مێژووی دارەكەی مام جەلال

ئەم ناونیشانەی سەرەوە، ناوی كتێبێكی 450 لاپەڕەییە و ئێستا ئامادەی چاپە.
دارەكەی مام جەلال، دارێكی هەڵكەوتووە لەسەر بەرزاییەكی خۆرهەڵاتی گوندی قۆجەلەری سەر بە شارۆچكەی ئاغجەلەر لە سنووری قەزای چەمچەماڵ، مێژووی ناونانەكەش بەم جۆرەبووە كە دەگەڕێتەوە بۆ رۆژی 16/8/1962.
دوای ئەوەی كە لە رۆژی 11/9/1961 دەربەندی بازیان لەلایەن رژێمی ئەوكاتەی عیراقەوە داگیركرا، مام جەلال ئەو هێزە عەشایەرە پەرتەوازەیە رێكدەخاتەوە و دواتریش بنكەیەك لە چەمی رێزان دادەمەزرێنێت، ئەو سەروبەندە رێكخستنەكانی ناوشاری كەركوك بەردەوام هەواڵی جموجۆڵەكانی دوژمنیان دەگەیاندە مام جەلال و بنكەی چەمی رێزان.
جارێك لەوانە، رژێم دەیەوێت هێرشبكاتە سەر ناوچەی قەڵاسێوكە و ئاغجەلەر، لەوێشەوە بەرەو چەمی رێزان پێشڕەویی بكات، هەر ئەوكاتەش هەڤاڵانی رێكخستن (مەجید ماتۆڕ كانی عەرەبانی) و هەڤاڵێكی، بەسواری ماتۆڕ خۆیان دەگەیەننە مام جەلال و هەواڵەكەی پێدەگەیەنن.
ئیتر لە رۆژی 16/8/1962 هێرشی دوژمن دەگاتە ناوچەكە و لە رێگەی كانی شەیتانەوە شەڕەكە دەستیپێكرد و هەریەك لە: شارۆچكەی ئاغجەلەر، گوندی خەربەندەلوو و گردەقارەمانی خۆرئاوای گوند و داربەڕووەكە (كە دواتر بەناوی دارەكەی مام جەلال ناسرا)و كۆلكەڕەشی و كانی پونگەڵەی گوندی چنارتووی گرتەوە.
شەڕێكی بەرەیی گەورە و ماوە درێژ بووە، تا ئەوكاتە گەورەترین شەڕی بەرەیی بووە لە مێژووی شۆڕشی كورددا لە باشووری كوردستان.
هێزی پێشمەرگە لەو شەڕەدا سەركەوتوبووە، دەبابەیەك كەوتە دەست پێشمەرگە و دوای ئەوەی دۆشكەكەی لێدەكەنەوە و لەدژی سوپای هێرشبەر بەكاری دەهێننەوە، دەبابەكە و چەند زیلێكی دیكەی سەربازیی دەسوتێنن، هەروەها بەدالەیەك دەستكەوت بووە و دواتر لە ئەشكەوتەكەی چەمی رێزان ئیستگەی كوردستانی لێ دروستكراوە.
جگە لەوەش، لاشەی زۆری سەربازە كوژراوەكانی داگیركەر لەمەیدانی شەڕەكەدا بەجێمابوو، دوو ئەفسەر و 20 سەربازیش بەدیلی كەوتنە دەستی پێشمەرگە. 
دارەكە، پێگە و شوێنی سەركردایەتی شەڕەكەبووە و مام جەلال لەوێوە فەرماندەیی شەڕەكەی كردووە، ئەوەندە لەوێ ماوەتەوە، خەڵك كە هاوكاریی و كۆمەكی دەبرد بۆ پێشمەرگە، دەیانپرسی (مام جەلال لەكوێیە؟)، پێیان دەوتن: لای ئەو دارەیە، ئیتر لەو سۆنگەیەوە ناونرا (دارەكەی مام جەلال) و تا ئێستاش ئەو شوێنە بەو ناوەوە ماوەتەوە.
ساڵی 1974 كە جاش هێرشیان بردە سەرناوچەكە، ئاگریان لەبندارەكەدا كردبۆوە و سوتابوو، هەر لە شەڕەكاندا چەندجارێك گوللەتۆپی دوژمنی بەركەوتبوو، بەو هۆیانەوە دارەكە بەتەواوی كەوت و لەناو چوو، بەڵام ئێستاش شوێنەكەی و سەنگەرەكەی مام جەلال ماوە.
هەر بۆ وننەبوون و لە بیرنەچوونەوەی ئەو داستان و سەروەرییەی سەرۆك مام جەلال و بۆ بەزیندوویی هێشتنەوەی ئەو شوێنە لە بیرەوەریی خەڵكدا، ماوەی 11 ساڵە لەسەر ئەركی خۆم و سەربەخۆ (رۆژژمێری دارەكەی مام جەلال) چاپ و بڵاو دەكەمەوە.
بۆ هەمان مەبەست، خەڵكی گوندەكانی قۆجەلەر و خەربەندەلوو و چنارتوو، داواكارن رێگەی گوندەكانیان كە بەلای ئەو شوێنەدا رەتدەبێت، قیرتاوبكرێت، بەوكارەش ئاسانكاریی هاتوچۆ دەكرێت و شوێنەكەش زیاتر وەك شوێنێكی گەشتیاریی مێژوویی دەناسرێت.
*پێشمەرگەی دێرین