواکانی خەڵک بۆ موزایەدەی سیاسی دەگەڕێتەوە، ئەمەش رۆڵی کورد لاواز دەکات و زیانی پێدەگەیەنێت.
خەڵک هەڵەی حزبەکانی بیرناچێتەوە
خەڵکی هەرێم دروشمی حزب و لایەنەکان و رابردوویانی لە بیرماوە، هەوڵ و تێکۆشانی راستەقینەی ئێستای حزبەکانی هەرێمیش دەبینن، دەزانن کێ چۆن هەنگاو دەنێت، موزایەدەی سیاسی ئامانجدار وەک پیشەی باڵا لە پشتی داوا و گوتار و هەوڵەکانی بەشێک لە لایەنە کوردییەکان بوون، ئەمە لەکاتێکدایە موزایەدەی سیاسی لای خەڵک بووە بە پڕوپاگەندەیەکی سواو و بەسەرچوو، هاوکات وەک مۆدێلێکی ناشیرین لە سیاسەت دەیبینن، کە بەشێک لە لایەنەکان لە بری شەڕی مافی خەڵک بە راستی و بە میکانیزمی گونجاو دەیکەن، بەبێ لەبەرچاوگرتنی پێگەی کورد و رێزگرتن لە قەوارەی دەستووریی هەرێمی کوردستان.
یەکێتی و باوەڕبوون بە مافی کورد
خەڵکی کوردستان باش دەزانن یەکێتی هەمیشە و لە دوای پڕۆسەی ئازادی عیراقیشەوە، باوەڕی تەواوی بە چەسپاندنی مافی کورد و  رێزگرتن لە شکۆی قەوارەی هەرێم هەبووە لە چوارچێوەی عیراقی فیدراڵدا، کە لە دەستووردا دەسەڵاتەکانی چەسپێنراوە، ئەوکات سەرۆک مام جەلال خۆی و حزبەکەی بۆی جەنگاون، ئێستاش یەکێتی بە سەرۆکایەتی بافڵ جەلال تاڵەبانی و پەیوەندییەکانی لەگەڵ لایەنە سیاسییەکانی عیراق، شەڕی پاراستنی قەوارەی هەرێم و ماف و شایستە داراییەکانی خەڵک دەکەن. 
هەمیشە لە هەموو قۆناغێکی سیاسیدا یەکێتی بە روونی و بەکردار هەنگاوی بۆ ئەوە ناوە کە دەبێت لە چوارچێوەی دەستووری عیراقدا و لەگەڵ بەغدا کێشەکان چارەسەر بکرێن و مافی هەرێم دوور لەهەر دەستوەردانێك زامنبکرێت.
 یەکێتی بە راشکاوی لە تەوقیتی ریفراندۆم و ئابووریی سەربەخۆ و پشتکردنە بەغدا رازی نەبوو، چونکە لە خەمی قەوارەی  هەرێم و ماف و داخوازیی خەڵکی هەرێم و ناوچە دابڕێنراوەکاندا بوو، پێشیوابووە کە هەمیشە دەبێ لەگەڵ بەغدا و لەسەر مێزی گفتوگۆ کێشەکان چارەسەر بکرێن و لەناو پەرلەماندا شەڕی ماف و داخوازییەکانی خەڵک بکرێت، ئەگەر هەموان ئەم رەوتەیان بگرتایەتەبەر، ئەوا پێگەی کورد و دۆخی سیاسی و ئابووریی هەرێمیش بەئەمڕۆ نەدەگەیشت، لانیکەم  لەقۆناغێکی تری کارکردندا دەبووین، خەڵکی بەشمەینەت و قوربانیدەری ئەم هەرێمەش رووبەڕووی ئەم شەڕە دەروونییە نەدەبوونەوە لە دەرەنجامی نەبوونی مافە سەرەتاییەکانیان کە بەهۆی دۆخی دارایی هەرێم و نادادییەوە هاتوونەتەکایەوە.



یەکێتی بە روونی و بەکردار هەنگاوی بۆ ئەوە ناوە کە دەبێت لە چوارچێوەی دەستووری عیراقدا و لەگەڵ بەغدا کێشەکان چارەسەر بکرێن و مافی هەرێم دوور لەهەر دەستوەردانێك زامنبکرێت

 

داخوازییەکانی خەڵک دەکەنە موزایەدەی سیاسی 
لایەنی سیاسی هەیە داخوازییەکانی خەڵکیان بۆ موزایەدەی سیاسی بەکارهێناوە، بۆیە هێندەی تر خەڵک و لایەنگرانیان بێئومێد کردووە، پڕۆسەی سیاسییان لەکەدار کردووە، بۆیە ئاساییە خەڵک و لایەنگرانیان باوەڕنەهێنن و لە سەرسندوقی دەنگدان سزایان بدەن. 
دەبێ خەڵکی قوربانیدەر و رەنجدەری هەرێم، رۆشنبیرانە ئەم هەڵسەنگاندنە بکەن، کام لایەن سیاسەتی راستە؟ کێ شەڕی مافەکانیان دەکات و خەمخۆری سەروەریی هەرێمە؟  کام لایەنەیە داخوازییەکانیان بەکردار دەگەیەنێت و نایفرۆشێت لەپێناوی دەستکەوتی حزبی و ناشیکات بە موزایەدەی لاوازی سیاسی؟ 
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، لە دێرزەمانەوە ستراتیج و رووئیایەکی روونی بۆ پڕۆسەی سیاسی لە هەرێمی کوردستان و عیراق هەیە و خۆی بە خاوەنی هەرێم دەزانێت بۆ ئاوەدانکردنەوە و پاراستنی و خزمەتکردنی خەڵک.

وتارەکانی نوسەر