جەمیل مەلاقەرە
شەرەف هەڵگری دکتۆرا لە زانستە مێژووییەکان، رۆژنامەنووس، نووسەر، مێژونووس و شیعرنووس بوو و کەسایەتییەکی گشتی و بێگەردو خاکی و زانا و رووناکبیرو سیاسەتمەدارێکی مەزن بوو.
شەرەفی ئەشیریان
شەرەفی ئەشیریان نیشتمانپەروەرێکی گەورە بوو و بە فێربوون لە رابردوو هەرگیز تەسلیمی پۆست و پلەبەرزکردنەوە نەبوو، بەڵکو بە بێدەنگی و بێگەردانە بە هەر شێوەیەک لە توانایدا بوو خزمەتی گەلەکەی دەکرد، رێکەوت نەبوو کە لە لایەن کۆمەڵگەی کوردەوە وەک ئەندامی پەرلەمانی کوردستان لە تاراوگە هەڵبژێردرا و وەک نوێنەری کۆمەڵگەی کوردانی پشت قەوقاز بە دەستکەوت و نیگەرانی و کێشەکانیەوە وەک نوێنەر لە دانیشتنە بەردەوامەکانی بانگهێشتکراودا، ساڵانێکی زۆرە شەرەف مامەڵەی لەگەڵ پرسە جۆراوجۆرەکانی کۆمەڵگەکەمان کردووە و بە بەزەیی و بەرپرسیارێتییەکی زۆرەوە لە چارەسەرەکەیان نزیک بووەتەوە، ئەو کەسایەتییەکی گشتی بوو و چێژی لە خۆشەویستی و رێزی هەمووان دەبینی و کەسێکی وەها بێگەرد و زیرەک و دۆستانە لە یادەوەری ئێمەدا مایەوە.
شەرەفی ئەشیریان سەرقاڵی لێکۆڵینەوەی مێژوو بوو، حەزی دەکرد باسی مێژوو بکات. راستە بابەتی لێکۆڵینەوەکانی بە شێوەیەکی سەرەکی تەرخانکرابوو بۆ بزووتنەوە رزگاریخوازە نەتەوەییەکانی کوردستانی عیراق، بەڵام شارەزای مێژووی گەلانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ترانسکۆقاز بوو، لێکدانەوە و روونکردنەوە روون و عەقڵانییەکانیشی قەناعەت پێکەر و کاریگەریشی هەبوو لەسەر گوێگرانی. بە خۆشەویستی و گەرمییەکی تایبەتەوە لە پەیوەندییەکانی نێوان گەلی ئەرمەن و گەلی کورد نزیک بووەوە، کە لە قوڵایی سەدەکانەوە هاتوون و لە سەردەمی ئێمەدا رێبازێکی نوێ دەگرنە بەر.
ئێمە بە داخەوە تێبینی دەکەین کە ئەو ئەمڕۆ لەگەڵ ئێمە نییە، چونکە ناتوانین بیخەینە بەرچاومان کە دەیتوانی لە جیهانی تێکەڵاو و ئاڵۆزی ئەمڕۆدا چی دروست بکات، کاتێک پرسە نەتەوەییەکان هەم لە ترانسکۆقاز و چ لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هێندەی تر توندتر بوون.
شەرەفی چەرکەزی ئەشیریان لە 17ی ساڵی 1932 لە گوندی چۆبانمازێ ناحیەی ئاپارانێ لە ئەرمینیا لەدایک بووە. لە ساڵی 1951دوای خوێندن لە گوندی ئەلەگەز لە فاکەڵتی یەریڤانێ بۆ مێژوو وەرگیراوە. شەرەف پیاوێکی زیرەک و زانابوو، دوای خوێندنەوەی بیلینود 10 ساڵ لە رۆژنامەی «رێیا تازە» کارگێربوو، ساڵی 1966 لە پایتەختی یەکیەتی سۆڤییەت مۆسکۆ خوێندنی ئەسپینتۆریای تەواو کردووە و لە ساڵی 1970 تا 1977 زایینی لە ئەنیستیتوی رۆژهەڵاتناسی لە ئەرمەنستان دەست بەکار بووە و بەردەوام بووە لە کارە زانستیەکانیدا، و لە ساڵی 1977 تاکو 1994 لە کافێدرا پۆلیتۆلۆجی لە ئۆنیڤەرسیتەیا یەرێڤانێ یا پۆلیتەکسنیکیدا وەک پرۆفیسۆر بەردەوام بوو لە کارەکەی. هەروەها ئەو ئەندامی پارتی کۆمۆنیستی ئەرمەنستان بووە. لە ساڵانی 1983 تا 1984 مامۆستا بووە لە زانکۆی دەوڵەتی ئەسمەرە و بەهاوکاری شەرەفی ئەشیر رۆژنامەی «دۆستانی» دامەزرا و ئەو لە 1977 تاکو 2001 رێداکتۆری ئەو رۆژنامەیە بوو و کارگێڕی رۆژنامەی» ئاخینا وڵات « و «راپۆرتی کوردستان « یش بوو و لە 2002/2/26 چووە بەر دلۆڤانیا خودێ، پڕۆفیسۆر شەرەف، رۆژنامەوان، مێژوونووس و ئەکادیمیستێکی پڕ هزر و زانایی بوو و ئەندامی چالاکی کۆنگرەی نەتەوەیی کورد بوو لە تاراوگە، ئەو ئەستێرەیەکی پرشنگداری رووناکبیری کوردستان بوو، زوو ئاوا بوو و مردنی ئەو کەلێنێکی گەورەی لە پرسی سیاسی و رووناکبیری کورد دروست کرد.
سەرچاوە: محەمەدی جەلیلۆڤ
ئەکاونتی شەرەفی چەرکەزی ئەشیریان
