ئاسۆیەکی نوێ بۆ دیپلۆماسیی کورد

09:41 - 2024-10-09
ئەرسەلان مەحمود
141 خوێندراوەتەوە

ئەرسەلان مەحمود

هەڵبژاردنی سەرۆک بافڵ جەلال تاڵەبانی وەک یەکێک لە نۆ سەرکردە یەکەمینەکانی هاوپەیمانیی پێشکەوتنخواز، دەرچە و ئاسۆیەکی نوێ لە بەردەم دیپلۆماسییەتی کورددا دەکاتەوە، ئەم هەنگاوە مێژووییە چۆن دەتوانێت رێڕەوەکە لە بەرژەوەندیی کورد بگۆڕێت؟

 

سەرۆک بافڵ دەتوانێت رۆڵێکی سەرەکی ببینێت لە پەرەپێدانی بەها دیموکراتییەکان لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا، کە دەبێتە هۆی ناساندنی کورد وەک هێزێکی پێشەنگ لە بواری دیموکراسی و مافی مرۆڤدا


دەنگی کورد لە گۆڕەپانی جیهانیدا

لێرەوە لە گۆڕەپانی سیاسیی نێودەوڵەتیدا، دەنگێکی نوێ بەرز دەبێتەوە، کە دەنگی کوردە، سەرۆک بافڵ، وەک نوێنەری راستەقینەی گەلەکەی، دەرفەتی ئەوەی هەیە راستەوخۆ و بێ ناوبژیوان، کێشە و خواستەکانی کورد بگەیەنێتە گوێی جیهان. ئەم پێگە بەرزە، نەک تەنها دەرفەتی گەیاندنی پەیامی کورد دەڕەخسێنێت، بەڵکو هێزێکی گەورەش دەبەخشێت بۆ دروستکردنی فشارێکی نێودەوڵەتی لەسەر ئەو دەوڵەتانەی مافەکانی کورد پێشێل دەکەن. هەروەها، ئەم پۆستە دەرگای نوێ دەکاتەوە بۆ راکێشانی هاوکاری و پشتیوانی نێودەوڵەتی، کە دەتوانێت ببێتە هۆی گۆڕانکاری ریشەیی لە ژیانی کورد لە هەموو پارچەکانی کوردستاندا.

داڕشتنەوەی نەخشەی سیاسەتی جیهانی

لە ناوەندی بڕیاردانی جیهانیدا، سەرۆک بافڵ ئێستا دەستی لەسەر دڵی سیاسەتی نێودەوڵەتی داناوە. بەشداریی راستەوخۆی لە داڕشتنی ستراتیژیی جیهانی سۆشیال دیموکراتەکان، دەرفەتێکی بێ وێنەیە بۆ دانانی کاریگەری لەسەر سیاسەتە نێودەوڵەتییەکان بە شێوەیەک کە لە بەرژەوەندیی گەلی کورد بێت. لەم پێگەیەوە، سەرۆک بافڵ دەتوانێت رۆڵێکی سەرەکی ببینێت لە پەرەپێدانی بەها دیموکراتییەکان لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا، کە دەبێتە هۆی ناساندنی کورد وەک هێزێکی پێشەنگ لە بواری دیموکراسی و مافی مرۆڤدا، ئەمەش نەک تەنها متمانەی نێودەوڵەتی بە کورد زیاد دەکات، بەڵکو دەبێتە هۆی بەهێزکردنی پێگەی کورد لە ناوچەکە و جیهاندا.

میراتی مام جەلال: لە خەونەوە بۆ راستی
لە سایەی ئەم پۆستە نوێیەدا، سەرۆک بافڵ تەنها درێژە بە میراتی دیپلۆماسی باوکی نادات، بەڵکو خەونی مام جەلال بۆ کوردێکی بەهێز لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا دەکاتە راستی، مام جەلال، بە توانا دیپلۆماسییەکانی، رێگای بۆ ئەم رۆژە خۆش کرد و ئێستا کوڕەکەی ئەو خەونە دەباتە قۆناغێکی نوێوە، سەرۆک بافڵ، بە پشت بەستن بە ئەزموون و وانەکانی باوکی و زیادکردنی روانگە و ستراتیژی نوێی خۆی، دەتوانێت نموونەیەکی نوێ لە سەرکردایەتیی کورد پێشکەش بە جیهان بکات. ئەمەش نەک تەنها رێزێکە بۆ میراتی مام جەلال، بەڵکو هەنگاوێکی گەورەیە بەرەو بەدیهێنانی خەونە لەمێژینەکانی گەلی کورد.

بەرەنگارییەکان: تاقیکردنەوەی راستەقینە

لەگەڵ ئەم دەستکەوتە مەزنەدا، کۆمەڵێک بەرەنگاریی نوێ و گەورە دێنە بەردەم سەرۆک بافڵ و گەلی کورد، سەرەتا، پێویستە ستراتیژێکی دیپلۆماسی تۆکمە و هەمەلایەنە دابڕێژرێت کە بتوانێت باشترین سوود لەم پۆستە وەربگرێت و بەرژەوەندییەکانی کورد بپارێزێت، هەروەها، گرنگی هەماهەنگی نێوان هەموو هێزە سیاسییەکانی کوردستان لەم قۆناغەدا، زیاتر لە هەر کاتێک دەردەکەوێت، چونکە تەنها بە یەکڕیزی و یەکدەنگی دەتوانرێت سوودی تەواو لەم دەرفەتە وەربگیرێت، لە هەمان کاتدا، پێویستە ئامادەیی تەواو هەبێت بۆ بەرەنگاربوونەوەی فشارە دەرەکییەکان بە شێوەیەکی ژیرانە و ستراتیژی، بێ ئەوەی سازش لەسەر مافە رەواکانی گەلی کورد بکرێت، ئەم بەرەنگارییانە، هەرچەندە قورسن، بەڵام دەرفەتێکن بۆ سەلماندنی لێهاتوویی و پێگەیشتوویی سیاسیی کورد لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا.

داهاتووی گەشی کورد
ئەم هەڵبژاردنە مێژووییە دەتوانێت ببێتە کلیلی کردنەوەی دەروازەیەکی نوێ بۆ گەلی کورد، دەروازەی چارەسەری کێشەکان و بەدەستهێنانی مافە رەواکان، ئەمە سەرەتای قۆناغێکی نوێیە لە خەباتی کورد، قۆناغێک کە تێیدا دیپلۆماسی و دانوستان جێگەی توندوتیژی و ململانێ دەگرێتەوە، لەم رێگەیەوە، کورد دەرفەتی ئەوەی هەیە خۆی وەک هێزێکی ئاشتیخواز و دیموکراتخواز بە جیهان بناسێنێت، کە ئەمەش دەبێتە هۆی راکێشانی پشتیوانی و هاوسۆزیی نێودەوڵەتی.
 ئەم هەنگاوە مێژووییە تەنها سەرەتایە، بەڵام سەرەتایەکی پڕ لە هیوا و دەرفەتە بۆ داڕشتنەوەی داهاتووی گەلێک، ئایا کورد ئامادەیە ئەم دەرفەتە زێڕینە بقۆزێتەوە و مێژووی خۆی بگۆڕێت؟ کاتی ئەوە هاتووە کە هەموو کورد یەک بگرن و پشتیوانی لەم هەنگاوە بکەن بۆ داهاتوویەکی گەشتر، داهاتوویەک کە تێیدا دەنگی کورد لە هەموو گۆشەیەکی جیهاندا دەبیسترێت و رێزی لێ دەگیرێت.

وتارەکانی نوسەر