خانووەكەی پیرەمێرد و چاپخانەی ژین، مێژوویەكی تری رووناكبیریی سلێمانی

10:47 - 2022-08-28
ژینگە
1019 جار خوێندراوەتەوە

كۆمار عەلی

 كەس نییە لە خوێنەواری كورد، ناو و ناوبانگی پیرەمێردی نەبیستبێت، جا وەك شاعیر یان نووسەر، یان رۆژنامەنووس،  خاوەن كار یان خوێندەوارێك یان وەك نەورۆزپەروەرێك.
ئەو لایەنەی كەمترین تیشكی خراوەتە سەر لەبارەی (پیرەمێرد)ەوە، ماڵ و جێگا و مەكانیەتی، چونكە لە ژیانیدا بەردەوام هامشۆی كردووە، دەمێك لە ئەستەنبوڵ و دەمێك لە كوردستان بووە، بەڵام ئەوەی لێرەدا باسی دەكەین، خانووەكەیەتی لە گەڕەكی سابونكەرانی سلێمانی، تا ئێستاش پارێزراوە و كەمترین قسەی لەبارەوە كراوە. 
ئەم خانووە كەلەپوورییە دەكەوێتە گەڕەكی سابونكەران لە ناوەندی شاری سلێمانی سەردەمی دروستكردنی بۆ سەرەتاكانی سەدەی بیستەم دەگەڕێتەوە لەسەر رووبەری (289.28)م2، لەڕووی بیناسازییەوە ئەم خانووە لەیەك نهۆم و دوو بەش پێكهاتووە. بەشی یەكەم سێ ژوور و هەیوانێكە بە خشت دروستكراوە، بنمیچەكەشی دارەڕایە و سەربانەكەشی گڵەبان كراوە و سواغ دراوە، بەشی دووەمی خانووەكەش بریتیە لە دوو ژووری لەدوای یەك، لەڕووی رۆشنبیریی و مێژووییەوە ئەم خانووە گرنگی خۆی هەیە، كە خانووی شاعیر و رووناكبیری ناوداری گەلەكەمان پیرەمێردە هەروەها شوێنی چاپخانە بەناوبانگەكەیەتی کە بە چاپخانەی ژین  ناسرا بوو، چەندین رۆژنامە و گۆڤار و كتێبی كوردیی پێچاپكراوە لە سلێمانی.
 پیرەمێرد یان حاجی تۆفیق بەگ ناوی تەواوی تۆفیق كوڕی مەحمود ئاغا كوڕی هەمزاغای مەسرەفە (1867) لەسلێمانی لەدایكبووە، لە تەمەنی لاویدا زانستی ئایینی لەوێ خوێندووە، ساڵی 1898 دەچێت بۆ ئەستەمبوڵ لەوێ لە كۆلێژی یاسا دەخوێنێت و لە حكومەتی دەوڵەتی عوسمانیدا لە چەند پلەی میری و سیاسیدا دادەمەزرێت، لەدوای شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران لە 1925و تێكچوونی بارودۆخ، دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی و تا دوا ساتی ژیانی هەر لەوێ خەریكی كاری رووناكبیری و رۆژنامەوانی دەبێت. پیرەمێرد بەرهەمی ئەدەبی و رۆژنامەوانی زۆری هەیە و زۆر خزمەتی رۆژنامەگەریی كوردیی كردووە و ساڵی 1950 كۆچی دواییكردوە.
جگە لەوەی ساڵانە ئاگری نەورۆزی لە گردی مامە یارە لە سلێمانی كردۆتەوەو چاونەترسانە یادی ئەم جەژنە نەتەوەییەی كردۆتەوە.

بابەتە پەیوەندیدارەکان