حەپسەخانی نەقیب، لە سەردەمی خۆی هەرچەندە كەوتە بەر توانج و تانە و تەشەری خەڵكی و چەندین تۆمەتی لابەلایان بۆ دروستدەكرد، چونكە پێی وابوو دەبێت ژن هاوشانی پیاو بێت و خوێندەوار بكرێن، ئەمەش وایكرد ئەو شێرەژنە نزیكەی سەدەیەك لەمەوبەر بكەوێتە پەروەردەكردنی ژنان لەڕێی دامەرزراندنی یەكەم قوتابخانەی كوردییەوە، دواتریش لە ساڵی (1930)دا یەكەم رێكخراوی ژنانی دامەزراند.
حەپسە خان، نموونەیەكی ناوازەی ژنی دلێر و بوێرە لە مێژووی هاوچەرخی كۆمەڵی كوردەوارییدا. ئەو خانمە بلیمەتە لەگەڵ خەمی نەتەوەیی و هاوكاریكردنی لایەنە كوردییەكان لە پارچە جیاوازەكاندا، بایەخێكی گەورەی دابوو بە ژنان و هەمیشە لە هەوڵی پێگەیاندنیاندابوو. ئەو سەردەمەی حەپسە خان شانازیی بە ژنێتییەوە دەكرد، باسی مافی ژن لە ناو كورددا یا نەبوو یا هەر زۆر كەم بوو.
راشكاوانە و راستگۆیانە وەڵامی دایەوە
لەم رۆژانەدا ئەم باسەی حەپسەخانم هاتەوە یاد، ئەویش كاتێك خاتوو رێواز فایەق، ئەندامی مەكتەبی سیاسیی یەكێتی و سەرۆكی پێشووی پەرلەمانی كوردستان، دیدارێكی رۆژنامەوانی لە كەناڵ 8 لەگەڵی سازکرا كە نزیكەی سەعاتێك دەبوو، بینەرێكی زۆری هەبوو، چونكە هەم بەرنامەكە و پێشكەشكارەكەی سەركەوتووبوون، هەم رێواز فایەقیش لە وەڵامەكانیدا راشكاوانە و راستگۆیانە وەڵامی دایەوە. تا ئێرە ئاساییە و دیدارێكی رۆژنامەوانییە، بەڵام ئەوەی بۆتە مایەی نووسینی ئەم بابەتەی من ئەو هەڵڵا بێ سەرەوبەرەیە كە لە پەیجە بێ دایك و باوكەكان و هەندێك كەسی بێ ئاگا و بەشێكیشیان لەوانەیە لە دڵسۆزییان بێت، بەڵام ئەوانیش دڵنیام هەموو دیدارەكەیان نەبینیووە. هەڵڵاكەش لەسەر ئەوەیە كە رێواز خان لە وەڵامی پرسیاری ئەوەی ئایا گوێ لە گۆرانی كێ دەگرێت؟ وتویەتی: بەداخەوە من گوێ لە گۆرانی ناگرم، دواتر بێژەرەكە دەڵێ: ئەی شیعر لەوەڵامدا دەڵێ ئەویش .
ئەوانەی بێ ئاگایانە قسە بە ژنێكی بوێری وەك رێواز فایەق دەڵێن، ئایا دەزانن ئەم زاتە لەسەر داهاتی خۆی، لە رێگەی رێكخراوی خاڵ-ەوە سپۆنسەری چاپكردنەوەی سەرجەم بەرهەمەكانی مامۆستا مەسعود محەمەدی كردووە كە دوانزە بەرگە؟
هەموو كەسێك ئازادە گوێ لە گۆرانی دەگرێت یان یان
لە كاتێكدا پرسیارەكە زۆر شەخسییە و هەموو كەسێك ئازادە گوێ لە گۆرانی دەگرێت یان یان، جگە لەمەش ئەم خاتوونە لە وەڵامەكەیدا راستگۆ بووە، خۆ دەیتوانی كۆمەڵێك ناوی هونەرمەندی گەورە ریز بكات و بڵێ گوێ لەمیان دەگرم و موعجیبی فڵانم و كاسێتی فڵانم زۆرە و ئەم شتانە، بەڵام ئەو راستگۆ بووە كە گوێ لە گۆرانی ناگرێت، ئیتر خۆ دونیا ئاخیر نەبووە!.
باشە، ئەوانەی بێ ئاگا قسە بە ژنێكی راستگۆ و بوێری وەك رێواز فایەق دەڵێن، ئایا دەزانن هەمووی ساڵێك نابێت ئەم زاتە لەسەر داهاتی خۆی، مووچەی خانەنشینی زیاتر لەیەك ساڵی خۆی داوە بە رێكخراوی خاڵ و سپۆنسەری چاپكردنەوەی سەرجەم بەرهەمەكانی مامۆستا مەسعود محەمەدی كردووە كە دوانزە بەرگە و بە چاپێكی ناوازە و تێچووی سەروو پەنجا ملیۆن دینار چاپكراوە، ئەی بۆ ئەم كارە مەزنەی رێواز خان دەڵێن چی؟ كام سەرۆكی پەرلەمان كارێكی وا مەزنی كردووە؟ تۆ بەدوای سۆزێكی مەبەستداری سۆسیال میدیا كەوتووی ئاگاداری رێواز فایەق ئێستا سەرقاڵی گەورەترین پرۆژەیە بۆ 100 ژنی تێكۆشەری كورد لە هەر چوار پارچەی كوردستان كە لە داهاتوویەكی نزیكدا پرۆژەكە رادەگەیەنێت!
شایانی ئەوەیە شانازی پێوە بكەن
كارەكتەرێكی وەك ئەو شایانی ئەوەیە ژنانی كورد شانازی پێوە بكەن و قبووڵی ئەو هەڵمەتە نەشیاو و بێ ئاگاییە نەكەن كە دەرهەقی دەكرێت، یان رێكخراوێكی وەكو (خاڵ) چەندین نووسەری بەئاگای هەیە، دەبوایە بەرگرییان لەم خانمە بكردایە، چونكە من پێموایە چاپكردنی پرۆژەیەكی رووناكبیری گەورەی وەكو ئەوەی مەسعود محەمەد و خزمەتكردنی (100) ژنی كورد، زۆر لەوە مەزنترە كە تۆ حەزت لە گوێگرتن لە گۆرانی نەبێت، لەكاتێكدا ئەوەی یەكەمیان گەورەترین خزمەتە بە رەوتی رووناكبیری و رۆشنفكری و رەوتی ژنان، ئەوەی دووەمیان ئارەزووییەكی شەخسییە و پەیوەندی بەكەسەوە نییە. بۆیە دڵنیام وەك چۆن حەپسەخانی نەقیب پرۆژەكانی سەری گرت و بوو بە ناوێكی درەوشاوەی مێژووی ژنانی كورد و ئاوڕی لەو كەسانە نەدایەوە كە تانەیان لێدەدا، ئەو رێچكەیەی رێواز فایەقیش لە داهاتوودا هەر وا دەبێت.
