فراوانبوونی ناتۆ و بڕیارە قورسەکەی روسیا

10:18 - 2022-05-18
وتار
217 خوێندراوەتەوە

یەکێک لەهۆکارەکانی هەڵایسانی جەنگی ئۆکرانیا، هەوڵەکانی کییف بوو، بۆ ئەندامێتی لە پەیمانی باکوری ئەتڵەنتیک (ناتۆ)، روسیاش هەر نزیکبوونەوەیەکی ناتۆ لە سنورەکانی بە هەڕەشەیەکی راستەوخۆ بۆ سەر ئاسایشی نەتەوەیی خۆی لێک دەداتەوە، جگە لەوەش جەنگی ئۆکرانیا ئاسایشی ئەوروپای روبەڕووی مەترسی کردەوە، بە رادەیەک وڵاتانی خۆرهەڵاتی کیشوەرەکە لە هەنگاوەکانی داهاتووی مۆسکۆ بە گومانن بۆیە هەوڵی خۆپارێزی لەژێر چەتری ناتۆ دەدەن.                                          فێنلەندا و سوید تەنانەت لە گەرمەی ساڵانی شەڕی سارد دا، بێ لایەنی خۆیان پاراستبوو، بەڵام هێرشی روسیا بۆ سەر ئۆکرانیا، نیگەرانی هەردوو وڵاتی لە هەوڵە فراوانخوازییەکانی مۆسکۆ لێکەوتەوە، هەربۆیەش داوای ئەندامێتی ناتۆ دەکەن، روسیاش ئەم هەنگاوە بە هەڕەشەیەکی دیکە دەزانێ و چەند رۆژێکیشە بەرپرسانی روسیا هەڕەشەی بەکارهێنانی هێزی سەربازی دەکەن.
 فێنلەندا سنوورێکی 1300 کم- ی لەگەڵ روسیا هەیە بە ئەندامبوونی لە ناتۆ لەگەڵ هەرسێ وڵاتی کەناری بەڵتیک (ئیستوانیا، لاتڤیا و لیتوانیا)، دەبنە پێگەی سەربازی ناتۆ، بەمەش سەرتاسەری سنورەکانی باکوری خۆرهەڵاتی روسیا لەژێر هەڕەشەی خۆرئاوا دەبێت، روسەکانیش باش دەزانن ئەم هەنگاوە بۆ ئاسایشی وڵاتەکەیان چەند مەترسیدارە.
 وڵاتانی ئەوروپای ئەندامی ناتۆ جگە لە بەریتانیا پەرۆشی ئەندامێتی فێنلەندا نین، چونکە کاریگەری خراپی بۆسەر ئارامی ئەوروپا دەبێت، دووریش نییە هاندانی فێنلەندا لە لایەن ئەمریکا و بەریتانیاوە لە چوارچێوەی ئەو شەڕە راگەیاندنە بێت کە هەردوو وڵات لەدژی روسیا بەڕێوەی دەبەن.
  وەک بەرپرسانی روس دەڵێن، ئەندامبوونی فێنلەندا لە ناتۆ بە هیچ جۆرێک قبوڵ ناکرێت، تەنانەت ئەگەر بڕیارە قورسەکەش بدەن، کە بەکارهێنانی چەکی ئەتۆمییە، بەڵام لە سنوورێکی دیاری کراودا. 
ئێستا 30 وڵات ئەندامی ناتۆن، هەریەک لەو وڵاتانە مافی ڤیتۆی هەیە، پێ دەچێت ئەڵمانیا و فەرەنسا دەرەچەیەکی سیاسی بۆ قەیرانەکە بدۆزنەوە، چونکە بەشی هەرەزۆری وڵاتانی ئەوروپا ناخوازن گرژییەکان لەگەڵ روسیادا هەڵبکشێن.

وتارەکانی نوسەر