لە میدیای توركییەوە

12:57 - 2024-11-25
جیهان
48 جار خوێندراوەتەوە

دوو سەرۆك شارەوانی دیكە قەیومیان بۆ دانرا

وەزارەتی ناوخۆی توركیا رایگەیاند: جەودەت كۆناك، سەرۆكی شارەوانیی تونجەلی دێرسیم و مستەفا ساری گویل، سەرۆكی شارەوانیی ئۆڤاجیك لە پۆستەكانیان دوورخرانەوە.
لە راگەیەندراوەكەی وەزارەتدا، ئاماژە بەوە كراوە كە جەودەت كۆنەك، سەرۆكی شارەوانیی تونجەلی بە تۆمەتی «ئەندامبوون لە رێكخراوی پەكەكە» بە شەش ساڵ و سێ مانگ زیندانیکردن لە دادگای باڵای تاوانەكانی یەكەمی تونجەلی سزادراوە و بەپێی ماددەكانی 45 و 46ی یاسای شارەوانی ژمارە 5393.
 بولێنت تەكبیكۆ ئۆغڵو، پارێزگاری تونجەلی وەك جێگرەوەی سەرۆكی شارەوانی تونجەلی دەستنیشانكراوە.
هەروەها مستەفا ساری گویل بە تۆمەتی ئەندامبوون لە رێكخراوی پەكەكە بە بڕیاری دادگای باڵای تاوانەكانی تونجەلی، بە هەمان ماوە زیندانی سزادراوە و «بەپێی مادەی 46، حسێن شامیل سۆزن، قایمقامی قەزای ئۆڤاجیك لەلایەن پارێزگاری تونجەلییەوە وەك جێگرەوەی سەرۆكی شارەوانی ئۆڤاجیك دەستنیشانكراوە».



ئەردۆغان: ئاسایشی نەتەوەییمان لە پێش هەموو شتێكەوەیە


لە كاتی گەڕانەوەی لە بەرازیل، لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا و لە وەڵامی پرسیارێكدا كە «ئایا ئەگەری ئەوە هەیە توركیا ئۆپەراسیۆنێكی نوێ لە باكوری سوریا(رۆژئاوا) دەستپێبكات؟ رەجەب تەیب ئەردۆغان وتی: «بڕیارمانداوە پرسی تیرۆر بكەینە شتێكی رابردوو، ئێمە بە هیچ شێوەیەك لێبوردەییمان نییە بۆ ئەو پێكهاتانەی لە دەرەوەی سنوورەكانمان كە بەردەوام هەڕەشە لە ئاسایشی نیشتمانیمان دەكەن. 
وتیشی: «ئێمە بە روونی ویست و ئیرادەمان لەسەر ئەم پرسە بە هەموو بەرامبەرەکانمان گەیاندووە و بە روونیش ئەم رێبازە و ئامانجەكەمان بۆ بەرامبەرە نوێیەکانمان رووندەکەینەوە. 
بە وتەی ئەردۆغان: (باكووری سوریا لەلایەن پەكەكە/ پەیەدە/ یەپەگەوە بە پاڵپشتیی ئەمریكا داگیركراوە و ئەم ناوچەیە نەك تەنها بۆ تورکیا، بەڵكو بۆ سوریاش لە رادەبەدەر گرنگە. هەروەها پاككردنەوەی ئەو ناوچەیە لەو سێ هێزە زۆر گرنگە بۆ ئیدارەی سوریا). 
هەروەها دەڵێت: جەنگی ناوخۆ لە سوریا ناسەقامگیریی قووڵی لەو خاكە دراوسێیەماندا هێناوەتە ئاراوە و وەك توركیاش ئامادەین هەم بۆ ئەو دۆخە نوێیە و هەم بۆ ئەو واقیعەی ئێستا كە كشانەوەی ئەمریكا لە سوریا دروستی دەكات، ئاسایشی نەتەوەییمان بخەینە پێش هەموو شتێكەوە. سەرۆکی تورکیا راشیگەیاندووە کە وڵاتەکەی هەوڵ دەدات ئەو كەشوهەوایە لە سوریا بە قازانجی ناوچەكە بگۆڕێت بە ئەنجامدانی دانوستانی پێویست لەگەڵ روسیا».


قەرەگویل: پلانێك لە ئارادایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەناتۆلیا

ئیبراهیم قەرەگویل سەرنووسەری رۆژنامەی یەنی شەفەق  پێیوایە پلانێك لە ئارادایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەناتۆلیا، كە خۆی لە گەمارۆی وشكانی، گەمارۆی دەریایی، گەمارۆدانی ناوخۆدا دەبینێتەوە.
قەرەگویل لە وتارێکیدا نووسیوێتی: «با پێداچوونەوە بە تەواوی سنوورەكانی توركیادا بكەین، نەخشەیەك پێكەوە بكێشین بۆ دەستنیشانكردنی هەڕەشەكان و یەك بە یەك تیشكیان بخەینە سەر. با وێنەیەكی روون لە هەوڵی بەردەوامی «گەمارۆدان» بخەینەڕوو و دووبارە بیر لە پەیوەندیی نێوان «گەمارۆ»ی دەرەكی و «بەرەی» ناوەوە بكەینەوە».
قەرەگویل پێیوایە ئەمڕۆ توركیا ناچارە بڕیاری چارەنووسساز بدات و جێبەجێی بكات. دواكەوتن، چاوەڕوانی و یان دوودڵی، جارێكی دیكە ئەنادۆڵ دەخاتە بەردەم مەترسی پارچە پارچە بوونەوە. 
بە بۆچوونی گویل:» ئەم بابەتە هیچ پەیوەندییەكی بە سیاسەتی ناوخۆ و حزبایەتیی سیاسییەوە نییە، بەڵكو پرسێكی وجودییە دەتوانرێت بووترێت»گەمارۆدانی خاك»ە .
ئەو نووسەرە هەروەها دەڵێت: « ئێستا بەرەیەكی خاچپەرستانە بەدرێژایی سنوورەكانمان هەرلە سنووری ئێرانەوە تا خۆرهەڵاتی دەریای ناوەڕاست دروست دەكرێت و ئامانجەكەی روون و ئاشكرایە کە بریتییە لە (كەمكردنەوەی خاكی ئەنادۆڵ). ئامرازی سەرەكیی چەكداری بۆ ئەم پڕۆژەیە لە ناوخۆی وڵات و لە باشوور، هاوكاریی نێوان رێكخراوی  پەكەكە/ یەپەگە و ئیسرائیلە». 
ئەو پێیوایە، مەترسیدارترین هەڕەشە كە توركیا لە سەرەتای دامەزراندنی كۆمارەوە رووبەڕووی بووەتەوە، جەنگی ئەمریكا لە عیراق و ئەو رووداوانەیە كە شەڕی سوریایان لێكەوتۆتەوە و بە پلەی یەكەم ئامانجی گەیشتن بووە بە دەروازەی باشووری توركیا.
لە كۆتاییشدا دەڵێت: «پێدەچێت زریانی داهاتووی جیهانی، گۆڕانكاریی بێوێنە بهێنێتە ئاراوە، ئەگەریشی هەیە هەموو نەخشەكان جێگەی مشتومڕ بن و دووبارە دابڕێژرێنەوە. 
كەواتە، كات نەماوە بۆ دواخستنی كارەكان، بۆیە دەبێت توركیا دەستبەجێ دەست بكات بە كێشانی نەخشەی خۆی بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم پیلانانە».

 



بابەتە پەیوەندیدارەکان