لە میدیای توركیاوە

11:39 - 2024-09-22
جیهان
97 جار خوێندراوەتەوە

ناوی «مەم و زین» بە گونجاو نازانرێت 

ئەنجوومەنی شارەوانیی پیرسووس، كە سەربە دەم پارتییە، دوای ئەوەی بە كۆی دەنگ بڕیار دەدەن، ناوی «مەم و زین» لە یەكێك لە پاركەكانی شارۆچكەكەیان بنێن، بەبێ هیچ پاساوێك و بەبێ خستنەڕووی هیچ هۆكارێك لەلایەن قایمقامی قەزاكەوە رەتكرایەوە و تەنها نووسیویەتی: «بە گونجاو نەزانراوە».
سەرۆكایەتیی شارەوانیی پیرسوس كە سەربە ولایەتی ئورفایە، بڕیاریداوە بڕیاری رەتكردنەوەكە بباتە دادگای كارگێڕی. 
لەوبارەیەشەوە موسلیم باران، سەرۆكی شارەوانی ئەو شارە، ئاماژەی بەوە داوە كە ئەنجومەنی شارەوانی بە كۆی دەنگ بڕیارەكەی داوە و دەڵێت: « ناوی (مەم و زین)، ناوی داستانێكی ئەفسانەیی كوردییە، كە لە پاركەكەمان ناوە. بۆئەوەی ئەم بڕیارەی ئەنجوومەن جێبەجێ بكرێت، بەپێی یاسا دەبێت لەلایەن قایمقامییەتی قەزاكەوە پەسەند بكرێت».
موسلیم باران هەروەها دەڵێت: « ئێمە ئەم بڕیارە قبووڵ ناكەین و لە دادگای كارگێڕی سكاڵای یاسایی لەسەر ئەم بڕیارە تۆمار دەكەین و پێمانوایە دادگای كارگێڕی ئەم بڕیارە ئارەزوومەندانە هەڵدەوەشێنێتەوە كە هیچ پاساوێكی نییە».



هاكان فیدان: پێدەچێت ئوردن و میسریش بچنە ناو جەنگەکەوە
هاكان فیدان وەزیری دەرەوەی تورکیا ئاماژەی بەوەداوە كە ئوردن بە هۆی هێرشەكانی ئیسرائیلەوە لە كەرتی خۆرئاوا گەیشتووەتە ئاستی  راگەیاندنی هۆشداریی سەربازی و هۆشداریشی لەوەدا کە «ئوردنییەكان هەم بە دۆستەكانیان و هەم بە وتووێژكارە نێودەوڵەتییەكانیان راگەیاندووە: چیتر بێدەنگ نابن لە بەرامبەر ئەو ئەمری واقیعەی ئیسرائیل کە هەوڵی فەرزكردنی دەدات.
 فیدان تەئكیدیشی كردەوە، ئەگەری گەورەبوونی جەنگەكە مایەی نیگەرانییە و مەترسیی گواستنەوەی بۆ میسریش هەیە و نەتانیاهوش هەوڵی ئەوە دەدات.
هاكان فیدان راشیگەیاندووە: سەرەڕای بەردەوامیی قەتڵوعام  لە غەززە، بەرەی لوبنانیش وا خەریكە دەبێتە مەیدانێكی بەردەوامی جەنگ و تێوەگلانی ئێرانیش جەنگەکە گەورەتر دەكات. بەمەیش جەنگەکە بەرەو جەنگێکی ئیقلیمی دەڕوات و دوور نییە جەنگێكی جیهانیشی لێبكەوێتەوە.

هودا پار داوا دەكات لە دەستووردا دان بە بوونی كورددا بنرێت
زەكەریا یاپیجی ئۆغڵو سەرۆكی هودا پار داوای گۆڕینی چوار ماددەی یەكەمی دەستووری توركیا دەكات لە هەر ریفۆرمێكی دەستووریدا، كە ماوەیەكە باسوخواسی گەرمی لە ناوەندە جیاجیاكاندا لێکەوتووەتەوە، بەڵام لە سەرۆک كۆمارەوە تا جێگری سەرۆكی پارتی داد و گەشەپێدان، وەكو لە لێدوانەكانیاندا دەردەكەوێت، ئەوان  لەگەڵ هەمواركردنەوەی ئەو چوار ماددەیەدا نین، بەڵكو بەنیازن تەنها چەند ماددەیەكی دەستووریی هەموار بكەنەوە، لەناویشیاندا ئەوانەی بە هۆی كودەتای 12 ئەیلولی 1980وە بۆی دانراون.
لە ناوەڕۆكی سێ  ماددەی یەكەمی دەستوورەكەدا هاتووە، كە كۆماری توركیا كۆمارێكی عەلمانییە، ناسیۆنالیزمی ئەتاتورك بنەمایەتی،  دەوڵەتی توركیا بە نەتەوە و خاكەكەیەوە، قەوارەیەكی دابەشنەكراوە و زمانەكەی زمانی توركییە.
 لە ماددەی چوارەمیشدا هاتووە: ئەم سێ ماددەیەی سەرەوە ناتوانرێت هەمواربكرێتەوە، یان پێشنیازی هەمواركردنەوەی بكرێت. 
زەكەریا یاپیجی ئۆغڵو، سەرۆكی هودا پار، كە پارتیكی كوردی ئیسلامییە و  هاوپەیمانی پارتی داد و گەشەپێدانە، چوار پەرلەمانتاری هەیە، پێیوایە كە دەبێت لە دەستووری نوێدا، دان بە بوونی كورد و توركدا بنرێت وەكو دامەزرێنەرانی كۆمار و هەموو کۆت و بەندێکیش لەسەر زمانی كوردی هەڵبگیرێت، ئەمەش ناڕەزایی زۆری پارتی گەلی كۆماری ئەتاتوركی لێكەوتۆتەوە و هەوڵدەدەن لەو رووەوە باخچەلی سەرۆكی مەهەپەیان لێ بوروژێنن، چونكە  پێیانوایە هەر دانپێدانانێك بە بوونی كورد لە دەستووردا، توركیا بەرەو دابەشبوون دەبات.

ئەردۆغان: خۆرهەڵات پشت گوێ ناخەین

 رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆك كۆماری توركیا رایگەیاند: وڵاتەكەی بەردەوام دەبێت لە  پتەوكردنی پەیوەندییەكانی لەگەڵ خۆرهەڵاتدا، لەنێویاندا گروپی وڵاتانی بریكس و رێكخراوی هاریكاریی شەنگهای.
بەگوێرەی ئاژانسی رۆیتەرز، ئەردۆغان لە وتارێكدا كە لە میانی بۆنەیەكدا لە ئەنقەرە پێشكەشی كرد، رایگەیاند: گفتوگۆكان سەبارەت بە «گۆڕانكاریی ئاراستە» بێ بنەمان، بەڵام توركیا دەبێت خۆی لەگەڵ «ناوەندەكانی دەسەڵات»ی نوێدا بگونجێنێت كە لە بوارەكانی ئابووری، بەرهەمهێنان و تەكنۆلۆژیادا، لەكاتێكدا بەردەوامە لە كردنەوەی دەرگاكان بۆ دەرفەتەكان لەگەڵ هەموو قەوارە و ئەكتەرەكاندا.
لە چەند مانگی رابردوودا، توركیا ئەندامی ناتۆ، مەیلی خۆی بۆ پەیوەندیكردن بە گروپەكانی بریكس و رێكخراوی هاوكاریی شەنگهای دەربڕیوە كە چین و روسیا لەخۆدەگرێت. ئەمەش نیگەرانیی لە ئەمریكا و ئەوروپادا دروستكرد كە رەنگە توركیا لە ئاراستەی جیۆپۆلەتیكی تەقلیدی خۆی بەرەو خۆرئاوا دووربكەوێتەوە. هەرچەندە ئەنقەرە چەندین جار ئەمەی رەتكردووەتەوە.
ئەردۆغان دەڵێت: ئەمە ئەو رێبازەیە كە لە پشت خواستی وڵاتەكەمانەوەیە بۆ فراوانكردنی بنكەی گفتوگۆ لەگەڵ هەموو ئەو وڵاتانە، لە رێكخراوی هاوكاری شەنگهایەوە تا بریكس و كۆمەڵەی گەلانی باشووری خۆرهەڵاتی ئاسیا.
ئاماژەی بەوەشكردووە، کە بەرەو خۆرئاوا دەڕۆن، بەڵام بەدڵنیاییەوە ئەمە بەو مانایە نییە كە پشت لە خۆرهەڵات دەکەن، یان خۆرهەڵات پشتگوێ دەخەن، یاخود كار بۆ باشتركردنی پەیوەندییەكانمان لەگەڵیدا نەكەین.

بابەتە پەیوەندیدارەکان