مەریوان وریا قانع
لە كۆتایی حەفتاكاندا من قوتابی بووم لە ”ئامادەیی كوردستان“ لە هەولێر. ئەودەم دونیا دونیای دوای هەرەسی شۆڕشی كوردی ساڵی 1975بوو. ئەم هەرەسە گەورەترین رووداوی سیاسی بوو كە ئێمە لەو تەمەنە گەنجەدا لە نزیكەوە وردەكارییە تراژیدییەكانی ببینین و لەناو دەرەنجامە تۆقێنەرەكانیدا بژین.
ساڵی یەكەم كە چوومە ”ئامادەیی كوردستان، ئەبوبەكر خۆشناو ناوێكی ئەدەبیی گەورەی ناو قوتابخانەكە بوو، مامۆستای زمان و ئەدەبی كوردیمان وەك شاعیرێكی گەنج و بەتوانا باسی دەكرد. ئەودەم ئەبوبەكر لە دوا ساڵی قۆناغی دواناوەندیی و بەشی ئەدەبیدا بوو، خاوەنی دوو كتێب بوو كە هەمووان لە قوتابخانەكە باسیان دەكرد. یەكەمیان دیوانە شیعرێك بوو، بەناوی ”كۆلۆمبس كیشوەرێكی تر ئەدۆزێتەوە“، دووهەمیان كتێبێك بوو بەناوی ”جیڤارای شۆڕشگێڕ“. بۆ من ئەبوبەكر خۆشناو تەنها نووسەر نەبوو، بەڵكو بەرلەوە مرۆڤێكی ئازاو شۆڕشگێڕێكی چاونەترس بوو.
بەعس ساڵی 1977 بڕیاریدا كتێبەكانی خوێندنی ئێمە بكات بە عەرەبی و ناچارمان بكات وانەكان بە عەرەبی بخوێنین، ئەبوبەكر خۆشناو زۆر ئازایانە بەرەنگاریی ئەو بڕیارە بۆوە. بەبیرم دێت ژمارەیەك قوتابی كۆكردەوە بۆ نمایشكردنی رەتكردنەوەی بڕیارەكەی بەعس، من یەكێك بووم لەو قوتابیانە. فیكرەكە ئەوەبوو لە قاتی دووهەمی بینای قوتابخانەكەدا كۆببینەوە و وەك ناڕەزایی دەربڕینێك كتێبەكانمان فڕێ بدەینە خوارەوە بۆ ناو حەوشەی قوتابخانەكە. ئێمە هەندێكمان ئەو كارەمان كرد و بەدوایدا چووینەوە بۆ ماڵەوە. ئێستا وردەكارییەكانی دوای ئەو رووداوەم بیر نایەتەوە، بەڵام بەعس لە بڕیارەكەی پەشیمان بۆوە و ئێمە هەر كتێبە كوردییەكانمان خوێند و وانەكانیش هەر بە كوردی وترانەوە. ساڵانێك دواتر زانیمان ئەبوبەكر خۆشناو بووە بە پێشمەرگە و چۆتە ناو ریزەكانی یەكێتییەوە.
لەو رۆژگارەدا ئەبوبەكر خۆشناو بۆ ئێمە، كە زۆربەمان زۆر لە ئەبوبەكر گەنجتربووین، رەمزی شۆڕشگێڕیی و یاخیبوون بوو، كوڕێكی خوێندەوار و هەژار و نەترس بوو. لەو سەردەمە تاریكەدا وزەیەكی گەورەی بە ئێمە دەدا بۆئەوەی تەسلیمی بەعس نەبین و بتوانین خۆمان لەو هێزە ئەهریمەنییە بپارێزین.
بەعس لە جەنگێكی ناهاوسەنگدا بوو لەگەڵ منداڵی و گەنجیی ئێمەدا، كەسانی وەك ئەبوبەكر خۆشناو پەناگایەكی نەفسیی و شۆڕشگێڕیی گرنگ بوون بۆ ئێمە لەو جەنگەدا.
بۆ منیش وەك گەنجێكی 15 ساڵە ئەبوبەكر خۆشناو یەكەمین شۆڕشگێڕێك بوو لە نزیكەوە بینیبێتم و قسەم لەگەڵدا كردبێت. كوڕێك بوو بە وزە و ئیرادەیەكی گەورەوە. كە ئێستا و دوای تێپەڕینی ئەو هەموو ساڵە بیر لەم پیاوە دەكەمەوە، هێشتا وێنەی ئەو شۆڕشگێڕە گەنجەم لەبەرچاوە كە لەو قوتابخانەیەدا جەنگی بەعسی دەكرد، یادت بەخێر خۆشناوی ئازیز.
