ملنان بۆ ئاشتی دوا مەنزڵی هەمووانە

ئاشتەواییەک هەیە، تیایدا بەرژەوەندیی گشتی لەبەر چاو دەگیرێت، نەک هاوسەنگیی هێز و ئاوڕدانەوە بۆ دۆخی هەردوولایەنی ناکۆک و بە ناچاریی ملنان بۆ ئاشتی. 
لە راگرتنی جەنگی نێوان عیراق و ئێراندا، رابەری کۆماری ئیسلامیی ئێران ئیمام خومەینی، وتی رازی دەبم جەنگەکە رابگرم، بەڵام وادەزانم پیاڵەیەک ژەهر دەنۆشم، بەو مانایەی بەرژەوەندیی گشتی و وڵاتەکەی و کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی وادەخوازێت کە رایبگرێت، بەڵام پێی وابوو کە تا نەهێشتنی رژێمی عیراق و سەرکەوتنی تەواوەتی باشتر بوو بەردەوام بێت.
کورد لە سوریادا، جگە لەوەی مێژووی خەباتی دێرینە، بەڵام لەگەڵ سەرهەڵدانی (بەهاری عەرەبیدا)، بووە پێشەنگی بەرخۆدان و هەرزوو توانی لەسەر پێی خۆی رابوەستێت، ئەمەش وایکرد کە ببێتە جێگە سەرنجی وڵاتانی ئیقلیمی و جیهان، بەتایبەتی لە چەسپاندنی یاسا و پاراستنی ئاسایش و سەقامگیری و دواتر دروستکردنی هاوپەیمانیی لەگەڵ ئەمریکا و ئەو وڵاتانەی لە دژی داعش بوون. 
ئەو رۆڵەش کە بینی بۆ لاوازکردنی داعش، هێندەی تر بردییە سەر، سەرپەرشتیکردنی کەمپی گیراوەکانی داعشیش کە تا ئێستا خاڵی گرنگە و یەکێک لە داواکانی ئەحمەد شەرعە بۆ دانوستانی دوای رێککەوتنەکە، چونکە ئەوان دەیانەوێت ئەو کەمپانە لەبن دەستی کورد دەربێنن تا ئەمریکا هاوکارییکردنی بۆ کورد بەو هۆکارە رابگرێت.
هۆکاری ململانێی کورد لەگەڵ شەرع زۆرن، هێندەی نەویستنی شەرع و گروپەکەی خۆیەتی، دوو هێندەش خواستی ئیقلیمی لەسەر نییە و پێیان باشە کورد لاواز بکرێ، چونکە پێیانوایە بە رێكکەوتن، کەشێکی ئازاد دێتە بەردەمی کورد بۆ فراوانکردنی پێگەی خۆی، بەڵام پێویستە وڵاتانی عەرەبی پێشوازیی لەم رێککەوتنە بکەن و ئاسانکاریی بۆ هەرچی زووتر جێبەجێکردنی بکەن، ئەگەر پێیانوایە سوریاش لە (دەستە خوشکانی خۆیانە).

رێکەوتنەکە بۆچی؟
کۆمەڵگەکانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، سوریا بە نموونە، لە کۆمەڵگە شارستانییە پێشکەوتوو و خاوەن پیشەسازییەکانی جیهان نین، بەڵام وڵاتێکی هەژاریشیان نییە، جگە لە شوێنە گەشتیارییەکانی، خاوەنی سامانی سروشتیشە، هەڵکەوتە جوگرافییەکەشی هێندەی تر گرنگی کردووە لە رووی سەربازییەوە، سەرەڕای ئەمەش مێژوویەکی کۆنی بە بەڵگەی هەیە، ئیسرائیلیش کە کچە بەنازەکەی ئەمریکایە، درواسێی سوریایە و بۆی گرنگە بزانێت لە سوریا چی دەگوزەرێت و دابینی ئایندەی خۆی بکات. 
لەم روانگەیەوە زلهێزەکان چاویان تێبڕیوە و هەرکەس بە شوێن بەرژەوەندیی خۆیدا دەگەڕێت.
ئەوان( ئیستیعماری جاران)، بۆئەوەی زاڵ بن بە سەر وڵاتێکدا، پێش هەرشت ئاژاوەی تێدەکەن و خەڵکەکەی برسی دەکەن، تا هەر رۆژێک خۆیان  بەدەستی پڕەوە روویان تێکردن، ئەوانیش سوجدەیان بۆ بەرن.

ئاشتییەک لە چوارچێوەی سیاسەتی ئەمریکادا
ئێمە دەزانین کە بێ هەڵکردنی چرای سەوزی ئەمریکا، رژێمی ئەسەد نەدەڕووخا، پێگەی روسیا و ئێران لەو وڵاتە لاواز نەدەبوو تا ئاستی نەمان، هەربۆیە رێککەوتنی هەسەدە و شەرع، بێ ئاگاداری و راوێژی ئەمریکا نییە، ئەمیشیان بەرژەوەندیی و خواستی تورکیای دراوسێی لەبەرچاو گرتووە ئەگەر کەم بێت یان زۆر، بۆیە لەلایەن تورکیاوە دژایەتی ناکرێت.
پێشتر وتمان تا ئەمریکا و هاوپەیمانانی لە رۆژئاوادا بمێنن، دیمەشق ناتوانێت هێرش بکاتە سەر کوردەکان، ئەوەش کە لەلایەن گروپە چەکدارەکانی سەر بە تورکیاوە دەکران، بە مەبەستی گوشارخستنە سەر پەیەدە و هەسەدە بوو کە ئێستا دەرکەوت لە دوو مانگ زیاترە لە دانوستاندان بۆ ئەم رێککەوتنەی کە رۆژی 10-ئەم مانگە لە دیمەشق لە نێوان سەرۆکی هێزەکانی سوریای دیموکرات و سەرۆک کۆماری سوریادا کرا و لە هەشت خاڵدا کۆکراوەتەوە.

لەبەرژەوەندیی هەمووانە
ئێمە، وەک میللەتانی ئەم ناوچەیە، ئەگەر بزانین زلهێزەکان نایانەوێت سەقامگیریمان تیادا هەبێت، ئەگەر پێکەوە لە یەک جوگرافیادا بژین و وەک ئایین سەر بە یەک ئایین بین وەک زۆرینە، ئەگەر وەک نەتەوە هاوبەشی ئەو مێژووە رابردووە بین، ئیتر بۆچی بوێرانە دەست بۆ ئاشتی نەبەین و کۆتایی بەم ماڵوێرانییە درێژخایەنە نەهێنین کە سوودی بۆ هیچ نەتەوەیەک نەبووە؟
ئەگەر عەرەب و تورک و فارس، تێڕوانینیان بۆ کورد، قبووڵکردنی بێت لەناوجەرگەی خۆیاندا، ئیتر چ کێشەیەک دەمێنێت کە ئەوە بوخوازێت پەنا بۆ شۆڕش و چەک بەرن؟ 
دەیان ساڵە ئەم پێکدادانانە بۆتە هۆکاری لەدەستدانی گیانی سەدان هەزار کەس لەم چوار نەتەوەیە. ئەوەی ئەمڕۆ بیری لێدەکەینەوە، ئەگەر دەیان ساڵ بەر لە ئێستا بمانکردایە، ئەوا کۆمەڵگەی ئەم چوار نەتەوەیە لە هەرە پێشکەوتووەکانی جیهان دەبوون.

بە دەستووریکردنی رێککەوتنەکەی دیمەشق
کورد لەسەرەتاوە داوای ئاشتی و دانپیادانانی مافەکانی خۆی کردووە لە چوارچێوەی دەستووردا، بۆیە واباشترە دوای واژۆکردنی ئەو رێککەوتنامەیە، ئەو مافانەی کورد و هەر پێکهاتەیەکی تر، لە دەستووردا بچەسپێندرێت، تا هیچ لایەن و حکومەتێکی تر نەتوانێت لێی پاشگەز بێتەوە.
کۆتاییهێنان بە کێشەی کورد لەگەڵ دیمەشق، ئارامیی دەگەڕێنێتەوە بۆ هەموو سوریا، کێشەی رۆژئاواش لەگەڵ تورکیا ناهێڵێت، ئیتر سوپای سوریا لەسەر سنوورەکان دەبێت و بۆ تورکیا هیچ بیانوویەک نامێنێت، تەنانەت دەبێت لەو شوێنانەش بکشێتەوە کە داگیری کردوون وەک عەفرین.
دەبێت کورد زیرەکانە مامەڵە بکات لەگەڵ دۆخەکە، سوود لە هەلەکان وەربگرێت، ئێستا کە لەگەڵ دیمەشق لە دانوستاندایە، سێیەکی سوریای لەژێر دەستدایە، ئەمە بکاتە بەهەشتێکی رازاوە بۆ هەموو خەڵکی سوریا، بەتایبەتی ئەوانەی دەمێکە لەژێر وێرانەدا دەژین.
پرۆسەی ئاشتەوایی کورد لە تورکیاش هاندەرێکی باش دەبێت بۆ سەرکەوتنی ئەم رێککەوتنە.
بۆ مسۆگەرکردن و چەسپاندن و راگرتنی ئەم پرۆسەی ئاشتییانەش، پێویستە کورد رۆحییەتی برایەتی و پێکەوەژیان بە مانای وشە، پیشان بدەن و نەترازێن و دوای بیری توندڕەوی لە دژی هیچ نەتەوە و پێکهاتەیەک نەکەون، تەنها چارەسەر بۆ سوریا، یەکتر قبووڵکردن و بنیاتنانەوەی سوریایە بۆ هەمووان.