سامان عوسمان
کاستینگ لە سینەمادا بریتییە لە هەڵبژاردنی ئەکتەرەکان بۆ ئەوەی رۆڵی تایبەت لە فیلمێکدا بگێڕن. ئەم پرۆسەیە زۆر گرنگە چونکە وێناکردنی کارەکتەرەکان دیاریی دەکات و دەتوانێت کاریگەرییەکی بەرچاو لەسەر کوالیتی گشتی و سەرکەوتنی فیلمەکە هەبێت. دەرهێنەرانی کاستینگ هۆکارە جیاوازەکانی وەک لێهاتوویی نواندن، رووخسار، رۆڵ لەگەڵ ئەکتەرەکانی تر و گونجاویی بۆ رۆڵەکە لەبەرچاو دەگرن، لەکاتی بڕیاردانی کاستینگدا. کاستینگ لە سینەمادا هەوڵێکی هاوبەشە کە دەرهێنەران، بەرهەمهێنەران، دەرهێنەری کاستینگ و هەندێکجار تەنانەت خودی ئەکتەرەکانیش تێیدا بەشدارن. ئامانج لێی دۆزینەوەی هاوتایەکی تەواوەتییە لە نێوان کارەکتەری ناو سیناریۆکە و ئەو ئەکتەرەی کە بتوانێت ئەو کارەکتەرە بە شێوەیەکی قەناعەت پێکەر لەسەر شاشە بە ژیان بهێنێت. پرۆسەی کاستینگ دەتوانێت درێژخایەن و ئاڵۆز بێت، زۆرجار «ئاودیشن : تاقیکردنەوە» ی شاشە و پەیوەندیکردنەوە لەخۆدەگرێت بۆ دڵنیابوون لەوەی ئەکتەری گونجاو بۆ هەر رۆڵێک هەڵدەبژێردرێت. لە کۆتاییدا هەڵبژاردنی سەرکەوتووی کاستی فیلم دەتوانێت فیلمێک بەرز بکاتەوە، کارەکتەرەکان زیاتر پەیوەندیدارتر و چیرۆکەکە زیاتر سەرنجڕاکێش بکات. ئاودیشن لە سینەمادا پرۆسەیەکە، تێیدا ئەکتەرەکان لەبەردەم دەرهێنەری کاستینگ یان سینەماکاراندا نمایش دەکەن، بۆ ئەوەی بەهرە و گونجاویی خۆیان بۆ رۆڵێکی دیاریکراو لە فیلمێک یان بەرنامەیەکی تەلەفزیۆنیدا پیشان بدەن. مەبەست لێی هەڵسەنگاندنی تواناکانی ئەکتەرە و دیاریکردنی ئەوەیە کە ئایا ئەوان گونجاون بۆ رۆڵەکە یان نا. بۆ نموونە ئەکتەرەکان ئاودیشنیان کرد بۆ رۆڵی (هاری پۆتەر) لە زنجیرە فیلمە بەناوبانگەکەدا، لە کۆتاییدا دانیال رادکلیف بۆ ئەو بەشە هەڵبژێردرا. بە هەمان شێوە ژمارەیەکی زۆر لە ئەکتەران ئاودیشنیان کرد بۆ رۆڵی کاتنیس ئێڤەردین لە فیلمی «یارییەکانی برسێتی» و لە کۆتاییدا (جێنیفر لۆڕێنس) دوای ئاودیشنەکەی بۆ رۆڵەکە هەڵبژێردرا. لە کاتی ئاودیشنەکاندا، بەزۆری داوا لە ئەکتەرەکان دەکرێت دیمەنەکانی سیناریۆکە پێشکەش بکەن، ئیرتجال بکەن، یان لە رێگەی مۆنۆلۆگەوە لێهاتووییەکانیان پیشان بدەن. تیمی کاستینگ لە نزیکەوە چاودێریی هۆکارەکانی وەک مەودای نواندن، قووڵیی سۆزداری، رۆڵ لەگەڵ ئەکتەرەکانی تر و گونجاویی گشتی بۆ کارەکتەرەکە دەکەن. بۆ نموونە لە پرۆسەی کاستی فیلمی «شۆڕشگێڕی تاریک»دا، (هیس لێدگەر) بەناوبانگ بوو بە ئەنجامدانی مۆنۆلۆگێکی ئیرتجالکراو کە لە کۆتاییدا ئەو بەشەی بەدەستهێنا. ئەم ئاودیشنانە رۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە داڕشتنی کاستی کۆتایی فیلمێکدا، چونکە یارمەتی سینەماکاران دەدەن، پێشبینی بکەن کە چۆن هەر ئەکتەرێک کارەکتەری خۆی لەسەر شاشە بە ژیان دەهێنێت.
