هێزی ژن، هێزی کۆمەڵگەیە

12:28 - 2025-03-08
هاوژین شکور حەمید
236 خوێندراوەتەوە

هەشتی مارس، تەنها رۆژی جیهانیی ژنان  نییە، بەڵکو رۆژێکە بۆ ناساندنی ئازادیخوازیی و پایەدەریی ژنانی کورد، کە لە هەموو شەڕو رووخانێکدا وەک دیواری ئاسن وەستاون و بەرەنگاری نایەکسانیی بوونەتەوە.  
مێژووی ژنانی کوردستان
لە مێژووی خوێناویی کوردستاندا، ژنانی وەک (رێبەر خاتوون) و (مەستوورە ئەردەڵان) وەک رەنگدانەوەی هێز و ئازادی ناسراون، لە شەڕی سەربەخۆیی و مافی نەتەواییدا، ژنانی کوردستان هەم وەک دایکێکی دڵسۆز، هەم وەک شەهیدێک و وەک سەربازێکی چاونەترس رۆڵیان بینیووە، بۆیە رۆژی ژنان  بۆ ئێمە تەنها رێزلێنان نییە، بەڵکو باسکردنی ئەوەیە ژنانی کوردستان لە ناو چەقۆ و فیشەکدا، بەرگرییان لە مافی خۆیان و نەتەوەکەیان کردووە. 
ئاستەنگەکانی ئێستا
ژنانی کوردستان هێشتا رووبەڕووی کێشە سەرەکییەکانی وەک کوشتن، کەمبوونەوەی دەرفەتی کار و خوێندن، نەخۆشییەکانی کۆمەڵگە و کاریگەریی شەڕ و ئاوارەبوون دەبنەوە، بەڵام ئەمە هەمووی ناتوانێت رووناکیی دڵە ئازادیخوازەکانی ژنانی کوردستان کپ بکات، ژنانی کوردستان لە ڕۆژهەڵاتەوە بەرەو رۆژئاوا، لە باکوورەوە بۆ باشوور، بەردەوام بەرەنگاریی تاریکییەکان بوونەتەوە و خۆیان وەک نموونەیەکی باش پیشان دەدەن.  
سەرکەوتنەکان
ژنانی کوردستان لە هەموو بوارەکاندا سەرکەوتوون:  
لە سیاسەتدا: وەک (لەیلا زانا) یەکەم ژنی کورد کە لە تورکیا بەرگریی لە زمانی کوردی کرد.
 لە هونەردا: وەک (ھەڤاڵ زاخۆ) کە بە دەنگی خۆی ناڵەی کوردیی بە جیهان گەیاند. 
لە شەڕدا: ژنانی یەپەژە (YPJ) کە لە شەڕی داعشدا وەک هێزێکی رزگارکەر لە جیهاندا ناسراون.  لە زانستدا: ژنانی کورد لە زانکۆکاندا وەک مامۆستا و توێژەر بەردەوام کاردەکەن بۆ گەشەپێدانی کۆمەڵگە.
چی بکرێت تا ژنان وەک کاڵا بەکارنەهێنرێن؟
بۆ رێگریی لە بە کاڵاکردنی ژنان، پێویستە:  
* پشتبەستن بە زانیاری و هێزی ئابووریی: ژنان پێویستە زانیاری خۆیان لە مافە یاسایی و کۆمەڵایەتییەکان بەرزبکەنەوە بۆ دابینکردنی هەل بۆ سەربەخۆیی ئابووریی (وەک پەروەردەکردنی پیشەسازیی، وەبەرهێنان).
* گۆڕینی پێشوەختەکانی کۆمەڵایەتی: وەک رێگرتن لە هەڵسوکەوت و وتارەکانی بەکاڵاکردن (وەک جێندەریی کردنی پیشەکان) هەروەها
 پاڵپشتیی میدیایی و هونەریی، کە وێنەی ژن وەک تاکێکی بەهرەدار پیشان بدات.  
* چاکردنی سیستەمی یاسایی: دڵنیابوون لە جێبەجێکردنی یاساکانی یەکسانیی مووچە و یاساکانی رێگرییکردن لە توندوتیژیی و زیادکردنی سەنتەرەکانی یارمەتیدانی یاسایی بۆ ژنانی قوربانیی. 
 * دروستکردنی رێکخراوە ژنانییەکان لە کۆمەڵگەدا بۆ هاوکاریی و پەرەپێدانی پلانەکانی یەکسانیی و بەشداریکردن لە رێپێوان و چالاکییەکانی مافەکانی ژناندا.  
* گۆڕینی رۆڵەکانی پیاو: پیاوان پێویستە بەشداریی چاکسازیی بکەن لە رێگەی پشتگیریکردن لە یەکسانی لە ناو خێزان و شوێنی کاردا. 
* پێویستە هەموو کەسێک لە خۆیەوە دەستپێبکات: پشتگیریکردن لە خوێندنی کچان، بەو پێیەی کچانی کوردستان مافی ئەوەیان هەیە بخوێنن ببن و بە رۆشنبیرانی داھاتوو. 
*بەرەوپێشبردنی یەکسانیی لە مافی کاردا: ژنانی کوردستان پێویستە بتوانن بەبێ جیاکاری لە هەموو بوارەکاندا کار بکەن.  
کوردستان بە ژنانەوە بەهێز و زیندووە
ژنی کوردستان تەنها "دایکی گەل" نییە، بەڵکو پێکهاتەیەکی سەرەکییە بۆ دروستکردنی کۆمەڵگەیەکی ئازاد و یەکسان. رۆژی ٨ی مارس بۆ هۆشدارییەکە بۆ ئەوەی کە شەڕی ئازادیی ژنان هێشتا بەردەوامە، با بە هێزی یەکێتیی و پێکەوەژیان، کوردستانێک دروست بکەین کە تێیدا ژن و پیاو لەگەڵ یەکدا بە یەکسانی بژین.

وتارەکانی نوسەر