ئومێد شێخ کەریم
ساڵی1979، کاتێك کۆمەڵێك سرودی نوێ بە دەنگی هەردوو هونەرمەندی بەتوانا ناسڕی رەزازی وغ نەجمەدینی غوڵامی لە ئیستگەی دەنگی شۆرشی عیراقەوە پەخشکران، سرودەکان حەماسی و هەست بزوێن بوون، خوزگەم دەخواست بزانم هی کێیە و کێ نووسیونی، پاشان وەکو کاسێتی دەنگیی ئەو کاتە بڵاوکرایەوە و نوسخەیەکم دەستکەوت، خەڵکیی هیندەت تامەزرۆی بوون زور ئەمدەست و ئەودەستی کرد.
پاش ماوەیەك کتێبی ملوانکەی شینم بەچنگ کەوت، بینیم ئەو سرودانە و چەند دانە شیعرێکی جوان و ناسك لە دووتوێی لاپەرەکانی ئەوکتێبەدایە و ئەو شیعرە جوانانە هی ئەو پیاوەن کە ناوی شەریفی حسێن پەناهی خەڵکی کوردستانی روژهەڵاتە، زوربەی هۆنراوەکانی کراون بە سرود و گۆرانیی لەلایەن زوربەی هونەرمەندە بەتواناکانی کوردەوە کاریان لەسەر کراوە و وتراوە ، وەك محەمەدی ماملێ و مەزهەری خالقی وناسر و نەجمەدین و حسێنی شەریفی و حەسەنی دەرزی و چەندانی تر سودیان لە هەستی جوان و دەربڕینی شاعیرانەی ئەم شاعیرە بینیووە. ئەوەی بینیومانە تائێستا تەنیاکۆمەڵە شیعری یەکەمە بەناوی ملوانەی شین، کە توانایەکی باش و زمانێکی پاراو و سەلیقەیەکی جوانی شاعیرانەی بەکارهێناوە،
هەست دەکریت زمان پاراویی و دارشتنی شاعیرانەی شەریف زۆر نزیکە لە نووسینەکانی (هێمن)ەوە، بۆیە تائیستاش زوربەی زورمان کە شیعرێکی شەریف- مان بەرچاو دەکەویت یەکسەر بیر و هۆشمان بۆ مامۆستا هیمن دەچێت وب ەهی ئەوی دەزانین، زۆر گۆرانیبێژ ئەم کۆپلە شیعرەیان وتۆتەوە بەڵام، زوربەی زۆریان بە ناوی (هیمن)ەوە ناویان ناوە، کە لە راستیدا شیعری (شەریف)ە:
(گرفتار و پەرێشانم دەمێکە
خەیالم هەردەمەی لانەی خەمێکە
ئەوەندە دڵ پڕم پێم خۆشە بگریم
کە فرمێسك و هەناسەش مەرهەمێکە)
پێشەکیی دیوانی (ملوانکەی شین) مامۆستا هیمن نووسیویەتی و ئاوا باسی شەریف دەکات: «یەکەمجار لە بەزمێکی شاعیرانی مەهابادا ناسیم، شیعرم بیست و خۆشم ویست، دوای ئەوەی هەموو شیعرەکانی پیشاندام، بەمەبەستی تیبینیم من بەشبەحالی خۆم خۆشم لیهاتن و بۆنی شیعرم لیکردن.خەیاڵی ناسك و هەستی هونەرمەندانە و ئەزموونی شاعیرانەم تیا بەدیکرد. هەر کەسە جۆرە بۆچوونێکی هەیە لە شیعردا، من زیاتر لە خەیاڵی ناسك و ئەزموونی ورد و نوێ دەگەڕیم»
هیمن لەدریژی پێشەکییەکەیدا دەڵێت: «شیعرێکم پێ باشترە کە لە دڵەوە هەڵبقوڵێت و بە دڵەوە بنووسێت. بەشی زۆری شیعرەکانی شەریف وان». هەروها دەڵیت: «واهەستەکەم شەریف وەك من لەو بڕوایەدایە کە شیعر کۆن و نوێی نییە، باش و خراپی هەیە» لەکۆتایی پێشەکییەکەیدا پاش هەندی ئامۆژگاریی دەڵێت: «هیوادارم دیوانی دووەمی ئەم شاعیرە زیاترم رازیی بکات»، هیمن بەو شیوەیە باسی شاعیرێکی جوانی وەك شەریف دەکات، بەڵام تاکە دیوانە شیعرێکیمان بینی، دوای ئەوە من دیوانی دووەمی ئەو پیاوەم نەبینی، شاعیرێکی ونی دوور لەچاوی خەڵکیی و دەزگا رۆشنبیریی و راگەیاندنەکانە، دوور لە کۆڕ و کۆبوونەوەی شاعیرانیش، ناتوانم بڵێم یەکێك لە شیعرە جوانەکانی ئەم دیوانە ئەمەیە، چونکە بەڕاستی هەموو شیعرەکانی جوانن و مایەی سەرنجن، لە کاتی خۆیدا کە بە کاسێتیک گوێبیستی شیعری (قوتابخانە) بووم لەو کات و سەردەمەوە تا ئیستایش بەشیعرێکی جوان و ناخ هەژینی دەزانم. وەسفی قوتابخانە و گوند و قوتابییەکان دەکات و بەمشیوەیە وانە دەڵێتەوە. «ئا_وێنەی ئاوارە، ئاواتی ئەو هەژارە، ب_وەکو برسیەتی، پ_وێنەی پێپەتی، ن_بەوێنەی نەدار، هە _بەچەشنی هەژار، ئا_ وێنەی ئازادی ئاڵای ئاوات وشادی، خ_بەوینەی خەبات، خوێندن و خوێن و خەڵات، ك_ بە وێنەی کوردستان، کورد و کۆمەڵ و کوێستان » شەریف لەم شیعرەدا بەم شیوەیە وانەی زمانی کوردیی بەخوێندکاران دەڵیتەوە. ئالێرەدا بەمشیوەیە ماڵئاوایی لە هاوڕێکانی دەکات: « کەوتۆتەبەرم ریگای غەریبیی، گەلی رەفیقان خواتان لەگەڵ، هەرکەس رێگایە بۆتە نسیبی، گەلی رەفیقان خواتان لەگەڵ هتد ......هەروەها بەمشیوەیە لەگەڵ ساقی دەدوێت و پێی دەڵێت هەردووکمان چاوەڕێی تۆین تاکوخ امۆشیمان برەوێنیتەوە.
ساقی گوزەرا شەو بەفیداتم وەرە ئێرە
دڵ تەنگە، درەنگە وەرەسا بادەبگێرە
تاتۆبی و مەیبێ من و دڵ لێرە خەمۆشین
هەردوو بە تەماتین، وەرە مەی بێرە بنۆشین
بۆمەی نییەساقی کە پەنبادێنمە ئیرە
هەرکەس بەشەرابی خەمی جانانەیە تیرە.
هەروەها لەوەسفی شاری مەریوان و زرێبارا بەمشیوە دڵ رفێنە باسی دەکات: لەوپەڕ شاری مەریوان، دووچین کێوی سەوز و جوان راوەستاون بەرانبەر، بەرز و دارستان لەسەر
لەداوێن ئەو کیوانە لەژێر تاقی ئاسمانا
گۆمێکی جوان وەستاوە
کە زرێباری ناوە. هتد......
لەپای دڵ شکان و نائومێدیی هەڵاڵەدا بەمشیوەیە باسی دەکات و ئازارەکانی هەڵاڵە دەردەبڕێت:
لەناو کیژاندا تەنیا هەڵاڵە
دڵی خەمینە و لە سوچی ماڵە
ئاخر دیاریی یاری بێوەفای
دەستەی چنورە ماوەتەوە لای
یادگارێکە و یاری پێیداوە
ئیستا بێ ڕەنگە و بۆنی نەماوە هتد......
ئەمە بێجگە لەکۆمەڵێك سرودی جوان و حەماسەت خوڵقێن کە لە کاتی خۆیدا گڕوتینیکی پڕ بەرەنگاریی و خەبات وبەرخوردانی دەخستە دڵ و دەروونی پێشمەرگە و کوردپەروەران و شۆڕشگیرانەوە. ماوەیەکی زۆر سرودەکانی لە ئێستگە و رادیۆکانی خەبات گیراندا لێدەدرایەوە و بەسەر زاری زوربەی خەلکییەوە بوون. لەشیعری گریان دا کە لەگەڵ دایکی دەدوێت دەڵێت:
دایەگیان بگری لەسەرخاکم کەوا شینم دەوێ
زۆربگریە دایەگیان فرمێسکی خوێنینم دەوێ
دامەنیشە دایەگیان بۆ هاتنی من چاوەڕێ
دڵنیابە بەسیەتی بۆ دەنگی دەرگا مەگرە گوێ
من لەشاری خۆم غەریب و بۆ هەموو بیگانە خۆم
کۆتری کوژراوی رێگای لانە خۆم، بی لانە خۆم.....
لە شیعری فرمێسکێك بۆف ەلەستین دا دەڵیت:
ئەی سەرگەردانی ماندوو لێقەوماوی بێ خانوو
ئەی ماڵ و منداڵ لەکۆڵ..
من هەژارێکی وێنەی تۆم
کوردم کوردی رەنجەڕۆم.
هەر چەند لە کوردستانم
دڵخۆشم کە لەهێلانم.
شەریف شاعیرێکی پرهەست و وشەی جوان و مامۆستایەك بوو لە وشەی کوردیی پاراو و پڕ لە مانا
مامە شوانی دەربەدەر
کوردی فەرەنجی لەبەر
خۆنجەی دڵم بێ ئاوە
هانام بۆتۆ هێناوە
ساتێ لەبەر شاڵەکەت
دەربێنە شمشاڵەکەت
هیوادارم لیرەوە توانیبێتم پەنجەرەیەکی بچکۆلەم لەسەرگەورەیی و توانای ئەو شاعیرە جوانە کردبێتەوە بۆئەوەی ببێتەن دەرفەتی نااساندنی بە خوێنەرانی ئەمڕۆ و ببێتە رێچکەیەك بۆ گەڕان بەدوای بەرهەمە کانیدا.
سەرچاوە _ ملوانکەی شین
