لەگەڵ شەهید ئازاد هەورامی سروودی (رێی خەباتمان) تۆمارکرد

جوان عومەر رەسوڵ:
لە کەرکوکەوە بۆ سورداش، ناسرییە و سەماوە،
 موسڵ ، سلێمانی ، دواجار بۆ تاراوگە

نووسینەوە و هۆنینەوەی ملوانکەی مێژووی خەباتی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ئەو  ئەرکە سەختەیە کە بۆردی ئەرشیفی یەکێتی گرتوێتییە ئەستۆی خۆی، دیارە هۆنینەوەی ئەو ملوانکە دوورو درێژەش بەبێ رۆچوونە ناو وردەکاریی مێژووی موور و دەنکەکانی ملوانکەکە کورت دەهێنێت، چونکە هەموو یەکێک لەو موورو و دەنکۆڵانە لە هەناویاندا چەندین چیرۆکی خەمناک و مەینەتی و چەندین داستان و نەبەردیان حەشارداوە و بەشوێن ئەوەدا وێڵن کە گوێیەک هەبێت بۆ بیستنیان و دەفتەرێک هەبێت بۆ یاداشتکردنیان تا ئەو جوانیی و قوربانیدانانەی ئەوێ رۆژێ لەناو ناشیرینی و دۆخی تەمومژاویی ئێستادا تێکەڵاو نەبێت و نەچێتە خانەی فەرامۆشکردن و لەبیرچوونەوە.
چیرۆکی خاتوو جوان عومەر رەسوڵ و چیرۆکێکی پڕ نەهامەتیی خۆی و خانەوادەکەیەتی کە پڕە لە نەهامەتییەکانی خێزانێکی کوردستان و لەناو کوردستانیشدا چیرۆکی تەوارێکی کەرکوکە کە لە تەمەنێکی هەرزەکارییەوە عەشقی خۆی و خانەوادەکەی بۆ کوردایەتی و ئازادیی تێکەڵ بە دنیای سیاسەتی کردووە و وەک خۆی دەگێڕێتەوە لەڕووی پابەندیی حزبییەوە پەیوەندیی بە کۆمیتەی ئاگرەوە نەبووە، بەڵام هاوکار و یارمەتیدەریان بووە، هۆکاری بەشداریکردنشی لەو کاروانە پڕ مەترسییەی ئەو رۆژگارەدا جگە لەوەی (فایەق عومەر رەسوڵ) ی برای لەو کۆمیتەیەدا کادرێکی چالاک بووە، پەیوەستیش بووە بە باکگراوندی خەباتگێڕیی و نیشتمانپەروەریی خانەوادەکەیانەوە.
ئەم خانمە سەرەڕای چەشتنی چەندین جۆری چەوساندنەوەی نەتەوەیی لە کەرکوکدا، بەهۆی  ستەمی بەرپرسانی رژێمەوە لەو شارە، تووشی چەندین جار راگواستن و شارەوشار بووە، تا دواجار بە خێزانی روویان لە هەندەران کردووە و لە هۆڵەندا گیرساونەتەوە.
دۆسێی ئەم جارەمان تەرخان کرد بۆ دیدارێکی خاتوو جوان عومەر کە ئێستا ئەندامی ناوەندی دەرەوەی یەکێتییە و خاتوو ئەمیرە محەمەد وەک بەشێک لە تۆمارکردنی مێژووی یەکێتی لەگەڵیدا سازیکردووە.  

دۆسێ

هەڵبەتە نووسین لەسەر بابەتێك، كە پتر لە 40 ساڵی بەسەردا تێپەڕیووە، كارێكی ئاسان نییە، بەتایبەتی كە هەمووی خەم و ئاخ هەڵكێشان بێت. یان پەیوەندیی بە خودی خۆتەوە بێت. دەتوانم دەیان لاپەڕە لەسەر کەسێکی دیكە بنووسم، بەڵام كە دێتە سەرخۆم ئیتر قسەم پێ‌ نامێنێت و خەم بەرۆكم دەگرێت. 
راستەوخۆ ئەندام نەبووم لە رێكخستنی كۆمیتەی ئاگردا، لەلایەک لەبەرئەوەی تەمەنم هێندە نەبوو، لەلایەکی دیکەشەوە باوكم و دایكم زۆر خەمی من و سۆزانی خوشكمیان بوو، نەیاندەهێشت بە هیچ شێوەیەك تێكەڵی كاری سیاسی ببین، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا بەشێوەیەكی ناڕاستەوخۆ تێكەڵ ببووم، زوربەی زۆری كۆبوونەوەكان لە ماڵی ئێمەدا دەكرا، كە ئەوكات لە گەڕەكی تەپەی مەلا عەبدوڵڵا بووین. چەندین جار فایەق و هەڤاڵەكانیم ئاگادار كردۆتەوە، كە ئەمن و پیاوانی رژێم لەناو گەڕەكدان. من و دایكم هەمیشە لە دڵەڕاوكێدا بووین، دەبوایە دەمانچە و نارنجۆک و بڵاوکراوەکانمان بگواستایەتەوە.

(رێی خەباتمان) و گیتارەکەی کاک ئازاد
 كاك ئازاد هەورامی زۆرجار بەخۆیی و گیتارەكەیەوە دەهات بۆ ماڵمان و ئەو هەمیشە تۆوی كوردایەتی لە دڵماندا دەچاند، زۆر حەزی دەكرد سروودی (رێی‌ خەباتمان) پێكەوە تۆمار بكەین. ئەوەبوو پاش چەند جارێك هەوڵدان ئاواتەكەی هاتەدی. وەكو لەیادم مابێت من و سۆزانی خوشكم و راماڵی برام و كاك ئازاد و كاك فەرهادی برای سروودەكەمان تۆمار كرد، بەڵام داخەكەم نازانم ئەو تۆمارە كەوتە كوێوە!
كاتێك لە پەیمانگە دەمخوێند، بەرپرسی ئەمنیی پەیمانگەکە گوشاری زۆری لێدەكردم، كە ببم بە بەعسی و دەیوت: ئەگەر بە قسەیان نەكەم، ئابڕووم دەبەن. ژیانێكی ناخۆش و پڕ لەدڵەڕاوكێ‌ و ترسمان بەسەردەبرد. كە پەیمانگەم تەواوكرد، لە هیچ شوێنێك دایان نەدەمەزراندم، بە ناچاری لەگەڵ هاوڕێیەكمدا دەستمانكرد بە جلوبەرگ دوورین. 
دوای ئەوەی راگوێزراین، دیسان هەڕەشە دەستیپێكرد، لەبەر هەندێك پڕەنسیپ ناتوانم بەشێك لە بیرەوەرییەكانم باس بكەم، ئەوانە بۆ خۆم و خوای خۆمی هەڵدەگرم. پاش ئەو هەموو ساڵە لە خەبات و تێكۆشان، ئێستا لە غەریبی لەگەڵ خێزانە خنجیلانەكەمدا ژیان بەسەردەبەین. 
ماوەتەوە بڵێم، كە من هەرگیز پەشیمان نیم لەو رێباز و تێكۆشانە، بەڵكو مایەی شانازیشمە، كە بۆ سەعاتێك زوڵم و غەدرم قبووڵ نەكردووە، چونكە ئەو ئازادییەی كە كورد بەدەستی هێنا، خەونی هەزاران تێكۆشەر بوو، كە بە خوێنی خۆیان داری ئازادییان ئاودا.
سڵاو لە گیانی پاكی ئەو تێكۆشەر و شەهیدانە. 
ئێستاش لە خەبات دانەبڕاوم و ئەندامی ناوەندی دەرەوەم لە هۆڵەندا.
جوان عومەر رەسوڵ

 جوان عومەر رەسوڵ، كە ئێستا دانیشتووی هۆڵەندایە، بەم شێوەیە كارەساتی گرتن و راگواستنیان دەگێڕێتەوە:
برای ئەزیزم مام فایەق، ببورە دوێنێ‌ كە باسی رابردوومان كرد، بە دەست خۆم نەبوو، دڵم زۆر پڕبوو، گریانێكی هیستریم بۆهات هیوادارم، كە دڵی تۆم ئازار نەدابێت.
مام فایەق گیان: ژیان زۆر سەیرە، هەمیشە سات و كاتە خۆشەكانی ژیانمان زۆر زوو لە بیرەوەریماندا دەسڕرێنەوە و لە یادمان دەچێت، تەنها ساتە بەئازارەكان بۆ هەتاهەتایە لە بیرەوەریی و هەستەكانماندا دەمێننەوە و هەمیشە ئازارمان دەدەن.
دوێنێ‌ كە باسی زیاتر لە 40 ساڵ بەرلە ئێستامان كرد و باسی یەكەم راگواستنم كرد، دڵم زۆر تەنگ بوو، وەكو فیلمێكی ترسناك رووداوەكان هاتنەوە بەرچاوم، ئاخ مام فایەق چەند سەخت و بە ئازارە كاتێك برینەكانمان جارێكی كە دەكولێنەوە و ئینجا دەزانین، كە ئەو برینانە هەر بەكراوەیی دەمێننەوە و ساڕێژنەبوون و نابن.
 مام فایەق گرتنی تۆ و بێ ‌سەروشوێنكردنی بەشێك لە هەڤاڵەكانت لە كۆمیتەی ئاگر، خۆی لە خۆیدا كارەساتێكی گەورە بوو. هەر لەو ساتەوە ئیتر (ترس، دڵەڕاوكێ‌ و گریان و خەفەت و شەونخوونی) بوو بە میوانمان، باوە و دایە و كاكە وەكو شێتیان لێ‌ هاتبو و بە هەموو لایەكدا رایان دەكرد، كەس نەما هانای بۆ نەبەن بۆ زانینی تەنها هەواڵێكت. 

دیمەنێکی قەڵاو ناو شاری کەرکوک

فایەق چی لێهات؟
باوە هەتا بەیانی جگەرەی دەكێشاو لە حەوشەكەدا دەهاتوو دەچوو، دایە هەموو ساتێكی گریان و خەفەت و هاواری بۆ خوا دەكرد (خوایە جەرگم نەسووتێنی). 
هەموومان لە ماڵەوە لەژێر ترس و خەفەت و دڵەڕاوكێدا بووین، تەنها یەك پرسیار لەناو چاوەكانماندا بوو (فایەق چیلێهات؟). 
دوای چاوەڕوانییەكی زۆر كە زیاتر لە سێ‌ مانگی خایاند، هەواڵی تۆمان بۆ هات، كە خۆت و هەڤاڵەكانت لە زیندانی (ئەبوغرێب)ن و ئەوەی گیراوە گیراوە و ئەوانی دیكە چوونەتە ریزی هێزی پێشمەرگەوە و هەندێكیان شەهیدبوون وەكو شەهید شوان سەعید.
ئیتر مام فایەق وردەکاریی زیندان خۆت دەیزانیت. مام فایەق، كاتێك هەواڵی تۆمان زانی كە لە زیندانی ئەبوغرێبیت، ئەو هەواڵە بۆ ئێمە جەژن بوو. دایە و باوە لە خۆشیدا دەستیانكرد بە گریان، كە تۆ سەلامەتی و نەكوژراویت، ئیتر لە چاوەڕوانی ئەوەدابووین، كە رێگەی مواجەهەمان بدەن و بێین بۆلاتان.
 دوای ئەوە ئیتر رێگەی ئەبوغرێب بۆ ئێمە و هەزاران خێزان هەموو دوو هەفتە جارێك بوو. ئێستاش لەیادم ناچێت چەند ناشیرین هەڵسوكەوتیان لەگەڵ دەكردین بە جنێودان و ئیهانە كردنمان، بەڵام چی ئێمە و چی كەسوكاری زیندانییەكان هیچمان بەلاوە گرنگ نەبوو، تەنها شتێك كە چاوەڕێمان دەكرد، دیداری تۆ و هەڤاڵەكانت بوو.

شەوێکی دڵخۆشکەر و هاوکات مەترسیدار
سڵاو مام فایەق، سەبارەت بە راگواستنەکانی حزبی بەعس دوای هێرشكردن و لێدانی بیرە نەوتەكانی كەركوك لەلایەن هێزەكانی پێشمەرگەوە، كە ئێستاش لەیادم ناچێت لەهەمان كاتدا شەوێكی هەتا بڵێی دڵخۆشكەر بوو بەوەی كە گوێمان لە دەنگی تەقەی پێشمەرگەكان بوو، هەستمان بەوە دەكرد پێشمەرگەكان زۆر نزیكن و بە تەنیا خەڵكی كەركوك نین و لەهەمان كاتیشدا زۆر ترسناك بوو، چونكە دەمانزانی وازمان لێناهێنن و دەكەونە ئازاردانمان، ئەوەبوو پاش بێدەنگییەكی ترسناك و لە بەرەبەیانی 11/7/1985 دا حزبی بەعس بە پیلانێكی داڕێژراو بە چەند قۆناغێك شاڵاوی راگواستنی خێزانی پێشمەرگەكانی دەستپێكرد. 
ئەو شەوە هەموومان بە ئاسایی لە سەربانی ماڵەكەمان خەوتبووین، قەرەوێڵەكەی من لەلای دیوارەكەوە بوو، لەپڕ هەستم بە غەڵبە غەڵب و دەنگی سەیارە و بە عەرەبی قسەكردن کرد، هەستام و تەماشای خوارەوەم كرد، كارەساتم بینی، گەڕەك پڕبوو لە دەیان گورگە رەشەكانی بەعس بە چەكەكانیانەوە وەستابوون و تەماشای سەربانیان دەكرد، ئەوەی كە بینیم «پاسێكی مەنشەئە» گەورەكان و سەیارەی ئیڤا و قوات خاسە و ئەمن و ئیستخبارات بوون. گەڕامە دواوە و رامكرد بۆلای دایك و باوكم (دایە، باوە هەستن هەستن) هێشتا قسەكەم تەواو نەكردبوو، سەربانەكەمان پڕبوو لەو گورگە رەشانە (یەڵڵا یەڵڵا) و رەشاشەكانیان ئاڕاستەی هەر یەكێكمان كرا بۆئەوەی بە زووترین كات پاڵمان پێوەبنێن بۆ خوارەوە، ئەوەبوو لە هۆڵەكە هەمومانیان كۆكردەوە و كەوتنە پرسیاركردن لە باوكم (حجی عندك سلاح؟) باوكم (لا والله سیدی ماعندی) ئیتر ئەفسەرەكەی كە لەوە دەچوو تۆزێك بەڕەحمتر بووبێت، بە باوكمی وت (حجی أنگی بناتك عبایات ماحد یعرف وین یاخژوكم). لەهەمان كاتدا قوات خاسەكانی دیكە هەرچی نوێن و جێگا و بانەكانمان بوو لەسەر بانەوە فڕێیان دایە خوارەوە بۆ ناو حەوشەكە. دیسانەوە بە (یەڵڵا یەڵڵا) پاڵیان پێوەناین بۆ دەرەوە و سواری مەنشەئەكەیان كردین، پاس پڕبوو لە (ژن و منداڵ و پیر و گەنج) لێرەدا جێی خۆیەتی باسی شەهامەت و پیاوەتی دراوسێكانمان بكەم لە گەڕەكی تەپە (هەموویان هاتنە بەردەم پاسەكە و هاواریان دەكرد (الله یخلیكم لا تأخژوهم، هژوله أهلنا وعائلە محترمە) وازیان لێبهێنن. بەڵام ئەفسەرەكان وتیان بڕۆنە دواوە ئەمە فەرمانە و دەبێت ئێمە جێبەجێی بكەین. لەو دراوسێیانە ماڵی باجی خەیریە، ماڵی محامییەكە، كاك تەحسین، ماڵی كاك عەبدولڕەزاق و ماڵی حاجی خەڵەف و ماڵی ئازاد پۆڵس بوون. ئیتر بە راستی ئەوانی دیکەم لەبیر نەماوە و لەوكاتەشدا بەرچاوت رەش دەبێت و هیچ نابینیت. 

ماڵی لاوەشیان هێنا!
بەهەرحاڵ لەناو پاسەكەدا دانیشتین و كاروانەكە كەوتە جووڵە و بەرەو لای تەنكیی ئاوەكەی تەپە رۆیشتین و هەتا گەیشتینە ئەودیوی تانكی ئاوەكە، كە پێمان دەوت لای مزگەوتی ئیخوان، لەوێ‌ لە بەردەم ماڵی باجی عاسیە راوەستاو ئەوانیشیان بە گریانەوە هێنایە ناو پاسەكە، هەموومان بێدەنگ و بەخەمباری دانیشتبووین و منداڵەكانیش لە تینوێتی و لەبرساندا دەگریان. گەیشتینە بەردەم مەكتەبی یەکی حوزەیران و هاواریان كرد (یلا نزلوهم) هەر هەموو خەڵكەكەیان لە حەوشەی مەكتەبەكەدا كۆكردەوە و كاتێكمان زانی كاروانێكی دیكەش هات، ئەویش خێزانە كوردەكانی گەڕەكی ئیسكان و ئازادی و ئیمام قاسم بوون. ئەوە بوو دایكم هاواری كرد وتی: هاوار ئەوە ماڵی لاوەی براشم هاتن (لاوە، برای دایكم بوو لە گەنجێتیدا لەبەر جوانی و باڵا بەرزییەكەی پێیان دەوت (لاوە) خۆی ناوی (عەبدولقادر) بوو. پاش ئەوەی هەموو خێزانەكانیان كۆكردەوە و هەر بە برسێتی و بە تینوێتی ماینەوە، ئینجا دەستیانكرد بە سەرژمێریی و لێکۆڵینەوە. یەكە یەكە بانگیان دەكردین و ناومان تۆمار دەكرا. لە باوكمیان پرسی (حجی عندك أبن جندی؟ جیش شعبی؟) باوكم لە ترسا وتی: لا والله ما عندی. ئەوكاتە كەمالی برامان عەسكەربوو لە موسل و باوكم لە ترسا ناوی نەبرد، بەڵام پاشان زانیمان، كە ئەگەر یەكێك لە كوڕەكان سەرباز بوونایە، ئەوا بەرەڵایان دەكردین. بەڵام باوكم لە ترسی ئەوەی نەوەك كەمالیش بگرن و ئازاری بدەن ناوی نەهێنا. 

ژنان کەوتنە هەلهەلە لێدان
لەهەمان كاتدا هەرچی كوڕی گەنج بوو لە 18 ساڵییەوە جیاكرانەوە و ئەوكاتە (راماڵ)ی برام 18 ساڵ زیاتر بوو، لێمانیان برد و نەمان دەزانی چارەنووسیان چی دەبێت. زۆر بەداخەوە ئەویش خەمێكی دیكە بوو بەتایبەتی بۆ دایك و باوكم. پاش ماوەیەكی زۆر زانیمان، كە هەموو گەنجەكان لە حەویجە زیندانیكراون. 
دوای لێکۆڵینەوە و سەرژمێریی دیسانەوە پێیانوتین (یلا یلا أمشوا) ئێمە وامانزانی تەواوبوو، كەچی ئەمجارە لە جیاتی «پاسە مەنشەئەكان» سواری ئیڤا كراین بە سەدان ئیڤا لەبەردەم مەكتەبەكەدا بوو و هەموومان سواربووین، باوكم و دایكم ئێمەیان خستە ناوەڕاستەوە و خۆیان كرد بە پەرژین بۆمان.
 كاروانی ئیڤاكان و زریپۆش و ئۆتۆمبێلی قوات خاسەكان كەوتنەوەڕێ‌ و خەڵك بە چاوێكی بەزەییەوە تەماشایان دەكرین، كاروانەكە نزیكبۆوە لە پردی (گبق چلی) و ئێمەش هەموومان ترسێكی زۆرمان لێنیشتبوو، نەماندەزانی چیمان لێدەكەن و بەرەو كوێمان دەبەن؟ 
كە كاروانەكە چووە سەر پردەكە و رێگەی مەفرەقی سلێمانی وەرگرت؟ ژنان هەموو دەستیانكرد بە هەلهەلە و چەپڵەڕێزان و دەیانوت: ئەلحەمدولیللا خوایە لێت بەزیاد بێت.
 ئەوكاتە بۆ ئێمە زۆر جێگای پرسیار بوو، باشە ئەو ژنانە لەخۆشی چی وا دەكەن؟ پاشان تێگەیشتین كە كاروانەكە رێگەی بەغدای نەگرت و مانای وایە نامانبەن بۆ نوگرە سەلمان. ئیتر ملی رێگا گیرایەبەر و هەر پشتمان شكا لەسەر ئەو كورسییە رەقانەی ئیڤاكە و دەبوایە باش خۆمان بگرین بە شیشەكانی پشتمانەوە، چونكە لەگەڵ هەموو تاسەیەكدا دەكەوتینە خوارەوە.
 قرچە قرچی هاوین و مانگی تەمموز لەناو ئیڤایەكی شەقوشڕدا بەبێ‌ ئاو مابووینەوە، ئەوەبوو لەلای بازیان كاروانەكە راوەستاو بە جلیكانێكی عەسكەری ئاوی بۆرییان بۆ هێناین و ئاومان خواردەوە، باوكم (بەڕەحمەت بێت) كە هەمیشە سەرئێشەی لەگەڵدابوو، بەتەواوەتی ورەی رووخابوو، بەڵام دایكم ورەی بەرزتربوو، هەر نزای دەكرد، دیسانەوە كاروان كەوتەڕێ‌ هەتا لەرێگایەك لایاندا و نزیك بووینەوە لە سورداش. 
لەسەر رێگای سورداش كاروانەكە راوەستا و وتیان یەڵڵا یەڵڵا ئەو خەڵكەیان داگرت و خۆشیان بە كڵاشنكۆف و دارەوە وەستابوون، ئینجا پێیانوتین (یلا أمشوا إلی جهنم وبئس المصیر) ئێمەش بەبێ‌ ئەوەی لەژێر چاویشەوە بێت، نەمان دەوێرا ئاوڕ بدەینەوە، بەڵام هەر واماندەزانی لەدواوە رەمیمان دەكەن، هەنگاوەكانمان خێرادەكرد، وردە وردە كەوتینەراكردن، هەتا هێزەكانی بەعسمان لێ‌ دیارنەما، ئینجا تەقەیەكی زۆر كرا و سەرەتا وامانزانی هێزە چەكدارەكانی بەعسن، بەڵام ئەوە تەقەی بەخێرهاتن و پێشوازی برا پێشمەرگەكانمان بوو، لە هەمان كاتدا خەڵكی ئاواییەكە بە جلیكانە و تەرمۆسی ئاوی ساردەوە پێشوازییان لێ‌كردین.

بەسەرکردنەوەی خێزانەکان لەلایەن مام جەلالەوە
 ساتێكی پڕ لە خۆشەویستی و بە هەستێكی خەمناكەوە باوەشیان پێدا دەكردین و بەخێرهاتنیان دەكردین.
 خێزانەكان دابەش بوون بەسەر ماڵەكانی گوندەكەدا و نانێكی زۆر خۆشیان بۆ ئامادەكردین، لەحەوشەكە و بەبێ‌ كارەبا و لەژێر رووناكی مانگە شەودا خواردنێكی زۆر خۆشمان خوارد و هەر ئەو شەوەش پێشمەرگەیەكی زۆر هاتن بۆلامان، هیلاكی و ماندوبوونی رۆژێكی قورس و ناخۆشمان لەبیرچۆوە.
دوای ئەوە زانیمان، كە مام جەلال (روحی شاد بێت) هاتبوو بۆ گوندەکە بۆئەوەی چاوی بە خێزانەكان بكەوێت و ورەمان بەرزبكاتەوە و نەترسین، 
زۆر بەداخەوە ئێمە ئەوكاتە درەنگ گەیشتینە گوندی تیمار و بەخت یاوەرمان نەبوو، كە مام لە نزیكەوە ببینین. ئیتر ئەوەبوو مام چاوی بە بەشێك لە خێزانەكان كەوتبوو، زۆر قسەی بۆ كردبوون، كە ورەیان بەرزبێت و نەترسن. 
پاشان ئێمە دوو رۆژ لە ماڵی خزمان و ناسیاوەكانمان ماینەوە كە بەلای منەوە خۆشترین دوو رۆژ بوو لە ژیانمدا، سەرەڕای ئەوەی كە بە زۆرەملێ‌ و بە زەبری هێز دەركراین و راگوێزراین، بەڵام مانەوەمان لە گوندەکە و ژیانی ئەوێ و لەناو ئەو خەڵكە پاك و رەوشت بەرزانەدا، هەموو خەم و خەفەت و ئەو تراوما قورسەی لەسەر شانمان سوك كردبوو. ئەو دوو رۆژەی كە لەوێ‌ بووین ئێمەش وەكو خەڵكی ئاوایی لەگەڵ مەلا بانگداندا خەبەرمان دەبۆوە و لەگەڵ ژنەكاندا نانی بەیانیمان ئامادەدەكرد و نان و كولێرەی گەرم لەگەڵ ماستی كە خۆیان ئامادەیان دەكرد. 

فایەق عومەر رەسوڵ یەکێک لە خەباتگێڕەکانی کۆمیتەی ئاگر

دکتۆر سدیق هات بۆ سۆراغمان

كاكم (دكتۆر سدیق عومەر رەسوڵ) سێهەم رۆژ بە یاوەریی كاك عاسی (بەڕەحمەت بێت) و دوای ماندوبوونێكی زۆر و گەڕان بەدواماندا، گەیشتە لامان باوكم و دایكم زۆر شادمان بوون بە بینینی كاكە. ئەو بەیانییەی كە راگوێزراین، كاكم ئاگادار نەبوو، چونكە ئەو تازە ژنی هێنابوو و لە ماڵی خۆیدا دەژیا.
دراوسێكانمان لە تەپە هەر ئەو بەیانییە خەبەریان بۆ كاكم بردبوو، ئیتر ئەویش دەستبەجێ‌ بێ‌ گوێدانە هیچ مەترسییەک وێڵ ببوو بەشوێنماندا، هەتا ئێمەی دۆزییەوە. 
وردە وردە خێزانەكان كەسوكاریان دەهاتن بە شوێنیاندا و ئاواییەكە چۆڵ دەبوو. باوكم و دایكم چوونە ماڵی مامم (ئەنوەر) و ماوەیەك لەوێ‌ مانەوە و كاكم یەكسەر من و سۆزانی خوشكمی برد بۆ ماڵەكەی خۆی لە رەحیماوا، ئیتر لەلای كاكم ماینەوە و هەندێك جاریش پێکەوە دەچووین بۆ ماڵی خەسووی كاكم. براژنم هەندێك جلوبەرگی بۆ كڕین، لەبەرئەوەی ئێمە لەو بیجامەیە زیاتر هیچ جلێكی زیادەمان پێ‌ نەبوو و ماڵەكەش بە مۆمی سوور داخرابوو،
 لێرەدا دەمەوێت ئاماژە بە ئازایەتی و بوێریی خەسوی كاكم و كاك راغبی دراوسێمان بدەم بە راستی ئەو جۆرە خەڵكانە مایەی شانازی و هەموو رێزێكن. 
ئێمە جگە لە ماڵەكە ئۆتۆمبێلەکەشمان لە گەراجەكە حیجز كرابوو، هەروەها پارە و ئاڵتونەكانی دایكم، بەڵام خەسووی كاكم (شەكیبە خان) رۆحی شاد بێت، وتی من بە دزییەوە و لە دیواری پشتەوە دەڕۆمە ناو ماڵەكە و شتەكان دەردەهێنم، ئەوە بوو بە رێکەوتن لەگەڵ كاك (راغب خەلیل ئەبو شوارب) كە ئەوان دیواری ماڵەكەیان بە ماڵمانەوە بوو، هەردووكیان بە دزییەوە و بە تاریكی چوونە ماڵەكە و شتەكانیان دەرهێنا و سەیارەكەشیان هەر لە دەرگای گەراجەكەوە دەركرد (هەڵوێستی ئەم دوو زاتە پاكە هەرگیز لەیاد ناكرێت) لەبەرئەوەی سەرکێشییەکی زۆر گەورەیان كرد و توانیان كارەكە بە سەركەوتوویی جێبەجێ بکەن.

ماڵیان لێ کردینە دۆزەخ
نزیكەی دوو هەفتەمان پێ چوو، پاش ئەوەی برای براژنم كە ئەوكاتە لە سوپای عیراق بوو بە زەحمەتێكی زۆر توانی ماڵەكەمان لە حیجز دەربكات و توانیمان بە ترسێكی زۆرەوە بگەڕێینەوە ماڵەكەی خۆمان و دوابەدوای ئەوە باوكم و دایكیشم گەڕانەوە ماڵەوە و ئیتر مەینەتیی دوای راگواستن دەستیپێكرد، ئەو ماڵەی كە لانەی خۆشەویستی و ئارامیمان بوو، لێیان كردین بە دۆزەخ، ماڵەكە زۆر ناخۆش بوو و سامێكی ترسناك باڵی كێشابوو بەسەر هەموو سوچێكی ماڵماندا. هەموو شەوێك بە ترسەوە واماندەزانی بەیانی دێنەوە سەرمان و راماندەگوێزن. ئەوەبوو نەیانهێشت رۆژێك بە ئیسراحەت نان بخۆین، بەیانیان و ئێواران وەكو دەوامی رەسمیان لێ‌كردبوو (موختار)ەكەی تەپە بە یاوەریی چەند ئەمن و ئیستخباراتێك بە شەق لە دەرگایان دەدا و خۆیان دەكرد بەژووردا و موختارەكە بە باوكمی دەوت: (حجی وین فایق و شمال، روح جیب أولادك) و جنێویان دەدا، باوكیشم هەر دەیووت (ێ‌‌نی ماأعرف)، ئیتر كرابوو بەخو، هەموو رۆژێك دەهاتنە و دەیانترساندین، دواتر وامانلێهات راهاتین لەگەڵ دۆخەکەدا. دكتۆر سدیقی کاکمیان زۆر ئازاردەدا و شەڕێكی دەروونییان لەگەڵدا دەستپێ‌كرد و لەپڕ هەڵیان دەكوتایە سەر عیادەكەی و رێگەیان نەدەدا دکتۆرا بخوێنێت و پێیان دەوتین ئێوە لە لیستی رەشدان (انتو عوائل المخربین). سۆزانی خوشكم لە کۆلێجی پزیشکی دەیخوێند، زۆر بێزاریان كردبوو، هەمیشە لەژێر چاودێریدا بوو، من خۆم دوای دەرچوونم لە هیچ شوێنێك وەریان نەدەگرتم و لە لیستی رەشدا بوو.
 رۆژان هات و چوو ئیتر بەوشێوەیە ژیانمان بەڕێدەكرد، لێرەدا دەمەوێت راستییەك باسبكەم، زۆر بەداخەوە كاتێك راگوێزراین و گەڕاینەوە، زۆرێك لە خزمەكان و هەندێك لە هاوڕێكان خۆیان دوورخستەوە و هەر لێیان نەپرسینەوە. زۆر چاك بەبیرم دێت، كە لە راگواستن گەڕاینەوە، ماڵی كاك تەحسینی محامی دەعوەتیان كردین بۆ ماڵەوە و زۆر هەڵوێستێکی جوانیان هەبوو لەگەڵماندا. بەداخەوە ئێستا نازانم لە كوێن و چییان بەسەرهاتووە.

دایە بۆ سەماوە و بابە بۆ ناسرییە
 وردە وردە ژیان رێچكەی خۆی گرتەوە و گوزەرانمان دەكرد هەتا رۆژێكیان (لە ساڵی 1987)دا من و دایكم لە ماڵەوە بووین و خەریكی ئامادەكردنی خواردنی نیوەڕۆ بووین، كاتێكمان زانی هێزێكی چەكدار لە ئەمن و ئیستخبارات بە یاوەری موختارەكەی (تەپە) خۆیانكرد بە ژووردا. ئەفسەرەكە ناوی (مولازم حازم) بوو، دوایی بۆمان دەركەوت كە بەرپرسی ئەمنی ناوچەی تەپە بوو، تەماشایەكی من و دایكمی كرد و وتی (ێ‌‌نی ملازم حازم). پرسی (های بیت عمر رسول؟) من و دایكم لەوكاتەدا زمانمان لاڵ بوو نەماندەتوانی وەڵام بدەینەوە، لەوكاتەدا هەموو ئەمنەكان كەوتنە پشكنین و هەموو ماڵەكە گەڕان. چوونە سەربانەكە و نەماندەزانی بەدوای چیدا دەگەڕان؟ من و دایكم هەر لەهۆڵەكە بووین، مولازم حازم لە دایكمی پرسی (حجیە وین الحجی؟) ئێمەش وتمان: والله سیدی مانعرف. وتی: مو مشكلە نگعد ببیتكم عل ما یرجع الحجی. لەوكاتەدا لەسەر قەنەفەكە دانیشت، هەتا باوكم هاتەوە و باوكی بەستەزمانم لە دەرگای حەوشەكەی خوارەوە هاتەوە و هەر كە چاوی بەو هەموو ئەمن و قوات خاسانە كەوتبوو، رەنگی زەرد هەڵگەڕا و ئەفسەرەكە وتی حجی الله بالخیر. باوكیشم وتی: الله بالخیر سیدی، ئەفسەرەكە وتی: حجی أنگیناك مهلە لترجع ولادك (فایق و شمال) ولحد اڵان ماسلموا نفسهم، هسە أحنا أمرنا بألقا‌‌و القبچ الك والحجیە حچروا غراچكم. 
منیش لەوكاتەدا خۆم هەڵدایە سەر دەستی ئەفسەرەكە و پێم وت: سیدی الله یخلیك لاتأخژهم والله أپنیناتهم مرچی وما یتحملون أخژونی بدالهم. وتی: هژا أمر وأحنا اننفژه. ئیتر باوكم هاواری لێ‌كردم وتی وسبە، وا مەڵێ‌. باوكم وتی: یارمەتی دایكت بدە دوو بەتانی و هەندێك جلوبەرگ و دەرمانەكانم بۆ بخەرە جانتایەكەوە، ئەفسەرەكە وتی: لا خلی كل واحد غراچه ویاه و دیار بوو كە بەجیا دەیان خەنە زیندانەوە. بەپەلە منیش دوایان كەوتم، كە تەماشام كرد وەكو جارەكەی پێشوو گەڕەك پڕبووە لە زریپۆش و موسەلەحە، ئەمجارە نە ئیڤا و نە پاسی مەنشەئەی تیانەبوو، دایكم و باوكمیان خستە ناو سەیارە مسلەحەكانەوە و منیش هەر باوكەڕۆ و دایكەڕۆم بوو، بە گریانەوە دەستی باوكم و دایكم ماچكرد، دایكم باوەشی پێداكردم و وتی: كچم خوا گەورەیە ئاگاتان لە خۆتان بێت و هەر ئێستا خەبەر بنێرە بۆ كاكت.
دوای ئەوەی دایكم و باوكمیان برد، من لەگەڵ لانەی كچی كاكم، كە ئەوكاتە زۆر منداڵ بوو و هەروەها دراوسێكانمان و دڵنەوایی منیان دەكرد و كاتێكم زانی كاكم و براژنەكەم بە گریانەوە هاتنە ژوورەوە و هەموو هێزی دەست و ئەژنۆمان شكابوو، دەسەڵاتی هیچمان نەمابوو. ئەو شەوە كەسمان نەخەوتین، كاكم لەگەڵ كاك عاسی هاوڕێی كەوتنە سۆراخكردن و گەڕان بە شوێن دایكم و باوكمدا، ئەوەبوو دواجار زانیمان كە باوكم لە تەسفیرات بوو، هەر یەكسەر بردبویانن بۆ زیندانی (ناسریە) و دایكم و ژنەكانی دیكە لە سجنی (پریادی) مانەوە و نزیكەی هەفتەیەك لە (پریادی) بوون. ئەوكاتە كاك سەلاحی ناسیاومان لە پۆلیسی ئالیات بوو و خزمێكی پۆلیس بوو لە پریادی و هەواڵی زیندانیكردنی دایكم و ژنەكانی دیكەی بۆ هێناین، ئیتر ئێمەش جلوبەرگ و خاولی و هەندێك خواردنمان خستە جانتایەكەوە و كاك سەلاح بردی بۆ دایكم، هەروەها توانیمان دووجار مواجەهەی دایكم بكەین، دایكم لەگەڵ كۆمەڵێك ژن و دایك و خوشكی پێشمەرگە لە زیندانێكی تەسك و تاریك و دڵتەنگ زیندانی كرابوو. نزیكەی هەفتەیەك لە پریادی مانەوە و ئیتر ئاگامان لە دایكم نەما و كاك سەلاح پێی وتین: تەسفیركراون، بەڵام كەس نازانێت بۆ كوێ‌؟ دوای مانگێك زیاتر هەواڵمان بۆ هات، كە دایكم لە (سەماوە) زیندانی كراوە و باوكم لە (ناسریە) و پاشان پێیان وتین: كە مواجەهە كراوەتەوە و ئێمەش لە خۆشی دیداری دایك و باوكمان هەموو پێنجشەممانێك لەگەڵ ئەمەل خانی براژنم خۆمان ئامادەدەكرد و (كوبە و یاپراخ و كولیچە و نان و كولێرە) و لەولایشەوە بۆ دایك و باوكم (جلوبەرگ و لفكە و سابوون و بەتانی و هەموو شتێكمان بۆ ئامادەدەكردن و بەیانیانی رۆژی هەینی بە ئۆتۆمبێلەکەی خۆمان لەگەڵ كاكم و كەمال و سۆزان و برابچووكەكانم ئاسۆ و دانا و راماڵ دەچووینە زیندان، رێگایەكی وشك و ناخۆش و ترسناك، نەماندەزانی چی و چۆن دەبێت، تەنها یەك هیوامان هەبوو، ئەویش دیداری دایك و باوكمان بوو، پاش ماندوبوونێكی زۆر گەیشتینە بەندیخانەی (سەماوە)، سەرەی خەڵكەكە ئێجگار زۆر بوو، لەوە دەچوو ئەو خەڵكە شەو بە رێگاوە بووبن بۆیە وا زوو لەبەر دەرگا بوون، بەهەرحاڵ بە هەزار پاڵەپەستۆ و بەئەنقەست تەئخیر كردنمان، رێگایان داین بڕۆینە ژوورەوە، كە دایكم لە ئێمە زیاتر بە تاسەی بینینی ئێمەوە بوو، دایكم لەناو ئەو زیندانیانەدا بە پێوە راوەستابوو، چاوەڕوانمان بوو، لە دوورەوە دایكم بینی بەو دەمووچاوە نورانییەوە پەری ئاسا و بەهێزێكی زۆرەوە لەناو ژنەكاندا بوو، بەرلەوەی بگەمە دایكم، فرمێسكەكانم هاتنە خوارەوە، ئیتر كە گەیشتین بە یەكتری، باوەشی پێداكردین.

دیمەنی یاداشتی زیندانییەکانی سەردەمی رژێم لە سەر دیواری ژوورە ئینفیرادییەکان

دایکم بە نزای ژنەکان پەست دەبوو

 دایكم ژنێكی نەرم و دڵناسك بوو، لەهەمان كاتدا ئەوەندە بەهێز بوو سڵی لە هیچ شتێك نەدەكردەوە لە پێناوی كوردایەتیدا، بە شایەتی بەندکراوەکانی ناو زیندانەكە، کە دەیانگێڕایەوە: دایكتان رۆڵێکی زۆر گەورەی هەیە لەناو زینداندا بۆ ئارامكردنەوە و چاندنی تۆوی خۆشەویستی لەناوماندا و كۆڵنەدانمان، دایكم كە دەیبینی هەندێك لە ژنەكان دوعایان لە كوڕەكانیان دەكرد و دەیانوت خەتای ئەوانە كە ئێمە لێرەین، دایكم زۆر پەست دەبوو و دەیوت: چۆن دڵتان دێت دوعایان لێدەكەن؟ ئێمە بە كوڕە پێشمەرگەكانمانەوە سەربەرزین، دەیوت دەبێت ورەتان بەرز بێت، چەند سەعاتێک لای دایكم ماینەوە و سفرەمان راخست و بە یاپراخ و كوبە و بریانی (ئێمە كە دەچووین بۆلایان هەمیشە لەلای ژنە عەرەبەكانی ناو بازاڕ خۆشترین قەیماغی بەلەزەتیشمان لەگەڵ خۆماندا دەبرد. هەموو پێکەوە و لەسەر یەك سفرە نانمان دەخوارد).
 زیندانەكە، هۆڵێكی تاریك و ناخۆش بوو، یەك حەمام و یەك توالێتی تێدا بوو، زیاتر لە 50 كچ و ژنی گیراوی تێدا بوو. لە تەنیشت ئەو هۆڵەوە هۆڵێكی دیكە هەبوو كە پڕبوو لە زیندانییە كوردە فەیلییەكان كە دوای ماوەیەك ئەوانیان لەوێ‌ بۆ جێگایەكی دیكە گواستەوە، جگە لە كوردەكان عەرەبێكی شیعەی زۆریش لە هۆڵێكی تردابوون.
 دەبوایە ئیتر بڕۆین و دایكم بەجێبهێڵین، كاتی خواحافیزیكردن زۆر ناخۆش بوو، هەرگیز رووخسارە جوان و بەهێزەكەی دایكمم لەبیرناچێت، كە زۆر هەوڵی دەدا نەگری بۆ ئەوەی ئێمەش ورەمان نەڕووخێت.
 دایكمان بەجێهێشت و رێگەی ناسرییەمان گرتەبەر،  گەیشتینە زیندانەكەی ناسرییە، بینایەكی كۆن و داڕماو و تاریك و پیس بوو، پێكهاتبوو لە چەند هۆڵێك و راڕەوێکی تەسك و تاریكی هەبوو، ئەوەبوو دوای چاوەڕوانییەكی زۆر، چاومان بە باوكم كەوت، باوكم رەنگی زەرد و ریشی درێژ ببوو، دشداشەیەكی سپی لەبەردابوو و تەزبیحەكەی بەدەستەوە بوو، كە باوكمان بەو شێوەیە بینی، زۆر ناخۆش بوو، لەبەرئەوەی باوكم كەسێكی زۆر پاك و بە ویقار بوو، گرنگی بە خۆی و جلوبەرگی دەدا، مخابن كە بەو شێوەیە بینیمان. باوكم باوەشی پێداکردین و ئێمەش هەموومان دەستیمان ماچكرد و باوكم هەوڵی دەدا فرمێسكەكانی نەیەنە خوارەوە و بەهێزبێت بۆئەوەی ورەی ئێمە نەڕووخێت. پاش ئەوەی لە سووچێكی زیندانەكەدا پێکەوە دانیشتین، باوكم یەكسەر هەواڵی دایكمی پرسی، ئەو زۆر پەرۆشی هەواڵی دایكم بوو، پرسیاری رێگە و جێگەی كرد و هەواڵی تەندروستی پرسی؟ دڵنەوایی باوكمان كرد، كە دایە باشە و هەواڵت دەپرسێت، بە درێژایی زیندانیكردنیان باوكم و دایكم نامەی خۆشەویستی و هەواڵ پرسینی یەكتریان بۆ یەكتر دەنار. باوكم خۆی نامەكانی دەنووسی و دایكم كاك جەبار حەمید، كە ئەویش ئەوكاتە زیندانی كرابوو، نامەكانی دەنووسی بۆ دایكم، كاك جەبار لە كەركوكە و شایەتحاڵی ئەو راستییەیە، بەهەمان شێوە بۆ باوكیشم (جلوبەرگ و جگەرە و بەرماڵ) و خواردن (باوكم زۆر حەزی لە دۆڵمەی دایكم دەكرد) ئەویشمان بۆ هێنابوو، نانی تیری و كوبە و .. باوكم لەگەڵ فاخیر كوڕی خاڵم كە ئەویش لە زیندانی ناسرییە بوو، باوكم زۆر باش بوو، زۆر ئاگای لێ‌ بوو و بۆ باوكیشم هاودەنگییەگ بوو. ماوەیەكیش لەگەڵ باوكم و فاخیر دەماینەوە و ئیتر دەوربەری عەسر بە ماندوویی و شەكەتی دەگەڕاینەوە بۆ كەركوک. 

پۆرترێتێکی شەهیدی سەرکردە ئازاد هەورامی 

لێبووردنە گشتییەکە 
كاكم هەمیشە كە بەرەو كەركوك دەگەڕاینەوە لە چێشتخانەیەکی بەغدا (دجاج بالتنور)ی بۆ دەكڕین، بۆئەوەی تۆزێك ئەو خەم و خەفەتەمان لەبیربەرێتەوە. پاش سەفەرێكی دوور و درێژ، درەنگانێكی شەو دەگەیشتینەوە ماڵەوە. ئیتر بەو شێوەیە هەموو هەینییەک دەڕۆیشتین بۆ مواجەهە، هەموو كاتێك كاكم نەیدەتوانی بمانبات، لەبەرئەوە من و دانا یان ئاسۆی برام لەگەڵ كەسوكاری زیندانییەكان پاسێكی كۆستەرمان بەكرێ‌ دەگرت و هەموومانی كۆدەكردەوە و بەیانیان بەزوویەکەوە دەردەچووین. بە درێژایی هەشت مانگ ئێمە رێگای ناسرییە و سەماوە خۆشترین گەشتمان بوو. زۆربەی سەفەرەكانمان دوو پوورم لەگەڵماندا دەهاتن، ئەوانیش پورە مەنیج، خوشكی گەورەی باوكم و پورە ئایشە دەهاتن و لە مامەكانم (مامە عەلی و مامە عوسمان) دەهاتن، مامەكانی دیكەمان نەیاندەوێرا لێمان نزیك ببنەوە، مام فایەق هەندێك وردەکاریی تری هەیە ناتوانم لێرە باسی بكەم، كە ئەو ئەفسەرەی دایكم و باوكمیان گرت و لە دواییدا پاش هەشت مانگ و بە بڕیارێكی عەلی حەسەن مەجید قەراری عەفوی عامی بۆ عەوائل المخربین دەركرد و باوكم و دایكم هاتنەوە، باوكم زووتر هاتەوە لە دایكم، بەڵام هەر پەرۆشی بوو. جارێكی تر دایك و باوكم ماڵەكەیان ئاوەدانكردەوە و خۆشی هاتەوە بۆ ماڵەكەمان، بەڵام بەداخەوە نەیانهێشت ئەو خۆشییە زۆری پێبچێت و جارێكی دیكە ئەمن و ئیستخبارات هەڵیان كوتایەوە سەرمان و وتیان دەبێت لێرە بڕۆن و نابێت لە كەركوك بمێننەوە.
ئەوەبوو لەبەرئەوەی تەنگیان پێ‌ هەڵچنین و ئێمەش هیچ رێگاچارەیەكمان نەبوو، جگە لەوەی كە دەبێت بڕۆین و كەركوك بەجێ‌بهێڵین، ئەمجارە كارەساتەكە زۆر گەورەتر بوو، لەبەرئەوەی باوكم و دایكم زۆر حەزیان دەكرد لە ماڵەكەی خۆیان بن و لەهەمان كاتیشدا ترسی ئەوەی جارێكی كە رابگوێزرێنەوە، ئەوەبوو كەمالی برامان كە زۆر ماندوو بوو بەو كێشەیەوە و دواجار قسەی لەگەڵ ئەفسەری وەحدەكەی كردبوو، كێشەكەی تێگەیاندبوو، كە هەوڵێكمان بۆ بدات و لەم قوڕاوە دەرمان بكات، ئەفسەرەكە پیاوێكی زۆر باش ببوو، كەمالی زۆر خۆش دەویست و پێی وتبوو: خانویەكیان بەكرێ‌ بۆ بگرە و بیانهێنە بۆ موسڵ. من وەعدت دەدەمێ‌، كە ئیتر یەك ئەمن ئیزعاجتان نەكەن و ئەگەر بوو یەكسەر ئاگادارم بكەرەوە. كەمال هاتەوە و وتی: كاكە من وەعدم وەرگرتووە لە مەسئولی وەحدەكەمان و زەمانی ئێمە دەكات. بەپەلە و لە ماوەی یەك هەفتەدا كەمال خانویەكی بەكرێ‌ گرت و ئێمەش بە دڵێكی شكاوی پڕ حەسرەت و یادگاری، كەلوپەلەكانمان ئامادەكرد،  باوكم ئەوەندە دڵی بە ماڵەكەی تەپە خۆش بوو، هەر دەیوت كوڕم تەباخ و كەوانتەر و قەنەفەكان با لێرە بن، خۆ ئێمە بۆ ماوەیەكی كورت دەڕۆین و دوایی دەگەڕێینەوە. 

بابە لە غەریبی سەری نایەوە
هەزار مخابن باوكم هەر لەغەریبی و لە موسڵ كۆچی دوایی كرد و جارێكی تر ئەو ماڵەی نەبینییەوە. من خۆم زۆر چاك بە بیرم دێت و زۆر گریام وتم: كاكە توخوا با من نەڕۆم و لە ماڵی تر بمێنمەوە، بەس بەداخەوە زۆر زەحمەت بوو، كە من لە كەركوك بمێنمەوە، چونكە هەر رۆژێك بوایە ئەمن منیان دەستگیر دەكردەوە. لە ماڵەكەی موسڵ ماینەوە و هەوڵماندا خۆمان رابهێنین لەگەڵ خەڵكی موسڵ و شاری موسڵ، كەمال دەیبینی من زۆر خەمبارم، هەموو هەوڵێكی بۆ دەدام بۆئەوەی لە شوێنێك دابمەزرێم و ئیش بكەم. هەمووی مانگێكی تێپەڕنەكرد، رۆژێكیان سەیارەیەكی ئەمن هاتە بەر دەرگا، سەرەتا ئاسۆی برام دەرگای كردەوە و ئەمنەكە وتی: بڕۆ باوكت بانگ بكە، باوكم لەماڵ نەبوو و راماڵ-ی برام قسەی لەگەڵ كرد. وتیان: ئێمە چاك دەزانین ئێوە كێن و بۆچی هاتوون بۆ موسڵ، بەڵام ئێمە هیچتان لێ‌ ناكەین، ئەگەر ئێوەش لەگەڵ العصاە ئیش نەكەن، ئەلحەقی ئەمنەكانی موسڵ زۆر موحتەرەمتربوون لەوانەی كەركوك و تەنانەت لە دەرگای حەوشەكەدا وەستابوون و نەهاتنە ژوورەوە، ئیتر كەمالی برام یەكسەر بەو ئەفسەرەی مەسئول وەحدەكەی وتبوو: ئیتر ببڕای ببڕای ئەمن جارێكی كە نەهاتنەوە گیانمان. لە موسڵ زۆر بێ‌ تاقەت و خەمبار و غەریب بووین. باوكم زۆر نەخۆشكەوت و هەردوو گورچیلەی لەكاركەوت و لەماوەیەكی كەمدا و لەئێوارەیەكی درەنگدا و بەبێ‌ خواحافیزی باوكم كۆچی دوایی كرد و تەرمەکەیمان بردەوە بۆ كەركوك و لە گۆڕستانی رەحیم ئاوا و لەلای باوكی و مامە عەلیم بەخاكمان سپارد.
دوای كۆچی دوایی باوكم، دەنگۆیەك هەبوو، كە زۆربەی پیاوەكان ئەوانەی كە لە ناسرییە زیندانی كرابوون، دەرزیان لێ‌داون بۆئەوەی وردە وردە گورچیلەكانیان پەكیان بكەوێت و نموونەش باوكم بوو، هێشتا زۆر گەنج بوو، لە 1987دا ئازادكران و باوكم لە 1/8/1989دا كۆچی دوایی كرد، واتا پاش دوو ساڵ و لە پڕ تەندروستیی تێكچوو و كەوتە رشانەوە، هەر دوای یەك هەفتە و لە یەكەم غەسلی گورچیلەیدا كۆچی دوایی كرد و ئیتر ماڵەكەمان زۆر ناخۆش بوو، رۆحی باوكم لە هەموو شوێنێك بوو، زۆر هەوڵماندا كە ئەمجارە بەرەو سلێمانی بڕۆین، بەڵام رەزامەندیی ئەمن نەدەهاتەوە و لە پاش هەوڵێكی زۆر رەزامەندیی ئەمن هاتەوە و توانیمان شتومەكی ماڵەوە بگوێزینەوە بۆ سلێمانی. جارێك، كە من و هاوسەرەكەم هەندێك شتی كەلەپوریمان گواستەوە و هەندێك قاپی زۆر نایاب بوون و وێنەی مەلیك فەیسەڵی لەسەر بوو و یەكێك بوو لەو شتانەی كە دایكم زۆری خۆش دەویست، زۆر بەداخەوە لە سەیتەرەكەی موسڵ بەزۆر لێیان زەوتكردین و مەكینەیەكی بەرگدروون و هەندێك شتی زۆر كۆن و كەلتوری بوون، هەموویان زەوتكرد. ماڵی دایكم هەرچۆنێك بوو گواستیانەوە بۆ سلێمانی، ئیتر لەوێ‌ مانەوە و هەتا دایكم لە 4/6/2007 لە سلێمانی كۆچی دوایی كرد و كەمالی براو  هاوڕێم لە سلێمانی لە 18/8/2018 بۆ هەتا هەتایە بەجێی هێشتین. 

رووەو تاراوگە
وڵاتێك ئەو هەموو خەم و خەفەتە و خۆشەویسترین كەسمان تیایدا لەدەستدا بڕیارماندا كە سەری خۆمان هەڵبگرین و رووبكەینە غەریبی و لە دوورەوە لەگەڵ یادگارییە خۆش و ناخۆشەکاندا بژین.  
دواجار دەڵێم تەنها ماڵی ئێمە نەبوو کە گیرۆدەی دەستی دڕندەکانی رژێمی بەعس بووین، بنەماڵەی سەربەرزی شەهیدان و زیندانیانی سیاسی و پێشمەرگە قارەمانەکان و تێکۆشەرانی رێکخستن هەمان دەرد و چەرمەسەرییان بینیوە و شانبەشانی ئەو ئەرکە سەختەی لەسەرشانیان بووە کە رزگارکردنی کورد و کوردستان بوو.
كاك فایەق عومەر رەسوڵی برام ناسراو بە حسێن، رێكەوتی 30/12/1955 لە شۆراو لەدایكبووە، كاتی هاتنی‌ حەرەس قەومی دەركراین و ماڵمان تاڵانكراو هاتینە كەركوك و نیشتەجێ‌ بووین. ئەو لەساڵی 1973وە چووە ئۆردوگای چەمی رێزانی خوێندكاران، كە كاك سالار عەزیز سەرپەرشتی دەكرد و ساڵی 1975 لە رێگەی كاك ئازاد هەورامییەوە، كە دراوسێی گیانی بەگیانی بووین بوو بە ئەندامی كۆمەڵە و بەردەوامی دا بە خەبات و تێكۆشان و کە لیژنەی رێكخستنی شاری كەركوك ناونرا كۆمیتەی ئاگر، ئەو یەكێك بوو لە هەڤاڵە خۆنەویستەكان و پاش ئاشکرابوونی هەڤاڵانی كۆمیتەی ئاگر، كاكم مانگی 10/1981 دەستگیركراو بردیانە ئەمنی كەركوك و پاش لێکۆڵینەوە و ئەشکەنجە بردیانە هەیئەی خاسەی کەرکوک و لە مەحکەمە 10 كەسیان حوکمی لەسێدارەدانیان بۆ دەرچوو و ئەوانی دیکەش بە زیندانیكردن بە ماوەی جیاجیا حوكمدران و كاكم بە حەوت ساڵ زیندانی حوكم دراو بەڵام بە لێبووردنی گشتی لە 25/7/1982 ئازاد كرا.
بۆ زانیاری زیاتر لەسەر کاکم (فایەق عومەر رەسوڵ) بڕوانە كتێبی هەستنامەی زیندان بەرگی یەكەم بەشی یەكەم، سلێمانی 2017، لە ئامادەكردنی ئەمیرە محەمەد. 
ئێستا من وەك نموونەی هەزاران ژنی تێكۆشەر وەك دایك و خوشك و خێزانی پێشمەرگە و زیندانی سیاسی باسی نەهامەتییەكانی ژیانی خۆمانم بۆ گێڕانەوە.