کاریگەری مۆدێل لە کۆن و ئێستادا

مۆراپۆرتی: هێمن ئەحمەد

دێل، زاراوەیەكی بیانییە و لەسەردەمانێكی زووەوە لەنێو كۆمەڵگەدا رۆڵێكی گرنگی بینیووە و بۆ گەلێك بابەتی جۆراو جۆری ژیانی رۆژانەمان بەكارهێنراوە هەر لە جلوبەرگ و کەلوپەلەكانی ناو ماڵ..هتد، وەكو بەكارهێنانی فڵانە جلوبەرگ و فڵانە پێڵاو و مۆدێلی فڵانە ئۆتۆمبێل، هەروەها بڕینی قژ، مۆدێلەكانیش جۆراو جۆرن و هەر یەكەیان بەپێی سەردەمی خۆی دەگۆڕێت، هەیانە پێیدەوترێت مۆدێلی كلاسیك كە بۆ رۆژگارەكانی رابردوو دەگەڕێتەوە، مۆدیلی مۆدرێنیش مەبەست لەم سەردەمەی ئێستایە کە رۆژ بە رۆژ گۆڕانكاری بەسەردا دێت و لە قاڵبێكی دیاریکراودا نامێنێتەوە.
مۆدێلی كلاسیك باوی بوو
محەمەد عەلی، پیاوێكی بە تەمەنە و دانیشتووی گەڕەكی شۆڕیجەی شاری كەركوكە، لەبارەی مۆدێلەوە دەڵێت: من تەمەنێكم بەسەربردووە و گەلێك مۆدیلی جۆراوجۆری جلوبەرگ و قژ و کەلوپەلی ماڵم بینیووە ئەگەر ئێستا ئەو مۆدێلانەی زەمانی زوو بەكاربهێنین رەنگە گاڵتەمان پێ بكەن.
وتیشی: لە سەردەمی ئێمەدا جلوبەرگ و رەنگەكان جیاواز بوون و زیاتر جلوبەرگەكانمان شێوەیان فراوان و پانوپۆڕ بوون، هەروەها رەنگەکان بۆ پیاوان زیاتر رەنگی رەش، رەساسی، خۆڵەمێشی و سپی..بەکاردەهات ژنانیش جۆرەها رەنگیان لەبەردەکرد.
ئەوپیاوە باسی لەوەکرد لە سەردەمی ئەودا كابۆی دوو رەنگ و خوار پان سەریهەڵداوە كە ئێستا ئەو مۆدێلە بە هیچ جۆرێک نییە، ئەو دەڵێت: لەو سەردەمەدا ئێمەی گەنجان لاسایی فیلمە كابۆییە ئەمریکییەکانمان دەكردەوە، بۆیە هەندێکجار دەبووینە جێگەی  باسوخواسی كۆمەڵگە، چونکە هەندێ خەڵک بەتایبەتی بەتەمەنەکان قبوڵی ئەو مۆدێلانەیان نەدەكرد.
باسی لەوەشكرد پیڵاوی بن بەرزیش تا ماوەیەكی زۆر لە نێو پیاواندا باوی هەبووە و پیڵاوی بن تەخت زۆر بەكەمی بەكارهاتووە.
مۆدێلەکانی سەردەم
ئەحمەد محەمەد، گەنجێكی تەمەن 25 ساڵە، لەسەر مۆدێلی كلاسیك و مۆدرێن، دەڵێت: لەم سەردەمەی ئێستای ئێمەدا جۆرەها مۆدێل و ستایلی جلوبەرگ و قژبڕین پەیدا بووە كە ناپەرژێین بۆ ماوەیەكی دیاریكراو بەكاریانبهێنین گۆڕانكاری بەسەردا دێت، هەندێکجار ئەو جلەی دوێنێ لەبەرمانكردووە ئەمڕۆ گاڵتەی پێدەكەین.
لەبارەی رەنگەکانەوە ئەو گەنجە وتی: گەنجان و لاوان زیاتر رەنگی كراوە و جۆراو جۆر بەكاردێنن وەكو رەنگی سوور و شین و سەوز كە هەندێکجار هەموو رەنگەكان تێهەڵكێشی یەكتر دەكرێن.
مۆدیلی دژە باو 
بڵند زەندی، توێژەری كۆمەڵایەتی لەسەر مۆدێل و دیاردەكانی رایگەیاند: مۆدێل خۆی لە خۆیدا دیاردەیەكی دەروونی و كۆمەڵایەتی هەمەچەشنە و بریتییە لە رێكخستنی پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكانی نێو كۆمەڵگە لە چوارچێوەی زمان و كەلتوور و دابونەریتی نەتەوەكاندا، هەندێکجار مۆدێل دەبێتە دژە باوی كۆمەڵگە و هەندێکجاریش لەگەڵ دابونەریتی كۆمەڵگەدا تێهەڵكێشی بارە سیاسی و رۆشنبیری و كەلتوورییەكان دەکرێت.
وتیشی: مۆدێل لە دیدی كۆمەڵگەدا هەندێکجار بە داهێنان و پێشكەوتن دەزانرێت بۆ ئەوەی خۆی لەو قاڵبە كۆنەی رابردوو دەرباز بكات گۆڕانكاری لە جلوبەرگ و ستایلی قژ و کەلوپەلەكانی ناو ماڵدا دەكات.
پیشە دەستییەكانی لەناو بردووە
محەمەد شكور، بەرگدرووە لەسەر مۆدێل دەڵێت: بۆ نزیكەی 30 ساڵ دەبێت لە بواری دروومان كار دەكەم، مۆدێلی جاران لەگەڵ ئێستادا جیاوازییەكی زۆری هەیە، چونكە لە جاراندا مۆدێل لە چوارچێوە و سنوورێكی دیاریكراودا دەسوڕایەوە، بەڵام لە ئێستادا چوارچێوەی مۆدێل فراوان بووە و گۆڕانكارییەكان زۆر بە پەلە روودەدەن هەندێکجار توانای كاركردن لەو بوارەدا زۆر زەحمەت دەبێت و كارەكەی ئێمەی قورسكردووە، بۆیە ئێستا كارگە گەورەكانی جلوبەرگ ئەو رۆڵە گرنگە دەبینن لەبواری مۆدێلدا و پیشەكەی ئێمەشی بەرەو كزی بردووە.