رێباز مام شۆڕش
هەرچەندە سیاسەتکردن، بە واتای رێکخستنی کۆمەڵگەیە و چالاکییەکە پەیوەندیی بە سەرجەم ئەندامەکانییەوە هەیە، بەڵام زۆربەی جار ئەم چالاکییە لەبازنەیەکی داخراودا دابەشدەکرێ بەسەر چەند کاراکتەرێکدا.
هەندێک جاریش لەنادادیدا روودەدات کە یاسا و بڕیارە چارەنووسسازەکان، دەسەڵات و پێودانگەکانی دەوڵەت بۆ بەرژەوەندیی کەسی قۆرخ بکرێن و بەرژەوەندیی گشتی کۆمەڵگەش بخەنە خانەی سڕینەوەوە.
دەرهاویشتە و کارەساتی بەڕێوەبردنی ناتەندروستیش، جگە لەوەی کە لەبەریەکچوونی تەرازووی دەسەڵاتە، بەهەمان شێوە دابەشکردنی کۆمەڵگەی لێدەکەوێتەوە بۆ دوو چینی نابەرابەر، یەکێکیان کەمینەیەکی فەرمانرەوایە کە لە جیهانی راستەقینە بەتەواوی دابڕاوە، ئەوی تریشیان زۆرینەیەکی فەرمانپێکراوی ملکەچە، کە ئەمەش هەمیشە ئاماژەیەکی ترسناکە بۆ دەرکەوتنی دەسەڵاتی ستەمکار و زەوتکەری ماف و سەرکوتکردنی ئازادییەکان.
ئەوەی ئێستا لەنێوان حکومەتی هەرێم و عیراقدا روودەدات، تێکەڵەیەکە لەدروستبوونی ئەو چەشنە لەدەسەڵات، کە هەر لایەنێکی ناکۆک یاری راکێشانی پەتەکە، بۆکاتێکی زیاتر درێژدەکەنەوە، بۆیە بێ سڵەمەینەوە گرفتیان نییە لەوەی مافەکانی فەرمانبەران و مامۆستایان و تەواوی چین و توێژەکانی کۆمەڵگە چەندی تر بەچارەنەکراوی بهێڵنەوە، چونکە ئەم دۆخە لە قازانجی هەندێک لایەنی دوو گۆڕەپانەکەدایە کە دۆخ و ژیانی خەڵک نەک رایانناچڵەکێنێ، بەڵکو هەر جێگەی نرخ و گرنگیپێدانیش نین و لە هەر کات و سەردەمێکدا بۆیان لوا بێ پێشێلیان کردوون.
دەربڕینی دەنگی ناڕەزایی و مانگرتن، بڕینی هەنگاوێکی خێراترە بە ئاڕاستەی هەڵتەکاندنی هەژموونی کۆنەپارێزی و خێڵایەتی و تاکجەمسەریی لە بڕیاردا
لە هەرێم کەمینەیەکی فەرمانڕەوا هەیە و جومگەکانی دەسەڵات بەپێی میزاج دەبات بەڕێوە و بە دوور لەعورفی حکومڕانیی هەموو لایەنەکان هاوبەش نین تیایدا، بە رێگەیەکی ناڕەوا و دوور لە خواستیانن، فەرمان بەسەر زۆرینەی کۆمەڵگەدا دەکات، رۆژێک کەڵکەڵەی ئابووری سەربەخۆ، هێنانەکایەی پاشەکەوتی نادیار و لێبڕین و پێنەدانی مووچە لەکاتی خۆیدا، رۆژێکی تر گەڕانەوە بۆ خاڵی سفری کێشەکانی لەگەڵ بەغدا و رازیبوون بە کەمترین.
بێگومان چەوساندنەوە و رۆچوون لە گەندەڵی و رێگەنەدان بە هاتنەکایەی حوکمێکی رەشید، تاسەر بە بێدەنگی تێناپەڕێت، هەرخۆی دەربڕینی دەنگی ناڕەزایی و مانگرتن، بڕینی هەنگاوێکی خێراترە بە ئاڕاستەی هەڵتەکاندنی هەژموونی کۆنەپارێزی و خێڵایەتی و تاکجەمسەریی لە بڕیاردا کە پێموایە وەک سیستم، کردار و بیر، پەسەند نییە، جگە لە هێز و قەوارە دیموکراسی و پێشکەوتنخوازەکان، لەلای کۆی چین و توێژەکانی کۆمەڵگەش رەت کراوەیە.
