یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بۆچی؟

11:08 - 2024-06-01
ئارێز عەبدوڵڵا
187 خوێندراوەتەوە

ئەم پرسیارەی سەرەوە ناونیشانی ئەو کتێبەیە کە سەرۆک مام جەلال لە دوای دامەزراندنی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بڵاویکردەوە. لەوێ پێویستی دامەزراندن و هۆکار و ئاییندەبینی یەکێتی بۆ خەڵکی کوردستان و جیهانیش روونکردوە. ئەوکات دامەزاندنی هێزێکی شۆڕشگێڕی کوردستانی ئەوەندە پێویست بوو ئەو پرسیارەت ئاراستەی هەر هاوڵاتییەکی سادەش بکردبایە، بەڕاست و دروستی وەڵامی دەدایەوە. 
 49 ساڵ لە تەمەنی هێزێکی شۆڕشگێڕ و نیشتیمانپەروەر کەم نییە، بەتایبەتی کە ئەو هێزە لە هەلومەرجە هەرە نالەبارەکاندا پێشڕەوێکی راستەقینەی گەل بووبێ. 
یەکێتی بە قۆناغی جۆراوجۆردا رەتبووە و کورد گوتەنی لە سەراو  و دەراوی زۆری داوە، بەڵام لە مەیدانی خەبات و کاری سیاسی نەبەزیو بەردەوامە.

یەکێتی رووبەڕووی زۆر گرفتی ناوخۆیی بۆتەوە و پێیان راهاتووە، بەڵام ئەگەر بەهەمان گیان و شێوەی سەرۆک مام جەلال هەوڵی چارەسەرکردنیان نەدرێ، ئەوا تێپەڕاندنی گرفتە ئاییندەییەکان سەخت دەبێ

دەکرا یەکێتی ئێستا رۆڵێکی گرنگتر و کاراتری هەبوایە؟ 
بێگومان بەڵێ، بەڵام زۆربەی تێکۆشەرەکانیشی بە لەبەر چاو گرتن و لەبەر چاو نەگرتنی هۆکارەکانی پاشکەوتنی لە ململانێی سیاسی گلەیی و رەخنەیان هەیە، چونکە لە ئاستی ئەو هەموو قوربانی و فیداکارییە دانییە کە هەیبووە. 
بۆچوونی باویش ئەوەیە کە هێشتا یەکێتی پێویستییەکی سیاسی - کۆمەڵایەتی کوردستانە و دەرفەتی هەستانەوەشی لە پێشە. 
دیارە ئەم رۆژگارە وەک رۆژگاری سەردەمی شاخ نییە، کە کام لایەن لەپێناوی نیشتمان قوربانی زیاتر بدات لای خەڵکی پەسەندتر و خۆشەویستر دەبێ، ئێستا مەیدان مەیدانی سیاسییە و هەژموونی سەرمایەداریی و راگەیاندنی پڕوپوچیش بە رادەیەکە ئەگەر سەرکردە و هێزە نیشتمانپەروەرەکان راستییەکانی خۆیان لە مەیداندا نەسەلمێنن با ملیۆنێک قوربانیشیان دابێ دەگلێن و دەکەون. 
کاتێک یەکێتی باسی رابردوو دەکات کەس نییە شان بدات لە شانی، بەڵام ئایا بۆ ئاییندە چی دەکەین؟ ئایا یەکێتی هەمان یەکێتی سەردەمی دامەزراندنێتی؟ بێگومان نا، ناشبێ هەمان یەکێتی بێ، چونکە هەلومەرجەکانی رۆژگار زۆر گۆڕاون و هەر لە گۆڕانیشدان. 
بێگومان ئەگەر ی.ن.ک بەپێیی هەلومەرجە گۆڕاوەکان خۆی نەگۆڕێ و پڕۆگرام و پلانەکانی نوێ نەکاتەوە دەچێتە پەراوێزی مێژوو. 
ئایا دەرفەتی خۆ گونجاندن و گۆڕانکاری لەبەردەمە؟ بێگومان بەڵێ، بەڵام دەبێ گۆڕانکاری تەنیا لەسەرکردایەتی و رووکەشیی ئۆرگانەکانی نەبێ، بەڵکو گۆڕانکارییەک بێ کە لەگەڵ هەلومەرجەکانی ئێستا بگونجێ و بۆ ئاییندەش توانای خۆ نوێکردنەوەی هەبێ. 
یەکێتی خاوەنی سەروەرییەکی مێژوویی گەورەیە، خاوەنی لەشکرێکی کادری بەتوانا و لێهاتووە، خاوەنی پێگەیەکی جەماوەری گەورەیە، بە کورتی سەرمایەیەکی مادی و مەعنەوی زۆر گەورەی هەیە، بەڵام چۆن ئەو سەرمایە وەبەردەهێندرێت؟  ئەو پرسیارە بە سادەیی وەڵام نادرێتەوە و ئەگەر بمانەوێ وەڵامێکی راست و دروستمان دەستکەوێ، دەبێ لە کۆنفرانسێکی تایبەتدا وەڵام بدرێتەوە، چونکە لە توانای تاقە کەس و ئەم سەکردە و ئەو سەرکردە و ئەم ئۆرگان و ئەو ئۆرگاندا نییە. 
یەکێتی رووبەڕووی زۆر گرفتی ناوخۆیی بۆتەوە و پێیان راهاتووە، بەڵام ئەگەر بەهەمان گیان و شێوەی سەرۆک مام جەلال هەوڵی چارەسەرکردنیان نەدرێ، ئەوا تێپەڕاندنی گرفتە ئاییندەییەکان سەخت دەبێ.
ماوەی رابردوو کاک بافڵ تاڵەبانی توانی یەکێتی لە پاشکۆیەتی و وابەستیی دوور بخاتەوە، بۆیە دەبینین کاریگەری لە 10 ساڵی رابردوو زۆر گەورەتر و دیارترە، بەڵام ئایا هەر ئەوەندە بەسە؟ 
بێگومان نا، چونکە نابێ یەکێتی تەنیا بە روبەڕوبوونەوەی لایەنەکانی تر خۆی بنوێنێ، بەڵکو لەگەڵ ئەو سەربەخۆیی و روبەڕوبوونەوەیەش پێویستە: 
- پڕۆژە و پلانە گشتیەکانی جیاواز بن و تایبەتمەندیی خۆی بسەلمێنێ.
- ستراتیژیەتی نیشتیمانی و نەتەوەیی روون و ئاشکرابێ.
- لە ئاستی وەڵامدانەوەی خواست و پێداویستییەکانی خەڵکی کوردستان بێ.
- هەلوێستی لە بەرامبەر گەندەڵی و دیاردەی چەکداری بەکردەوە پیشان بدات. 
-  بەکردەوە رژدبێ لەسەر نەهێشتنی سیمای دوو ئیدارەیی و دەستەبەرکردنی سەربەخۆیی و سەروەریی تەواوی دەسەڵاتی دادوەریی. 
- لە سەرکردە و کادر و تێکۆشەرە دێرینەکانی بێباک نەبێ و کەشێکی وا دروستبکاتەوە کە هەموان لەژێر خێوەتی خۆیدا ئەرکێک جێبەجێبکەن. 
-پرەنسیپی کەسی گونجاو بۆ شوێنی گونجاو لە ناو یەکێتی و دامودەزگاکانی کارگێڕیی بێ پاساو هێنانەوە وەکو خۆی جێبەجێبکات.
 ئەگەر بمانەوێ دەتوانین یەکێتی لەسەر رێگای راستەقینەی خۆی بەرەو پێشەوە ببەین و جێ دەستیشمان لە گەشەپێدانی دیموکراسی، ئازادی دەربڕین و ئاوەدانکردنەوە دە قات بکەینەوە، کەواتە هێشتا ی.ن.ک بە ئەرک و دروشمی نوێ بۆ ئەم وڵاتە پێویستە.

سورداش ساڵی 1984 وتاری سەرۆک مام جەلال

وتارەکانی نوسەر