تۆماری سەروەری، وردەكاری و پشوودرێژیی

ئاوات كۆكەیی


ناوی كتێب: تۆماری سەروەری
 بەرهەمی: (بۆردی هۆشیاری)ی مەكتەبی راگەیاندن و هۆشیاریی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانە.
نووسین و ئامادەكردنی: ئازاد سەراوی
پێكهاتووە لە: هەشت بەرگ و 5227 لاپەڕە بە تیراژی 500دانە.
چاپی یەكەم، چاپخانەی حەمدی. 2024

بەر لەهەر قسەیەك دەمەوێ ئەوە بڵێم: ئەم نووسینە، خوێندنەوە و هەڵسەنگاندن نییە هێندەی ئەوەی كە خستنەڕوو یاخود ناساندنە، چونكە خوێندنەوە بۆ كتێبێكی ئاوا گەورەی هەشت بەرگی، خستنە بەرباسی تەواوی خاڵە گەش و گرنگ و بایەخدارەكانی، باسكردن لە شەونخونی و رەنجی زۆری نووسەرەكەی، لە دڵسۆزیی و خەمخۆریی و پەرۆشیی (ئازاد سەراوی) بۆ مێژووی دوورودرێژی پڕ لە رووداو و گۆڕانكاریی شۆڕشێكی كاریگەریی وەك شۆڕشی نوێ بە درێژایی ساڵانی 1976-1991، پاشان قسەكردن لە كەلێن و كەموكووڕییەكان و هەندێك هەڵەی تایپ، لە رووبەرێكی ئاوادا، كاری نەكردەیە و بگرە بە لاپەڕەیەكی رۆژنامەكەش، هەقی تەواوەتی نادرێتێ، بۆیە خۆم لەو لایەنە بواردووەو تەنیا ویستوومە نووسینەكەم بكەمە ئاوێنەیەكی بچووك و لێیەوە بەشێكی كەمی بەرهەمەكە نیشانی خوێنەر بدەم و بڵێم: (تۆماری سەروەری) كارێكی گەورە و فروانە، بەرهەمی بیر و قەڵەم و زنجیرەیەك سەردان و گەڕانی نووسەرە بە تەواوی ناوچەكانی كوردستاندا.

وتەی دكتۆر خالید و وتاری مام جەلال 
وەك وتمان كتێبەكە لە هەشت بەرگ پێكهاتووە، نووسینەوەی مێژووی هێزی پێشمەرگەی شۆڕشی نوێیە لە یەكەم فیشەك و یەكەم مەفرەزەوە تا راپەڕین، جا لەو نێوانەدا سەدان رووداو و بەسەرهات هەیە، سەدان و بگرە هەزاران سەركەوتن و شكست و كارەسات هەیە.
قۆناغبەندیی یەكەكانی پێشمەرگەی لە دەستە و مەفرەزەوە تا هەرێم و تیپ و پارتیزانەكان و سوپای رزگاریی كوردستان (سرك) و بەتالیۆنەكان، شانە چەكدارەكانی شاڵاو و بروسك، چۆن بوون، ئاوا ریزكردووە و تۆماریكردوون. هەروەها هێرشەكانی سوپای داگیركەر و بەرگرییەكانی پێشمەرگە، شەهیدبوونی پێشمەرگە و هاووڵاتی و راگواستنی گوندەكان، شەڕی ناوخۆ و ئاشتبوونەوەی گشتیی نێوان حزبەكانی كوردستان، راپەڕینی شارەكان، ئەنجومەنی گوندەكان، هێزی پشتیوان، گفتوگۆی شۆڕش و میری، كیمباران و ئەنفال و راپەڕین و دەیان ناونیشانی بابەت و رووداوی هەمەجۆری دیكە.لەگەڵ بەشێكیش بەناوی (تەوارەكانی ناوزەنگ) بۆ ئەو ژنانەی كە هەر لە سەرەتای شۆڕشەوە لە رێكخستنەكان و دواتریش لە ریزی پێشمەرگایەتیدا، بەشداریی خەباتیان كردووە و رۆڵی گرنگیان گێڕاوە.
كتێبەكە گەنجینەیەكە دەربارەی یەكێتی و شۆڕشی نوێ و رووداوەكانی ئەو سەردەمە و هەلومەرجی سیاسیی و پێكدادانە چەكدارییەكان. بۆ كەسێك گەر بیەوێ بزانێت ئەو سەردەمە چی گوزەراوە، ئەوا بە هەڵدانەوەی یەكەم لاپەڕەی بەرگی یەكەم، وەك ئەوە وایە، سەری گەنجینەكەی هەڵدابێتەوە و تا كۆتا لاپەڕەی دوابەرگ، هەر زانیاریی لێ هەڵدەهێنجێت.
نووسەر، لە پێشەكییەكەیدا ئەوە دەخاتەڕوو، كە پشتی بە ئەرشیفی شاخ و سەدان دیدار و چاوپێكەوتنی لەگەڵ پێشمەرگە و فەرماندە دێرینەكان بەستووە، لەگەڵ ئاماژەدان بەو ئەرشیفەی كە خۆی ساڵانێكە پاراستوویەتی.
لە بەشێكی دیكەی پێشەكییەكەیدا بە كورتی باسی نسكۆی 1975ی شۆڕشی ئەیلول و دامەزراندنی ی.ن.ك دەكات لە هەمانساڵدا، هەروەها یەكەكانی پێشمەرگە لە مەفرەزەوە تا ژمارەی تەواوی هەرێمەكان و ژمارە و ناوی هەموو تیپەكانیشی تۆماركردووە. دوای پێشەكی، باس لە گەڕانەوەی یەكەمجاری مام جەلال دەكات لە شۆڕشی نوێدا كە ساڵی 1977ە و لەلایەن سەركردە و كادرەكان و هێزی پێشمەرگەوە لە ناوچەی برادۆست پێشوازی لێكراوە.
ئاشكرایە كە مام جەلال گەیشتۆتەوە ناو خاكی وڵات، هەر لە برادۆست یەكەم كۆبوونەوەی كردووە و لەسەرەتاشدا، دكتۆر خالید سەعید بە وتەیەك بەخێرهاتنەوەی مام جەلال و هەڤاڵانی دەرەوەی كردووە و دەروازەی كۆبوونەوەكەی خستۆتە سەرپشت، دوای ئەویش مام وتارێك پێشكەشی ئامادەبووان دەكات. ئەوەی گرنگە لەو بابەتەدا ئەوەیە، نووسەر دەقی تەواوی وتەكەی دكتۆر خالید و دەقی تەواوی وتارەكەی مام جەلالی وەك خۆیان، داناوەتەوە.
سەرەڕای هەموو ئەوانەی باسمانكردن، دەیان وێنە و دۆكۆمێنتی گرنگ، لە پاشكۆی بەرگەكاندا هەن و پاڵشتیی دێڕەكانی ناو كتیبەكە دەكەن.

پێشنیازێك بۆ چاپی ئایندە
لە راستیدا بە ئاكام گەیشتنی كارێكی وەك (تۆماری سەروەری)، لەلایەن تەنیا كەسێكەوە ئاسان نییە و دژوارە، بگرە كاری تیم و هەرەوەزییە، بەڵام كە بەتەنیا شانی داوەتە بەر و دەرەقەتی هاتووە، لەلایەك نیشانەیە بۆ سەلیقە و پشوودرێژی نووسەر، سەلیقە لە روانگەی ئەوەی راگەیاندنكارێكی دێرین و بە ئەزموونی راگەیاندنی یەكێتی و نووسەرێكی خاوەن چەندین كتێب و وتاری رۆژنامەوانییە، پشوودرێژیش وەك پشووی پێشمەرگانە كە خۆی پێشمەرگەی یەكێتی و شۆڕشی نوێ بووە و پێموایە كەمتەمەنترین پێشمەرگەی تیپی 37ی شارباژێڕ بووە كە تەمەنی 13 ساڵ بووە.
بۆیە لەلایەنی رۆحی و جەستییەوە ئاوێتەی مێژووەكە بووە و بنەماڵەكەشی خاوەن چەندین پێشمەرگە و شەهیدە، دڵسۆزی و خەمخۆریشیەتی بۆ مێژووی گەل و خاك و بۆ حزبەكەی.
دوا قسەشم ئەوەیە، هەرچەندە بابەتەكەم رەخنەیی نییە و بە عەمدی خۆم لەو لایەنە بواردووە، بەڵام دەمەوێ جەخت لەوە بكەمەوە كە كارەكە بێ كەموكوڕیی نییە و وەك نموونەیەكیش ئاماژە بە ئەلبوومی وێنەكان دەدەم كە بەشی هەرە زۆریان بەبێ كاپشن دانراون و جگە لە خاوەنی وێنەكان و كەسانی نزیكیان، خوێنەر نازانێت كەسەكان كێن و كامەشیان ماوە یاخود شەهید بووە.
بە ئومێدی ئەوەی نووسەر رەچاوی ئەوە و تەواوی خاڵە لاوازەكانی دیكەی كتێبەكە بكات، لە ئێستاوە بە نیەت و چاوی رەخنەوە پێیدا بچێتەوە و بۆ چاپی ئایندە، نەیانهێڵێت.