ھێرشکردنە سەر هەرێمی كوردستان بە فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان لەلایەن توركیاوە ، پێش هەموو شتێك تاوانێكی ئاشكرا و پێشێلكردنی یاسا نێودەوڵەتییەكانە و بە دوژمنکاریی دادەنرێت.
ئەم جۆرە لە شەڕ، نەک بۆ کورد، بەڵکو بۆ تەواوی دونیا شتێکی نوێیە.
ئێستا جیهان پێی ناوەتە سەردەمێكی نوێ لە شەڕ، شەڕێك دوژمن نادیارە و قوربانییش خەڵکی بێتاوانە، ئەمە شەڕی درۆنەکانە کە ئێستا بوونەتە ژمارەیەكی ئێجگار قورس لە هاوكێشەی جەنگ و ناكۆكیی و ململانێ ناوچەیی و نێودەوڵەتییەكاندا، بەجۆرێکە کە لە شەڕەکاندا دەوری یەکلاکەرەوە دەبینن.
ئەو جۆره فڕۆكانه به ته‌واوی ته‌رازووی هێزیان گۆڕیوە و كاریگه‌ریی گه‌وره‌یان له‌سه‌ر جیهانی ئه‌مڕۆ هه‌یه، چونكه ده‌توانن بگه‌نه هه‌موو شوێنێك و هه‌ستیارترین زانیاری كۆبكه‌نه‌وه و بۆردمانی پێگه هه‌رە گرنگ و ستراتیجییه‌كانیش بكه‌ن، له كه‌وتنه خواره‌وه و پێكرانیشیان هیچ زیانێكی گیانی لێ ناكه‌وێته‌وه، بۆیه کەسی ھێرشبەر له مه‌رگ دوور ده‌خه‌نه‌وه.
سوپا پێشكه‌وتووه‌كانی جیهان و كۆمپانیاكانی به‌رهه‌مهێنانی چه‌ك و ته‌كنۆ‌لۆجیای جه‌نگی، كێبه‌ركێیانه له‌سه‌ر دروستكردنی جۆر و شێوازی پێشكه‌وتوو و به‌هێزتری درۆنه‌كان، چونكه ده‌زانن داهاتوو ئه‌و جۆره فڕۆكه‌یه گه‌وره‌ترین پێگه و شوێنی له ریزی سوپاكان ده‌بێت.
درۆن بە شێوەیەک پارسەنگی ھێزی گۆڕیوە نەک تەنها کوردی بێ چەک و بێ پشت و پەنای شپرزە کردووە، تەنانەت کاری کردۆتە سەر پلانی سەربازی وڵاتانی زلهێزی وەک شەڕی نێوان روسیا و ئوکراینا کە بەتەواوی تووشی شۆکی کردوون.
بەکارھێنانی ئەم جۆرە چەکە لەلایەن دەوڵەتی تورکیاوە بەرامبەر بە میللەتێکی مەزڵومی وەک گەلی کورد، بە روونی دیارە بۆ لەناوبردن و قڕکردنێتی، چونکە بوونی كوردە وەک نەتەوەیەکی زیندووی ناوچەکە، تورکیای فاشستی تووشی هیستریا کردووە.
لەبەرئەوەی گومان لەوەدا نییە کە بوونی هێزەکانی پەکەکە تەنها رووپۆشێکە بۆ چەندین ئامانجی تر، بیانوویەکی ئاشکراشە بۆ رەواییدان بە دەستوەردان و هێرشی سەربازی، لە هەلومەرجی ئێستای عیراق و بە دیاریکراویش لە هەرێمی کوردستاندا.
پێشێلکردنی سەروەریی خاکی عیراق و هەرێمی کوردستان له‌لایه‌ن تورکیا‌وه، جگەلەوەی دەبێت به زمانێکی توند شه‌رمه‌زار بکرێت، دەبێت بە پەلەش لە نێوەندی نێودەوڵەتیدا داوای وەستاندی بکرێت.
ئەم هێرشانە بە هەموو پێودانگە سیاسی و یاسا نێودەوڵەتییەکان بە پێشێلکردن و داگیرکردنی خاکی عیراق دادەنرێت.
نابێت به‌هیچ شێوه‌یه‌ک ئەمە قبووڵبکرێت کە تاهەنوکەش خاوەن سەروەریی خۆیەتی، له هه‌مانکاتدا ئه‌م تەحه‌دایه وه‌کو هه‌ڕەشه‌یه‌کە له په‌یوه‌ندییه مێژووییه‌کانی نێوان گه‌لانی ناوچەکە بەگشتی و گەلانی تورکیا و عیراق بە تایبەتی، بۆیە ئەم هێرشانە بۆ سەر هەرێمی کوردستان، بە پێشێلکردنی یاسای نێودەوڵەتی لە قەڵەم دەدرێت.
ئەو یاسایەی کە لە ساڵی 1991 ه‌وه بووە هۆکاری سەرەکی دروستبوونی هاوپەیمانیی لە نێوان زیاتر لە 36 وڵاتی خۆرئاوا و خۆرهەڵات لە دژی داگیرکردن و بەزاندنی سەروەریی کوێت لە لایەن رژێمی بەعسەوە بوو.
بەو پێوەرە سیاسی و یاساییە، دەبێت توركیا بە پێشێلکەر و داگیرکەر ئەژمار بکرێت لە پێشێلكردنی سەروەریی خاکی عیراق، لەبەر ئەوەی حكومەتی توركیا بە پێی یاسا نێودەوڵەتییەکان تەنها بۆی هەیە سنووری خۆی بپارێزێ، بۆی نییە سنووری وڵاتێکی تر ببەزێنێ.
تورکیا دەیان كیلۆمەتر لەگەڵ عیراق سنووری هاوبەشیان هەیە، بۆیە ئەگەر سیاسەتی دووفاقی نەبێت، ئەوا بەپێی ئەو یاسایە هەر داگیرکارییەک دەبێت هەمان چارەنووسی رژێمەکەی سەدامی گۆڕبەگۆڕی هەبێت.
تورکیا بێدەنگیی جیهانی قۆستۆتەوە، بێ رەچاوکردنی سەرجەم یاسا نێودەوڵەتییەکان، لەسەر هەمان رێکەوتنامەی لەگەڵ رژێمی بەعس دەڕوات.
بەداخەوە تا ئێستا ئەم رێکەوتنە هەڵنەوەشاوەتەوە کە دەبوا نوێنەرانی کورد لە حکومەت و پەرلەمانی عیراق کاری جدیان بۆ بکردایە و هەڵیانوەشاندایەتەوە، چونکە زۆربەی ئەو رێکەوتنانەی سەردەمی بەعس چ وەک یاسا ئەگەر هەبووبێ هەموارکراوەتەوە، رێکەوتنەکانیش هەڵوەشێنراونەتەوە.
تەنها ئەوانە نەبێت کە لە دژی کوردە، وەک خۆی ماونەتەوە.
لەبەرئەوەی هەرێمی کوردستان، ئێستاشی لەگەڵدا بێت لە رووی یاساییەوە سەر بە عیراقە، کەواتە دەبێت عیراق ئەرکی خۆی جێبەجێ بکات و لە رێگەی وەزارەتی دەرەوە و نوێنەری لە نەتەوە یەکگرتووەکان، ناڕەزایی خۆی بگەیەنێتە ناوەندی بڕیار لە ئەنجومەنی ئاسایش.
زۆر لە وڵاتان درۆنی تورکی دەکڕن
