تایبەت بۆ دیداری یەکێتی و کوردستانی نوێ
ده‌بێ پێداچوونه‌وه‌ی ته‌واو بۆ سه‌رجه‌م كێشه‌كانمان بكه‌ین و زۆر راشكاو بین له‌گه‌ڵ خۆمان، هه‌موو كێشه‌كان به ته‌واوی چاره‌سه‌ر بكه‌ین
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان به‌ره‌و كوێ؟
هه‌موو ئه‌و وڵاتانه‌ی به‌قۆناغی راگوزه‌ری دیموكراسیدا تێده‌پەڕن، پێویستییان به ئیراده‌یه‌كی حه‌قیقی بۆ پته‌وكردنی پایه‌كانی دیموكراسی هەیە، ئه‌مه‌ش بێ قوربانیدان و به‌رخودانی به‌رده‌وام نابێت، خه‌باتی مه‌ده‌نی و به‌رقه‌راركردنی ئازادییه‌كان، له‌پێشینه‌ی هه‌موو كاره‌كانن له‌م چوارچێوه‌یه‌دا. له‌م نێوه‌نده‌دا هه‌موو ئه‌و ده‌سه‌ڵاتانه‌ی بوونیان هه‌یه (فه‌رمی و نافه‌رمی) ده‌كه‌ونه ژێر به‌رپرسیاره‌تی مێژوویی خۆیان. كه‌من ئه‌وانه‌ی بتوانن به‌شێوه‌یه‌كی ته‌ندروست ئه‌م ئه‌رك و به‌رپرسیاره‌تییه راپەڕێنن. ئه‌وانه‌ی ده‌توانن ئه‌مه بكه‌ن، هێزێكن كه‌وا له‌سه‌ر بنه‌مای ئازادی و نوێبوونه‌وه‌و یه‌كتر قبوڵكردن و عه‌قڵییه‌تی رێكخراو، دامه‌زراون.
له مێژووی بزوتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كوردستان، یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان جگه له‌وه‌ی گۆڕانێكی نه‌وعییه له تێڕوانین بۆ خه‌باتی گه‌لێكی سته‌مدیده، له هه‌مانكاتدا خۆرێكی گه‌شه‌و نیشانه‌ی ده‌ركه‌وتنی قۆناغێكی نوێ و دونیابینییه‌كی نوێیه بۆ كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان. ئێمه له‌م رۆژه‌دا زیاتر له‌هه‌ر ساتێكی ته‌مه‌نمان شانازی به یه‌كێتی بوونی خۆمانەوە ده‌كه‌ین، شانازی به‌وه ده‌كه‌ین كه خه‌بات و تێكۆشانمان له حزبێك بووه، ماڵی شه‌هیدان و پێشمەرگە دێرینەکان بووە، پێشه‌نگی نوێبوونه‌وه‌و هه‌نگاوی تازه بووه، سه‌رمه‌شقی هه‌موو گۆڕانكارییه‌كان بووه، قه‌ڵای به‌رگری بووه له ژیان و گوزه‌رانی خه‌ڵكی.
ئێمه له دیداری یەکێتی، مه‌به‌ستمانه كادیران خۆیان به‌شداربن له نه‌خشاندنی سیاسه‌ت و ستراتیژیه‌تی نوێی یه‌كێتی، كادیران و ئه‌ندامانمان گه‌ر بیروبۆچوون و تێڕوانینه‌كانیان ره‌نگدانه‌وه‌ی هه‌بێ له سیاسه‌تی نوێی یه‌كێتیدا، دڵسۆزی و به‌رپرسیاره‌تیان بۆ حزبه‌كه‌یان چه‌ند قات ده‌بێته‌وه. بۆیه ده‌بێ هه‌موومان به‌وپه‌ڕی له‌خۆبورده‌ییه‌وه كار بۆ به‌رزكردنه‌وه‌ی یه‌كێتی بكه‌ین.
له‌م بۆنه‌یه‌دا، ده‌مه‌وێ بیری هه‌مووان بێنمه‌وه، کە یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان هەر له سەرەتای دروستبوونییه‌وه تاوه‌كو ئێستا، به بیری تازه، خوێنی تازه، تێگه‌یشتن و ئیراده‌ی تازه، سه‌ركردایه‌تییه‌كی بوێر، توانی هیوایه‌كی نوێ بۆ داهاتووی دۆزی رەوای كورد له ناوچه‌یه‌كی ئاڵۆزی ناهاوسه‌نگ دروست بكات. یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان، ده‌ستبه‌رداری به‌هاو پره‌نسیپه نه‌گۆڕه‌كانی خۆی نه‌بووه له ژێر هه‌ر دۆخ و فشارێكدا. ئه‌و بنه‌مایانه‌ی حزبەکەمان له‌سه‌ری دامه‌زراوه هه‌رگیز ده‌ستی لێهه‌ڵنه‌گرتووه، ئه‌وانیش نوێبوونه‌وه، حوكمڕانی له‌سه‌ر بنه‌مای خزمه‌تكردنی خه‌ڵكی كوردستان، ئازادی، مافی چاره‌ی خۆنووسین، ئاشتی و ئاوه‌دانی. له‌هه‌موو بارودۆخێکدا، له‌وپه‌ڕی به‌هێزییه‌وه، بۆ ئه‌وپه‌ڕی لاوازی، هه‌رگیز یه‌كێتی به‌هانه‌یه‌كی نه‌دۆزیته‌وه بۆ پشتكردن له خه‌ڵك، هه‌ر ئه‌مه‌شه وایكردووه بتوانێت به‌سه‌ر هه‌موو ئه‌و پیلانگێڕی و گه‌له‌كۆمه نێوخۆیی و ده‌ره‌كییه‌ی له‌سه‌ری هه‌بووه؛ سەربکەوێ. هه‌موو ئه‌مانه، پێمان ده‌ڵێت یه‌كێتییه‌ك كه له‌سه‌ر هزری مام جه‌لال بنیاتنرابێت و له‌سه‌ر ئیراده‌ی كاك كۆسره‌ت به‌قۆناغه سه‌خته‌كاندا تێپەڕیبێت، ئه‌وا سه‌فین له‌بن بێت، ئه‌و یه‌كێتییه له‌بن نایه‌ت.
ئێستا یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان به‌ره‌و هه‌نگاوێكی دیكه‌ی كاریگه‌ر ده‌ڕوات و دیدارێكی گرنگ له‌م سه‌روبه‌نده‌دا سازده‌كات، ئه‌وه‌ی بۆ ئێمه پێویسته، چۆن بتوانین هاوسه‌نگی رابگرین له‌نێوان نوێبوونه‌وه‌ی رێكخستنه‌كان و ده‌ستگرتن به پره‌نسیپه نه‌گۆڕه‌كانمان، چونكه ئامانجی یه‌كه‌م و كۆتایی هه‌موو یه‌كێتییه‌كی ره‌سه‌ن، مانه‌وه‌ی یه‌كێتییه به به‌هێزی، كه ساڵانێكی زۆر خه‌باتیان بۆ كردووه.
گرنگه له‌م دیداره‌دا، ده‌رفه‌تی گه‌وره بۆ كادیره دڵسۆزه‌كانمان بێت، بۆ ئه‌وه‌ی بزانین چ یه‌كێتییه‌كیان ده‌وێت و چۆن ده‌ڕواننه قۆناغی نوێ، ده‌مانه‌وێ تێكۆشه‌رانمان قسه‌یان هه‌بێت و جێپه‌نجه‌یان له‌م دیداره‌دا دیاربێت. سیاسه‌تی یه‌كێتی پێویستی به‌هه‌مووانه، هه‌موو بۆچوون و به‌شدارییه‌ك ده‌بێته خشتێك له قه‌ڵای یه‌كێتیدا. كه‌سوكاری شه‌هیدان له‌م دیداره‌دا به ته‌واوی گوێیان بۆ ده‌گیرێت و داخوازییه‌كانیان ده‌بنه سیاسه‌ت و به‌رنامه‌ی نوێی یه‌كێتی.
ده‌رفه‌تێكی زێڕین هاتۆته پێشمان و پێویسته هه‌موومان له ئاست ئه‌م ده‌رفه‌ته بین، ده‌بێ پێداچوونه‌وه‌ی ته‌واو بكه‌ین به سه‌رجه‌م كێشه‌كانمان، ده‌ست له‌سه‌ر برینه‌كانمان دابنێین، ده‌بێ زۆر راشكاو بین له‌گه‌ڵ خۆمان، هه‌موو كێشه‌كان به ته‌واوی چاره‌سه‌ر بكه‌ین، یه‌كێتی بكه‌ینه هۆكاری كه‌مكردنه‌وه‌ی ناكۆكییه ناوخۆییه‌كانمان، تا خۆمان نه‌توانین كێشه‌كانمان ده‌ستنیشان بكه‌ین، هه‌رگیز ناتوانین به‌شێك بین له چاره‌سه‌ری.
ئه‌وه‌ی یه‌كێتی له هه‌موو حزبه‌كان جیا كردیته‌وه، ئه‌و په‌یوه‌ندییه دۆستانه‌یه‌یە كه له‌نێوان سه‌ركردایه‌تی و كادیراندا هه‌یه، ئه‌م دیداره ده‌بێ بكه‌ینه هۆكارێك بۆ پته‌وكردنی په‌یوه‌ندی نێوان كادیر و سه‌ركردایەتی حزب، توانای كادیرانمان به‌رز بكه‌ینه‌وه، دیدار بکەینە سەکۆیەک بۆ داڕشتنی گوتاری سیاسی و پێداچوونەوە بە کەموکورتییەکانمان، چونكه ئه‌مه تاكه رێگه‌یه بۆ ئه‌وه‌ی یه‌كێتییه‌كه‌ی خۆتان به‌هێزتر بكه‌ن.
یه‌كێتی، له هاوكێشه‌كانی دوای هه‌ڵبژاردن و پێكهێنانی كابینه‌ی تازه‌دا
هه‌رێمی كوردستان بۆ یه‌كه‌مین جار له‌مێژووی خۆیدا، هه‌ڵبژاردنێكی بێ وێنه‌ی ئه‌نجامدا، ژماره‌یه‌كی پێوانه‌یی خه‌ڵك به‌شدارییان تێداكرد، به شانازییه‌وه ده‌توانین بڵێین سازكردنی ئه‌م كه‌شه بۆ هه‌ڵبژاردن و ئه‌نجامدانی به‌م شێوه‌یه، ده‌ستكه‌وتێكی مێژوویی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان بوو. یه‌كێتی ده‌رفه‌تێكی زێڕینی بۆ كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان دروستكرد، بۆ ئه‌وه‌ی بتوانن هاوكێشه‌ی لاسه‌نگی ده‌سه‌ڵات له هه‌رێمی كوردستان بگۆڕن، كۆتایی به قۆناغی قۆرخكاری بهێنن، به‌خۆشحاڵیه‌وه، به رابه‌رایه‌تی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان، خه‌ڵكی هه‌رێمی كوردستان توانیان ئه‌مه بكه‌ن.
یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان، هه‌ست به سه‌نگ و پێگه هه‌ستیاره‌كه‌ی خۆی ده‌كات له‌هه‌رێمی كوردستاندا، بۆیه دووباره ده‌گه‌ڕێته‌وه سه‌ر بنه‌ما نه‌گۆڕه‌كانی خۆی، له‌م پێناوه‌دا هه‌ر كارێك له خزمه‌تی خه‌ڵكی كوردستان و دروستكردنی سه‌قامگیری و ئاسایش بێت بۆ كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی كوردستان، یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان بۆ ئه‌نجامدانی سڵ له هیچ ناكاته‌وه.
گه‌رمترین پرس بۆ خه‌ڵكی كوردستان، له ئێستادا چۆنیه‌تی پێكهێنانی كابینه‌ی تازه‌یه، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته چاوه‌كان هه‌مووی له‌سه‌ر یه‌كێتییه، هه‌موویان ده‌یانه‌وێت بزانن یه‌كێتی له‌م نێوه‌نده‌دا چی ده‌كات و چۆن بڕیارده‌دات، یار و نه‌یار دەیانەوێ بزانن له كۆتاییدا یه‌كێتی چ بڕیارێك ده‌دات و چی بۆ خه‌ڵكی كوردستان ده‌كات، چونكه هه‌موو ده‌زانن یه‌كێتی تاكه هیوای گۆڕانكاری و راستكردنه‌وه‌ی رێره‌وی ناته‌ندروستی حوكمڕانییه.
له‌سه‌ر ئه‌م بنه‌مایه، ئێمه خه‌ڵكی و داخوازی و چاوه‌ڕوانییه‌كانی ده‌كه‌ینه به‌رنامه‌ی خۆمان و خستومانه‌ته سه‌ر مێزی هه‌موو ئه‌و دانوستانانه‌ی له‌م پێناوه‌دا ئه‌نجام دراون. به‌م بۆنه‌یه‌وه خه‌ڵكی خۆشه‌ویستی خۆمان دڵنیا ده‌كه‌ینه‌وه، كه چاوه‌ڕوانی قۆناغێكی جیاواز و تازه‌بن، قۆناغێك تێیدا یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان بوونێكی جیاوازی ده‌بێت، ده‌بینه گره‌نتییه‌ك بۆ مافه‌كانتان.
له كابینه‌ی تازه‌دا، داواكارییه‌كانی ئێمه زۆر ئه‌سته‌م نین، به‌ڵام داواكارییه‌كانمان ده‌بنه مایه‌ی خۆشگوزه‌رانی بۆ خه‌ڵكی كوردستان. ئێمه ئه‌مجاره ده‌بینه شه‌ریكێكی حه‌قیقی، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ش پاڵپشتیی خه‌ڵكی كوردستان بۆ ئێمه هێزێكی گه‌وره‌یه. له به‌رامبه‌ردا تێڕوانینی ئێمه بۆ حوكمڕانی تێڕوانینێكی شارستانییه، ئێمه ده‌مانه‌وێ حكومه‌ت و دامه‌زراوه‌كان هی خه‌ڵك بن و له خزمه‌تی خه‌ڵك بن، ده‌مانه‌وێ خه‌ڵك ئازادبێت له‌وه‌ی چی ده‌كات و چۆن كاروباری خۆی بەڕێوە ده‌بات، ده‌مانه‌وێ دیارده‌ی به حزبیكردنی حكومه‌ت كۆتایی پێ بهێنین، خه‌ڵك خۆی بڕیار له‌سەر شته‌كان بدات، له كار و بازاڕی خۆی ئازادبێت، كه‌س خۆی به‌سه‌ردا نه‌سه‌پێنێ و ماڵ و موڵكی داگیرنه‌كات. ئه‌و حوكمڕانییه‌ی ئێمه بانگه‌شه‌ی بۆ دەکەین حوكمێكی دیموكراسییه، تێیدا خه‌ڵك سه‌رچاوه‌ی هه‌موو شتێكه.
دیدگای یەکێتی لەم قۆناغەدا
هه‌رێمی كوردستان، عیراق، ته‌نانه‌ت ناوچه‌كه‌ش، به قۆناغێكی هه‌ستیاردا تێده‌په‌ڕێت، پێشبینیكردنی ئه‌وه‌ی به‌ره‌و چ وێستگه‌یه‌ك ده‌ڕۆین، كارێكی ئاسان نییه، پێویستی به ئه‌زموون و شاره‌زاییه‌كی ته‌واو هه‌یه. له ناوچەکە گۆڕانكاری ریشه‌یی روویداوه، ره‌وشی ئه‌منی له عیراق به‌هۆی هه‌ڕه‌شه ده‌ره‌كییه‌كان له‌ژێر پرسیاره، هه‌موو ئه‌مانه به‌شێوه‌یه‌ك له شێوه‌كان لێكه‌وته‌ی راسته‌وخۆ و ناڕاسته‌وخۆی له‌سه‌ر هه‌رێمی كوردستان ده‌بێت.
كه‌واته ئه‌م قۆناغه قۆناغێكی ناسه‌قامگیره بۆ هه‌رێمی كوردستان، پێویستی به عه‌قڵیه‌تێكی ستراتیژی دووربین هه‌یه، بۆ تێپه‌ڕین له‌م قۆناغه‌دا. ئه‌وه‌ی جێگه‌ی خۆشحاڵییه، یه‌كێتی بۆ ئه‌م قۆناغه سه‌ختانه دروستبووه، له‌م قۆناغه‌شدا، به سه‌ركردایه‌تی و تێگه‌یشتنی تازه‌وه، رێگه‌یه‌كی گونجاو ده‌دۆزێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی هه‌رێمی كوردستان، بتوانێت خۆی له‌گه‌ڵ هه‌موو ئه‌م گۆڕانكارییانه بگونجێنێت. ئه‌وه‌ی ئێمه له‌و دیداره‌دا ده‌مانه‌وێت، دروستكردنی ئه‌و ستراتیژیه‌ته نوێیه‌یه.
لێره‌دا پێویسته پرسیارێكی زۆر جه‌وهه‌ری له‌خۆمان بكه‌ین، ئایا پێویسته چۆن خۆمان بگونجێنین؟ ئه‌وه‌ی ئێمه له‌م قۆناغه‌دا به رێگه‌یه‌كی دروستی ده‌زانین، ئه‌وه‌یه، كه‌وا پێویسته هه‌رێمی كوردستان خۆی بپارێزێت له‌وه‌ی ببێته به‌شێك له‌و قه‌یرانانه‌ی له ناوچه‌كه‌دا رووده‌ده‌ن، بۆیه پێویسته به پله‌ی یه‌كه‌م قه‌باره‌ی كاریگه‌ری ململانێ ده‌ره‌كییه‌كان له‌سه‌ر ململانێ نێوخۆییه‌كان كه‌م بكه‌ینه‌وه، ئه‌مه‌ش بێ هیچ دوودڵییه‌ك پێویستی به سه‌قامگیری نێوخۆیی هه‌یه، له‌م چوارچێوه‌یه‌دا رێكه‌وتنی تازه له‌سه‌ر بنه‌مایه‌كی ته‌ندروستتر و شه‌راكه‌تێكی حه‌قیقی پێویسته. پاشان پێویسته ببینه فاكته‌ری ئاشتی و نه‌هێڵین خاكی هه‌رێمی كوردستان، ببێته پردی قوڵبوونه‌وه‌ی ململانێ ئیقلیمییه‌كان.
*ئه‌ندامی مه‌كته‌بی سیاسیی یه‌كێتیی نیشتمانیی كوردستان
دیداری یەکێتی لە شاری هەولێر
