یەکبێژ

جووڵەی ئەوان و وەستانی ئێمە

هەر وڵاتێک لەخەمی خۆی و کۆمەڵگەکەی خۆیدایە، هەموو هەنگاوێکیان بۆ پێشخستن و پتەوکردن و پاراستنی وڵاتەکەیانە، دەیانەوێت وڵاتەکەیان لە پێشەنگدا بێت.
وڵاتانی درواسێی عیراق لەم وڵات بۆ ئەوی تر لە خەمی چەسپاندنی پێگەی خۆیاندان، لە زۆرێکیش لەو مامەڵانەدا عیراق خاڵی گرنگی باسەکانیانە، بەڵام ئێمە خۆمان خەریکردووە بە ململانێی دروستکردن و نەکردنی حکومەتەوە لەدوای تێپەڕینی 10 مانگ بەسەر تەواو بوونی پڕۆسەی هەڵبژاردندا، هەڵبژاردنێک بۆ چوار ساڵ کارکردن، بەڵام ئەوا نزیک بە ساڵێکی دەڕوات و هێشتا لە هەنگاوی سفرداین.
چەندە شەقام ئاڵۆز بێت هێندە یاسا و رێساکان لاواز دەبن و کاریگەرییان نامێنێت، ئەمەش بەرەو ناسەقامگیری و تێكچوونی ئارامیمان دەبات.
دواکەوتنی رێکەوتنی لایەنەکان بۆ پێکهێنانی حکومەت و دابەشکردنی پۆستەکان دەبێتە هۆکاری بێزاریی خەڵک و ئەولایەنەش کە پێداگریی دەکات، سوود لەو بێزارییەی خەڵک دەبینێت.
وڵات پێویستی بە بەڕێوەبردن هەیە بێ دابڕان و دروستبوونی بۆشایی، کەڵەکە بوونی کێشەکان سەر بە هەر وەزارەتێک بن( کەلە ئێستادا ئەمە هەیە و وەزارەتەکان ناتوانن پلانی نوێ داڕێژن بەهۆی چاوەڕوانیی کابینەی نوێوە) قەیران دروستدەکات، قەیرانیش بە زەحمەت دەتوانرێت تێبپەڕێندرێت، لەم نێوەندەدا خەڵک زیانیان پێدەگات، دەبنە قوربانی عینادیی سیاسیی لایەنێک.
هەموان دەڵێن باشکردنی گوزەرانی خەڵک، بەڵام دواکەوتنی پێکهێنانی حکومەت و دروستبوونی ئاڵۆزی و خۆپیشاندان، ژیانی خەڵکی خراپتر کرد، دەیان کەس بوونە قوربانی، ژیانی شاری ئیفلیج کرد، ئارامی تێکدا. 
لە بەیاننامەی مەکتەبی سیاسیی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستاندا سەبارەت بە دۆخی عیراق هاتووە: لەبەرامبەر پێشهاتە سیاسییەکان، مەترسی و گەیشتن بە بنبەستی گفتوگۆکان و دوورکەوتنەوە لە یەکتری، ژینگەی سیاسی و کۆمەڵایەتییش کەوتە مەترسییەوە.
ئێستا لایەنەکانی عیراق داوای دانوستان دەکەن، هەریەک لای خۆیەوە دەستپێشخەریی دەکات، چونکە دەزانن کە ئەمە تەنها رێگە باوی چارەسەرکردنی کێشەکانە کە تەوافوقە. 
زۆریان تەوافوقیان دەوێت بەڵام بەمەرجی هەبوونی پشکی زیاتری خۆیان، ئەمەش حساب نەکردنە بۆ ژیانی خەڵک، رێز نەگرتنە لە سەروەریی عیراق و دەستوورەکەی.
یەکێتیی لەسەرەتاوە ئەم رێگەیەی هەڵبژارد، لەیەکەم چوونیان بۆ بەغدا لەدوای هەڵبژاردنی ئۆکتۆبەری 2021 بە یەک وەفد و یەک هەڵوێستی هەرێمەوە روویان لەوێ کرد، بەڵام بەداخەوە هەر لەوێ وەفدەکە دوو رێگای جیاوازی گرتە بەر و بەشێکی لە سیاسەتی تەوافوق چووە دەر و دوای ململانێی زۆر ئەمڕۆ یەکتر دەبینینەوە لەسەر هەمان رێگەی تەوافوق.
دەبێت سیاسییەکان ئەوە بە هەند وەربگرن کە ئەوان پێێان دەوترێت سەرانی بەڕێوەبردنی وڵات و دابینکردنی ژیانی کۆمەڵگەی عیراقیان لە ئەستۆدایە، با هەنگاوەکانیان بۆ دابینکردنی خۆشی و پێشکەوتن و ئارامی و سەقامگیریی عیراق بێت، با سەروەری و سەربەرزیی بگەڕێننەوە بۆ خەڵکەکەی.
شانۆی سیاسی عیراق بەم جۆرەیە بۆیە هەرکەس بیەوێت بە شێوازێک دەستتێوەردانی تێدا دەکات، عیراق ئێستا ئاسان ترین وڵاتە بۆ هەرکەس و لایەک بیەوێت بەردێکی تیادا بجوڵێنێت، یان پێگەیەکی هەبێت، بە یەکگرتنی سیاسییەکانی عیراق و هەستکردنیان بە بەرپرسیارێتیی دەتوانن ماڵی عیراق ئاوەدان بکەنەوەو بیخەنە جووڵەی بەرەو پێش چوون.