بریا د.فوئاد مەعسوم بیرەوەرییەكانی بڵاونەكردایەتەوە

پێشەكی (١)
بەڕێز دكتۆر فوئاد مەعسووم، دووەم سەرۆك كۆماری عیراق بوو ، پاش رووخاندنی رژێمی سەدام و یەكەم سەرۆك وەزیرانی حكومەتی هەرێمی كوردستان و ئەندامی دەستەی دامەزرێنەری یەكێتی و ماوەیەكی دوورودرێژ ئەندامی مەكتەبی سیاسی بووە. ئەم كەسایەتییە دوو سێ ساڵە، هەڵكشانی تەمەن و بەساڵاچوون، كاریگەریی لەسەر تەندروستی داناوە. ئیدی روونكردنەوە نەدراوە، ئایا دەستپێكردنی پڕۆژەی ئەم كتێبە كەی بووە؟
چەند هەفتەیەك لەمەوپێش كاك شێرزاد هەینی، بە دوو بەرگ بیرەوەرییەكانی ئەوی بڵاوكردەوە. دەبوایە ئامادەكاری ئەم كتێبە، بەڕوونی بینووسیبایە، كەی دكتۆر فوئادی بینیوە و كەی داوای لێكردووە، ئەم كتێبە ئامادە بكرێت؟ ئایا نووسەری بیرەوەری، دوا پاكنووس و هەڵەبڕی بینیوە، یان فریای پێداچوونەوە نەكەوتووە؟
لە سەرەتای كتێبەكەدا، دكتۆر فوئاد خۆی رێك وەكو بیرمەندی مەزن نیكۆلۆ مێكیاڤێلی لە بەرایی كتێبی(میر)دا، هاتۆتە بەرچاو (چوومە بەر ئاوێنە لاكێشەییەكەی ژوورەكەم، وەك رم وەستام، دووبارە سەیری دەموچاو و جلوبەرگەكانم كردەوە، لە خۆم پرسی ئایا شیاوم ئێستا بەو شێوەیە ئامادەم شتێ بنووسم ؟)ل14، ئەم خۆدیتنەوەیە لەبەردەم ئاوێنەی مێژوودا. ئەم جەختكردنەوەیەی دكتۆر فوئاد بە قازانجی بێبەرییكردنی ئامادەكاری كتێبەكەیە، لە گومانی بەسەرداتێپەڕین، كەموكورتی و هەڵە و پەڵەی كاری ئامادەكاری بیرەوەرییەكیان ئازاد كردووە.  دانپێدانانی راشكاوانەی نووسەری كتێبەكە، كەوانەی بەرپرسیارێتی ئامادەكاری كتێبەكە بەرتەسك دەكاتەوە، بەڵام هەر كەسێك كتێبەكە بخوێنێتەوە، دڵنیا دەبێت کە پشكی شێری كتێبەكە كۆكردنەوەی (مەحزەری كۆبوونەوەكانی یەكێتییە) و كەمترین رێژەی پەیوەندیی بە  بیرەوەرییەوە هەیە.

كتێبی جوان و نایاب ریكلامی ناوێت، وەكو شیعرەكانی حافزی شیرازی و جەلالەدینی رومی و گوێتە سەر بە هەموو ماڵێكدا دەكەن

باشتر بوو ئەم بەرپرسیارێتییە نەگرێتە ئەستۆ
بێگومان ئامادەكار، بەرپرسیارە لە تەكنیك و رێكخستنی پاژ بە پاژی كتێبەكە و دانەنانی ئیندێكس و كورتە بیۆگرافیای ئەو ناوانەی پتر لە دە جار دووبارە دەكرێنەوە( تەیسیر قەبعە، مستەفا خۆخی،  شمسەدین مفتی، عەبدوڵڵا ئەحمەر، شەریف ئەلنەسەب، مونزر نەقشبەندی...هتد.). 
خوێنەر، بەدرێژایی بیرەوەرییەكان، كارامەیی و شارەزایی و پسپۆڕیی لە كاری ئامادەكردن و ئارایش و رازاندنەوە و جوانكاری بەدیناكات. باشتر ئەوە بوو، هەر لە سەرەتاوە ئەم بەرپرسیارێتییە لە ئەستۆ نەگرێت.
كەسایەتییەكی وەكو دكتۆر فوئاد مەعسووم، هەق نەبوو رێگە بدات، كتێبەكەی بەم هەموو كەلێن و كەند و لەندەوە بڵاوبكرێتەوە. 
من زۆر لە نزیكەوە د.فوئاد دەناسم! منیش یەكێكم لەو كەسانەی ئاگاداری ئەو رووداوانەم، كە لەم كتێبەدا نووسراون. مافی ئەوەشم هەیە شایەتی لەسەر راستی و ناڕاستیی گێڕانەوەی رووداوەكان بدەم، چونكە بەشدار بووم یان هاوڕێ نزیكەكانم بەشدار بوون، لە زۆربەی رووداوەكانی ئەو سەردەمەدا. دەزانم ئەو كەسێكی وردە و بەرژەوەندیی خۆی لە سەرووی هەموو بەرژەوەندییەكانی تر دادەنێت یان دانانێت. 

دەیانتوانی لەمە باشتر بکەن
ئەگەر بەڕێزیان رەشنووسی كتێبەكەی رادەستی دوو سێ كەسی شارەزا و پسپۆر و بە سەلیقەیەی وەكو نووسەر و وەرگێڕی ناسراو كاك سەڵاحەدینی ئاشتی یان  نووسەر و لێكۆڵەر مامۆستا سدیق ساڵح یان مامۆستا عەلی پەرلەمان  بكردایە، ئەوە كتێبێكی زۆر لەمە باشتریان لێ دروست دەكرد .
هەموو یاد و بیرەوەرییەك شایانی بڵاوكردنەوە نییە، مرۆڤ رەنگە دەیان نامە و بەڵگەنامە و نهێنیی سەیری لابێت. بەڵام ئایا رەوایە ئەوەی دەیزانیت و نایزانیت بیخەیتە سەر كاغەز؟ ئایا ئەم گێڕانەوە و بڵاوكردنەوەیە شكۆی نەتەوەیەك ناڕووشێنێت؟
لەناو ریزەكانی یەكێتی و لە دەرەوەی یەكێتیش، رەخنەیەكی زۆر لەم كتێبە دەگیرێت. نووسەر بەبێ بەڵگە ناوی خەڵكی زڕاندووە .
كتێبی جوان و نایاب ریكلامی ناوێت، وەكو شیعرەكانی حافزی شیرازی و جەلالەدینی رومی و گوێتە سەر بە هەموو ماڵێكدا دەكەن :
چەند برایەكی پێشمەرگەی دێرین بیرەوەریی خۆیان بڵاوكردۆتەوە (هەڤاڵ كوێستانی، پشكۆ نەجمەدین و عاسی حوسێن مەحمود) ئەوە راستە ئەمانیش لەناو گەرمەی رووداوەكاندا بوون، بەڵام لەچاو دكتۆر فوئاد مەعسووم دا، بەرپرسیارێتییەكی وایان نەبووە. 
بەرهەمی ئەم سێ پێشمەرگەیە، لەڕووی زمان و چێژ و تەكنیكی داڕشتن و رێكخستنی بابەتەكانەوە، لووتكەی هونەریان، پێشكەشی كتێبخانەی كوردی كردووە. 

دەکرا تەنها 200 لاپەڕە بێت
لەناوچەی موكریانیش هێمن، حەمەدی مەولوودی و هەژار، لە بیرەوەری نووسیندا، زۆر داهێنەر و رچەشكێنییان نواندووە. دەتوانم بە راشكاوانە بنووسم، دەقەكانی ئەم شەش ناوە، سەرەڕای سەرنج و تێبینییەكانم لەسەریان، شایانی ستایش و دەستخۆشی لێكردنن .
كتێبی بیرەوەرییەكانی د.فوئاد مەعسووم، دەتوانرا بۆ 200 لاپەڕە كورت بكرێتەوە، چونكە دووبارەكردنەوە و لاپەڕە رەشكردنەوەی بێسوود، رووبەرێكی زۆری گرتووە. 
دەنگوباسی بێبنەما، ماستاوكردن و شیكاریی ناپێویست، زیانی بە كارەكە گەیاندووە. من لە بەشەكانی تری ئەم نووسینەدا، بەڵگە و شایەتیی خۆم و كەسانێك دەهێنمەوە كە ئەوان یەكێك لە بكەرە سەرەكییەكان بوون، دەتوانن پێچەوانەی گێڕانەوەكانی د.فوئاد بسەلمێنن. 
ئەوەی راستی بێت، من  كاتی نووسین و وڵامدانەوە و  رەخنەگرتن و بەدواداچوون بە پێویست نازانم. دەمەوێت ئەوە بنووسم، دە پانزە ساڵ لەمەوپێش پرۆژەیەكم پێشكەشی مەکتەبی سیاسی كرد، بە مەبەستی نووسینی مێژووی یەكێتی، ئەو كاتە لەگەڵ ئەندامانی دەستەی كارگێڕ و هێرۆ خان قسەم كرد. كاك بافڵ تاڵەبانی لەوێ بوو،  ئەو كاتە گەرمترین حەماسی بۆ جێبەجێكردنی ئەم پرۆژەیە   دەربڕی (میقداد شێخ بەهائەدین لەوێ بوو). بەڵام ئەو كاتە م.س، لە هەلومەرجێكی ناجێگیردا خۆی چەقبەست كردبوو. ئیدی هیچ پشتیوانیم بەرچاو نەكەوت.
 
منیش چاوم لە هەڵوێستی كەسانی بڕیار بەدەست كرد
بێگومان كاتێك مێژووی هێزێكی سیاسی نانووسرێتەوە، كێشە و ئاریشە سەرهەڵدەدەن. بڵاوكردنەوەی بیرەوەرییەكان دەبنە ژێدەر و سەرچاوە بۆ نەوەكانی ئێستا و داهاتوو كە رەنگە هەر بیرەوەرییەكیان بەردەست كەوت، یەكسەر بڕوابوونی خۆیانی پێشكەوتووە. دیارە تەنیا ئەم بەرپرسیارێتییە هانم دەدات، تێبینی خۆم لەسەر گێڕانەوەی ئەو رووداوانە بنووسم كە نیوسەدە پێش ئێستا روویانداوە. مەبەستیش تەنیا خزمەتكردنی مێژووی ئێستای ئەم گەلە ستەملێكراوەیە .

 *ئەندامی یەكێتی نووسەرانی جیهان PEN
ئەندامی پێشووتری مەكتەبی سیاسیی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان 
06.03.2025