هۆڵۆکۆست لای ئەوان، جینۆساید لای ئێمە

لە رۆژی 16ی ئاب2022، مەحمود عەباس سەرۆکی دەسەڵاتی فەڵەستین، دوای تێست و شیکارییە پزیشکییەکان، لە کۆشک و دیوانی راوێژکارییەتی ئەڵمانیا لە بەرلینی پایتەخت میوانداریی کرا و لەگەڵ ئۆلاف شۆلتسی راوێژکاردا کۆبوەوە.
دوای کۆبوونەوەکە لە کۆنگرەیەرکی رۆژنامەوانی هاوبەشدا، رۆژنامەنووسێک لەسەروبەندی یادی ساڵڕۆژی تێرۆری یانزدە وەرزشکاری ئیسراییلی لە ساڵی 1972 لەلایەن ژمارەیەک تێرۆریستی رێکخراوی ئەیلولی ئەسوەد لە کاتی یارییەکانی ئۆڵەمپیی لە شاری میونشین، پرسیاری لە عەباس کرد، ئایا کاتی ئەوە نەهاتووە داوای لێبوردن لە ئیسراییل بکرێت لە پای ئەو رەش کوژییە؟ 
کەچی سەرۆکی ئیدارەی فەڵەستین ویستی خۆی لابدات لە وەڵامی پرسیارەکە، وتی: بەڵێ ئیسرائیل بەرپرسیاری پەنجا هۆلۆکۆستە بەرامبەر فەڵەستینییەکان.
تویتەکەی ئەم و پاشەکشەکەی ئەو
 لە ئاست ئەو هەڵەیەدا، شۆلتس لەوێدا هیچ هەڵوێستێکی رەتکردنەوەی نەنواند ئەمەش ئەڵمانییەکانی توڕەکرد و دەستبەجێ میدیا بە ناوبانگەکان سەرەتا رەخنەی توندیان لە راوێژکارەکەیان گرت کە بۆچی بێ دەنگ بووە کاتێک مەحمود عەباس هۆڵۆکۆستی بە سووك زانیوە ئەو تاوانە قێزەونەی نازییەکانی بەراورد کردووە بە شەڕ و پێکادانەکانی نێوان خۆیان و سوپای ئیسراییل.
 لەو روەوە رۆژنامەی بێڵد رایگەیاند لە ئەڵمانیا جەخت لەسەر ئەوە کراوەتەوە کە هەر کەسێک نکوڵی بکات لە کۆمەڵکوژیی جوولەکەکان یا پاساوی بۆ بهێنێتەوە، نەک هەر ئەوەی بێدەنگ نەبن بەڵکو دەبێت بەگژیدا بچنەوە، نابێت چاوی لێبپۆشین چونکە ئەم بابەتە پەیوەستە بە بەرژەوەندی باڵای وڵاتەکەمانەوە، هەروەک نووسیویەتی ئەمە خەباتێکە جێی سازشکردن نییە لە ئاست جووەکان و نکووڵیکردن لە هۆلۆکۆست، چونکە لە ئەڵمانیا بە تاوان دەژمێردرێت و سزای یاسایی هەیە.
سەرەنجام هەم ئۆلاف شۆلتس لە تویتێکدا دژایەتی خۆی دەربڕی لە ئاست قسەکانی عەباس، هەم ئەویش دواتر داوای لێبوردنی کرد و پاکانەی کرد کە مەبەستی نەبووە سووکایەتیی یا نکوڵیی لە تاوانی هۆلۆکۆست بکات کە دڕندانەترین تاوانی ئەو سەردەمە بووە.
لە ئاست ئەو هەڵەیەی سەرۆکی دەسەڵاتی فەڵەستین، سیاسییەکان و رووناکبیران سکاڵایان لە ناوبراو کرد لە دادگای تاوانەکانی ویلایەتی بەرلین تا دەستگیربکرێت.

لێرە سزای بێتاوانکردنی  ئەنفالچییان و هاوکارانی، نەک بەیاسا رێکنەخراوە، لەوەی بەگژ هەر کەسێکدا بچینەوە ئەگەر سووکایەتی بە قوربانیانی ئەنفالەکان کرد، بەڵکو هەندێک لە ئەنفالچییەکان داڵدە دراون

جینوسایدی کورد بخەینە مێژووەوە
دوای 75 ساڵ، تاوانی کۆمەڵکوژی جووەکان هێشتا برینەکە ساڕێژ نەبووە، هەوڵیش دراوە لە هەموو بوارەکانی، پەروەردە، روناکبیریی، سیاسیی، کۆمەڵایەتیی، هونەریی و ئەدەبیدا، ئەو برینە قەتماغە نەکات تا بۆ هەتایە لە بیر نەکرێت.
 لای ئێمە شاڵاوە بەدناوەکانی ئەنفالدا 182 هەزار کەس بێسەروشوێنکران لە ناوچە جیاجیاکانی کوردستان، ئەوەندە دوور نییە، نەک لە بیرمانکردوە بەڵکو ئێستا هاوکارانی بەعسی فاشیست، کە بەشداربوون لە شاڵاوە بەدناوەکانی ئەنفالدا لە ناو حزبەکاندا پارێزراون، ستایش دەکرێن و خۆشگوزەرانن و بوونەتە کارتی بەهێز لە هەڵبژاردنەکاندا لە نێوان هێزە سیاسییەکاندا، چونکە هەریەکەیان کۆمەڵێک عەشائیریان لە پشتە، تەنانەت ژمارەیەکیش لە کەسوکاری نزیکی قوربانییەکانی ئەنفال. 
لێرە سزای بێتاوانکردنی  ئەنفال چییان و هاوکارانی، نەک بەیاسا رێکنەخراوە، لەوەی بەگژ هەر کەسێکدا بچینەوە ئەگەر سووکایەتی بە قوربانیانی ئەنفالەکان کرد، بەڵکو هەندێک لە ئەنفالچییەکان داڵدە دراون، هەندێ کەس و میدیا پاکانە بۆ ئەنفال و بەرپرسیارانی دەکەن و لە دڕندەیی تاوانەکە کەمدەکەنەوە، جا لە رقدا بێت یا هەر هۆیەکی تر، کە ئەوە لە خودی تاوانەکە گەورەترە.

حزبەکان و حکومەت چیبکەن؟
بەڵێ حکومەت و حزبەکان بەرپرسیارن لە بەرامبەر راپێچنەکردنی ئەو تۆمەتبارانە بۆ بەردەم دادگا، بەڵام ئەو راگوستنە زۆرەملێیەی خەڵکی دێهاتەکانی لە چوارچێوەی شاڵاوەکانی ئەنفالدا، لێکدابڕاندنی دایک لە کۆرپە، خوشک لە برا، ژن لە مێرد، زیندانیکردنیان لە بیابانە وشک و گەرمە تاقەت پڕۆکێنەکان، برسیکردنیان، تیربارانکردن و زیندە بەچاڵکردنیان، بەهەمان شێوەی شەش ملیۆن جوولەکە بەدەستی نازییەکان، نەبۆتە خەمێکی گشتی و میللی، تا هەم گوشار بخرێتە سەر ناوەندەکانی دەسەڵات بۆ دادگاییکردنی تۆمەتباران کە بە جۆرێک لە جۆرەکان بەشدارن لەو وەحشتگەرییەی سەدەکانی ناوەڕاست، هەم ئەم مەسەلە گەورەیە بکرێتە جیهانیی وەک جینۆساید بناسێندرێت.
 رەنگە هەندێک لە حزبەکان پاساو بهێننەوە بۆ ئەو تۆمەتبارانە، بەڵام با دادگا و یاسا ئەو کەیسەیان یەکلایی بکاتەوە و هەریەکەیان بە گوێرەی رادەی تاوانەکان یان، حوکم بدرێن، وەک چۆن لە دادگای نورەنبێرگ بەشداربووانی هۆلۆکۆست بە گوێرەی تاوانەکەیان حوکمدران، سێ کەسیشیان بێتاوان دەرچوون. 

لە ئەڵمانیا جەخت لەسەر ئەوە کراوەتەوە کە هەر کەسێک نکوڵی بکات لە کۆمەڵکوژیی جوولەکەکان یان پاساوی بۆ بهێنێتەوە، نەک هەر ئەوەی بێدەنگ نەبن بەڵکو دەبێت بەگژیدا بچنەوە

رووداوە مێژووییەکان لە بیر نەکەین
 پێویستە ئێمەش وەک گەلانی پێشکەوتووی دنیا هەرگیز کۆمەڵکوژییەکانی کۆن و تازە هەر لە (مەنع تەجەولەکەی) سلێمانیی ساڵی 1963، کۆمەڵکوژییەکەی گوندەکانی سەر بە قەزای شێخان لە ساڵی 1969، بۆردومانەکانی قەڵادزێ و هەڵەبجە لەساڵی 1974، رەشە کوژییەکانی ساڵانی 1985 و 1987، بەکۆمەڵکوشتنی 40 منداڵەکە تا دەگاتە بۆردومانەکانی هەڵەبجە و گوند و دێهاتەکان لە ساڵانی 1987 و 1988 ، شاڵاوەکانی ئەنفالی بەدناو و کۆمەڵکوژییەکانی شەنگال و ناوچەکانی تر بە دەستی چەتەکانی داعشی تاریکپەرستانی سەدەکانی ناوەڕاست. 
بەوەش دەیسەلمێنین کە گەل و نەتەوەیەکی زیندووین وەک چۆن دەست بۆ مافی کەس نابەین هەرگیزیش لە مافە زەوتکراوەکانمان و قوربانییەکانمان خۆش نابین، گۆڕە بەکۆمەڵەکانی بیابانەکانی سەماوە و عەرعەر، قوربانییانی بۆردمانی کیمیاوی و کۆمەڵکوژیی ئێزدییەکانیش بەهەمان شێوە لە بیرەوەریییەکانماندا دەمێننەوە بۆ هەمیشە، بەرزڕاگرتنی قوربانییەکان، بۆ بە شەرمەزاریی هێشتنەوەی ئەو تاوانانە و نەفرەتکردنیان بۆ هەتا هەتایە. 
هاوکات ئێمەش وەک ئەوان هەر لە قۆناغی سەرەتاییەوە تا زانکۆکان نەوەکانمان بەو گیانە رابهێنین کە هەرگیز بێ دەنگ نەبن لە ئاست هەر کەس و دەستەیەک کە تاوانەکانی جینۆساید بە هەند وەرناگرن، یان پاساوی بۆ دەهێننەوە بە مەرامی رووسپیکردنی تاوانباران هەر لە بۆردومانی کیمیاوی و شاڵاوەکانی ئەنفال بەدەستی بەعس هاوکارەکانیان، تا دەگاتە تاوانەکانی داعش بەرامبەر بە ئێزیدییەکان  و هەموو پێکهاتەکانی تریش.