لەم چەند ساڵەی رابردوودا، بە دیاریكراوی لەوەتەی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان هەژموونی خۆیان بەسەر كۆمەڵگەدا سەپاندووە، میدیا تەقلیدییەكان لە پاشەكشەی بەردەوامدان. سەرەڕای تەقەلای زۆر؛ بەڵام هێشتا نەیانتوانیووە خۆیان بگرنەوە و هەوڵی بەدەستهێنانەوەی پێگە لەدەستچووەكەیان بدەن.
هاتنی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان، یان لانیكەم زاڵبوونی هەژموونی ئەو تۆڕانە بەسەر كۆمەڵگە جیاوازەكاندا، هەروا دیاردەیەكی سادە و ساكار نییە؛ واتە لەرزینی میدیای تەقلیدی و چۆڵكردنی پێگەكەی نییە بۆ نەوەیەكی تر، بەڵكو مەسەلەكە زۆر قووڵتر و فرەڕەهەندترە، چونكە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان نەیانتوانی كێشە و ئاریشەكان و دەرەنجامە خراپەكانی میدیای تەقلیدی چارەسەر بكەن، بەڵكو لەگەڵ خۆیاندا هێندەی تر كێشە و ئاریشە و سەرئێشەی كۆمەڵایەتی و سیاسی و ئایینی و هیتریان بەرەو قووڵبوونەوەی زیاتر برد.
قسەكردن لەسەر ئەم بابەتە، پێویستی بە توێژینەوە و وردكردنەوەی جددیتر هەیە، پێویستی بە قووڵبوونەوە و رۆچوون هەیە بە ناو دیوە شاراوە و پەنهانەكانی كۆمەڵگە و سیاسەت و میدیا و جەنگی دەروونی و هیتر، نەك ئەم بابەتە لە ستوونێكی رۆژنامەدا باسی لێوەبكرێت؛ بەڵام لەم چركەساتەدا خەریكە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بارودۆخێكی وا دەخوڵقێنن كە توێژەر و توێژینەوە فریای راگەیشتن بە بارودۆخەكە و پێشهات و گۆڕانكارییەكان ناكەوێت. رۆژ بە رۆژ و سات لە دوای سات بارودۆخەكە بەرەو ئەو ئاراستەیە دەڕوات كە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان هەژموونی خۆی بەسەر كۆمەڵگەدا قایم و قایمتر بكات.
هۆكاری سەرەكی دوودڵی و گومان لەسەر هەژموونی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان لەوەوە نییە كە پەراوێزێكی ئازادیی فراوانتر و كراوەتری تێدا دەستەبەرە، بەڵكو لەبەرئەوەیە كە ئەم بارودۆخە، ئەم هەژموونە، هەژموونێكی ستەمكارە. لەبری هەڵگرتنی ستەم بە پێچەوانەوە كار بۆ قووڵكردنەوە و زیاتركردنی ستەم دەكات. ئەگەر بەجۆرێك لە جۆرەكان میدیای تەقلیدی چەكی دەستی دەسەڵات و حوكمڕان و دەوڵەمەندەكان بێت، تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان؛ لە پاڵ ئەو پەراوێزەی بۆ خەڵكی دروستكردووە، بۆتە مەیدانێكی بێسنوور و كراوە بۆ پەیداكردنی بازاڕ بۆ تێز و بۆچوون و تەنانەت زانیارییە چەواشەكارییەكان، تەنانەت بۆ تەراتێنی دەزگا هەواڵگرییەكان و ئاسانتر جێبەجێكردن و قووڵكردنەوەی جەنگی دەروونی و جەنگی سپی، لەلایەن وڵات و گروپ و دەستە و تاقمەكانەوە دژی كۆمەڵگە ئارام و سەقامگیرەكان.
ئەم بارودۆخە، یان ئەم تەشەنەكردنە بەردەوامەی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بۆ خەڵكی ئاسایی، یان ئەوانەی وردتر تەماشای پێشهاتەكان دەكەن و دەیانەوێت لەودیوی مەسەلەكان تێبگەن، رەوشێكی خراپی بەسەردا هێناون، تیاماون لەوەی بەردەوام بن و رێبكەن لەگەڵ ئەو تەشەنەكردن و زاڵبوونەی تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان، یاخود پاشەكشە بكەن و خۆیان لە گۆڕەپانەكە دووربخەنەوە. بێگومان هەردوو رێگەچارەكە لایەنی باش و خراپی خۆی هەیە، بەڵام هێشتا روون نییە و دەرنەكەوتووە كە كامەیان رێگە دروستەكەیە ئەگەرچی دەرەنجامەكانیشی بەشێوەیەكی كاتی؛ باش بن یان خراپ.
لەم رۆژگارەدا، ئەو تۆڕە كۆمەڵایەتییانەی یان ئەوەی پێی دەوترێت میدیای نوێ، بێسنوور و بەشێوەیەكی كراوە زەمینەی گواستنەوەی بیروڕا و هەواڵ و زانیارییە، خەریكە دەبێتە چەكێكی مەترسیدار! بەتایبەتی بەدەستی ئەوانەی دەیانەوێت دژی كۆمەڵگە و تاكەكانی كاربكەن.
