موعتەسەم نەجمەدین
لە مێژووی نوێدا نەوت و غازی سروشتی بە بەردەوامی وەك سامانی نەتەوەیی و نیشتمانی و لەسەر ئاستی جیهانیش وەك شمەكێكی ستراتیجی، نەك تەنیا گرنگی ئابووری و سیاسی زۆر گەورەی بۆ گەلانی خاوەن ئەم كانزایە هەبووە، بەڵكو بە بەردەوامی وەك چەكێكی دوو ئاڕاستە بەكارهاتووە، لەلایەك بۆتە هۆی خۆشگوزەرانی و دابینكردنی ژیانێكی پڕ لە شكۆمەندی بۆ گەلانی خاوەن نەوت و غاز، لە لایەكی ترەوە بۆ هەندێك لە گەلانی ژێردەستەی وەك ئێمە بۆتە سەرچاوەی نەهامەتی.
لەم بوارەدا سیاسەتی تەعریبكردن و داگیركردنی بەشێك لە خاكی كوردستان و سڕینەوەی شوناسی نەتەوەیی تا دەگاتە ئاستی جینۆسایدكردن بەهۆی بوونی نەوتەوە بەسەر كورددا جێبەجێكراوە. لەم بوارەدا سیاسەتی تەعریبكردنی كەركوك و خانەقین دوو نموونەی زۆر زیندووی لایەنی نەهامەتی نەوت و غازن بۆ كورد، بەڵام بێگومان ئەمڕۆ، كە كورد بە تایبەتی لە باشووری كوردستان بۆخۆی فەرمانڕەوایی خۆی دەكات، دەتوانێت ئەم سامانە بە باشترین شێوە بۆ بەرژەوەندیی پرسی نەتەوەیی قۆرغ بكات. واتە نەك تەنیا وەك ئامرازێك بۆ دابینكردنی خۆشگوزەرانی بۆ خەڵكی كوردستان و بنیاتنانی ئایندەیەكی باش بۆ نەوەكانی، بگرە دەتوانرێت وەك چەكێكی سیاسیش بۆ بەرژەوەندیی نەتەوەیی و مافی چارەی خۆنووسین بەكاربهێنرێت.
سیاسەتی ناتەندرست
لەڕاستیدا ئەگەر بە واقعی ئەمەی نەكردبێت، ئەوە هۆكاركە سامانی نەوت و غازكە نییە، بەڵكو سیاسەتی ناتەندروست و بوونی گەندەڵی و خراپ ئیدارەدانی كەرتی وزەیە لەلایەن دەسەڵاتی كوردییەوە، كە بەڕاستی ئەمە هەڵەیەكی ستراتیجی دەسەڵات و حكومەتی هەرێمی كوردستانە.
ئەمڕۆ لەبەرئەوەی قەیرانێكی ئابووری گەورە لە دەرگای هەموو گەلانی جیهان راوەستاوە و هەڕەشەی هاتنی رۆژانێكی رەش و پڕ لە نەهامەتی بۆ سەرجەم مرۆڤایەتی دەكات، لەم دۆخەدا تەنیا ئەو گەلانەی خاوەن سامانی نەوت و غازی سروشتین دەتوانن لە چنگی ئەم قەیرانە گەورەیە قوتاریان ببێت. لەواقیعدا ئەمە تەنیا بەوە دەبێت ئیدارەیەكی عەقڵانی و تەندروستی ئەم شمەكە ستراتیجییە لەلایەن دەسەڵاتێكی رەشیدەوە بدرێت.
تەخشان و پەخشانی سامان
لەم كتێبەدا، پەروین بابەكر تیشك دەخاتە سەر باسێكی زۆر گرنگ و هەستیار و پرسیارێكی زۆر جدی دەورژێنێت، ئەویش: ئایا سامانی نەوت و غازی سروشتی تەنیا موڵكی ئەم نەوەیەیە؟
ئەوەی جێگای سەرنجە، ئەمڕۆ سیاسەتی تاڵانفرۆشی و بەفیڕۆدانی سامانی نەتەوەیی و تەخشان و پەخشان كردنی، بۆتە دیاردە. لەڕاستیدا بەوەی سامانی نەوت و غاز ئامانەتە لە سەر نەوەی ئەمڕۆ، بۆیە پێویستە دەسەڵاتی كوردی ئەمڕۆ، باشترین ئیدارەی بدات، ژێرخانێكی ئابووریی پتەویش بۆ نەوەكانی ئایندە بنیات بنێت. بەڕاستی هەقە سەركردایەتی سیاسی كورد، لەسەر ئەم پێشنیاز و باسە راوەستێت و هەڵوەستەیەك بكات.
پەروین بابەكر، بەوەی چەندین ساڵە لەم بوارەدا كار دەكات، نەك هەر ئاگاداری چۆنێتی ئیدارەدان و سیاسەتی نەوتی هەرێمە، بگرە زۆر شارەزایانە و بە دڵسۆزییەوە باسێك دەوروژێنێت، كە جەوهەری كەموكووڕییەكانی ئیدارەدانی شمەكی نەوت و غازی سروشتییە.
دنیابینی پەروین بابەکر
لە چاوپێكەوتنەكەی كریس كۆچیرادا، ئەو راستییە بە روونی دەردەكەوێت، كە گرنگی رۆڵی پەروین بابەكر لە كار و دنیابینی سیاسی و ئابووری وەك ژنێك هۆكاری بڕیاردانی كۆچیرایە لە چاوپێكەوتنەكەی لەگەڵیدا. لەم چاوپێكەوتنەدا، کە ساڵی 2012 سازکراوە و لەم كتێبەدا جارێکی تر بڵاوكراوەتەوە، تەنیا تیشك ناخاتە سەر رێگا راستەكە بۆ مامەڵكردن لە گەڵ كانزا سروشتییەكان و راستی قەبارە و پێگەی نەوتی كوردستان لەسەر نەخشەی وزەی جیهان، بەڵكو قسە لەسەر پێویستی راستكردنەوەی سیاسەتی نەوتی و ئیدارەدانی كەرتی نەوت دەكات و دژی ئەم تاڵانفرۆشی و تەخشان و پەخشانەی ئەمڕۆی سامانی غاز و نەوتی كوردستان دەوەستێتەوە. قسەكردن لەسەر پێویستی گرنگیدان بە پیشەسازیی پترۆكیماویی و دۆزینەوەی هەلی كار لە باسە سەرنجڕاكێشەكانی ئەم كتێبەیە.
هاوكێشەی سیاسی
جگە لە قسەكردن لەسەر پرسی نەوت و غازی سروشتی، پەروین بابەكر چەند باسێكی تریش دەوروژێنێت، لەوانە: كاریگەرییەكانی هاوكێشەی سیاسی نیودەوڵەتی و هەرێمایەتی لەسەر پرسی نەوت و غاز. لە چاوپێكەوتنەكەیدا كریس كۆچیرا، سەرنج دەخاتە سەر رۆڵی ژن لە كایەی كار و ئابووری و سیاسیدا و پەروین بابەكر وەك نموونەیەكی سەركەوتووی ژنی كورد دەخاتەڕوو. ئەمانە و چەندین باسیتر ئەو دنیابینییە دەخوڵقێنێت، كە پێویستە ئەم كتێبە بخوێنریتەوە و گرنگی پێبدرێت.
