ئەرسەلان مەحمود
حکومەت و حکومڕانیی باش کە شایستە بە ژیان و گوزەرانی خەڵکی کوردستان و پێگە هەرێمییەکەی بێت، ئەوەندەی پەیوەستە بەتێگە و تایبەتمەندییە ئیداری و ئابووری و سیاسی و دیبلۆماسییەکانی حکومڕانەوە، هێندە پەیوەست نییە بە چەند و چۆن و چییەتی یاساکانەوە لە هەرێمەکەدا، بۆچی؟
بێگومان چونکە کێشە گەورەکە لە جێبەجێ نەکردنی یاساکانە وەک ئەوەی هەن، وەک ئەوەی پێویستە، وەک ئەوەی دادپەروەرانە و دوور لەئەجێندای تایبەت، کە دەبێ جێبەجێ بکرێن.
حکومەتی هەرێمی کوردستان، لەبری ئەوەی ملکەچی بەدیهێنەری خواست و پێداویستییە هەنووکەیی و ستراتیژییەکان و داواکانی خەڵک بێ، بەدەست کابینەی نۆیەوە بووە بە ئامێرێکی ملکەچ کراو و ئامڕازی بەدیهێنەری خواست و پێداویستییە تایبەتمەندەکانی حکومەت و سەرۆکی کابینەکە.
دەربازنەکردنی خەڵک، کاری بەرنامە بۆ داڕێژراوی حکومەت و حکومڕانە نەساز و نا باشەکانە، لە حکومڕانیی باشدا خەڵک سەنتەرە و چەقی بەشداری و ناوەندی پرۆسەی گەشەسەندنە، نەک دەسەڵات و حکومەت، هەر بۆیە بەشداریکردنی زۆرینەی هەرە زۆری خەڵکی کوردستان لە پرۆسەی هەڵبژاردنی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستاندا دەبێت لە دڵ و دەروونی هەر تاکێکدا وەک جەوهەری بوونیادنەرەوەی حکومەت و حکومڕانییەکی باش بچەسپێندرێ، چونکە هەر جۆرە بێموبالاتی و خەمساردی نواندنێک بەهۆی هەر هۆکارێکەوە بێت بەر و بازاڕی هەڵەوڕی لە حکومەت و حکومڕانییکردندا بەڕمێن و خۆشتر دەکات، ئەمە بەندە بەتێگەو توانای هەڵگرتنی بەرپرسیارێتی لەتاک و خەڵکدا بەگشتی.
لەم هەڵبژاردنەدا، دەبێ ئەو تێگەیشتنە باوە لە هزر و ئەندێشەی دوور و نزیکانی گەلەکەماندا کاڵبکەینەوە.
ئەمڕۆ هەر تاکێکی کورد، دەبێ دوو پرسیار لەخۆی بکات: ئایا هەر بەجددی گەلەکەم خۆشدەوێ؟ ئایا ئەم حکومەتەی ئێستا حکومەتی هەمووانە و گوێ لە هەمووان دەگرێ؟
کورد نەتەوەیەکی دەرە بازنە و گۆشەگیری خێڵەکی نییە، پڕۆژە و بازاڕ و ئامڕازی ساغکردنەوەی کەرەستە کۆنەکانی شەیتانی هەرێمایەتی و موخابەراتی دوور و نزیک نییە، نەتەوەیەکی کراوەیە بە رووی خۆی و جیهانیاندا، خەڵکێکە دیموکراسیخواز و باوەڕی نەگۆڕی بەکاری هەرەوەزی و پێکەوە ژیان هەیە، حکومەت و حکومڕانییەکی دەوێ شایستە بەو هەبوونە فەرهەنگی و جڤاکی و سیاسییەی خۆی نەک رستکراو و ئاڕاستەکراو لە پرۆسەی بەڕێوەبردن و بڕیارداندا.
ئەمڕۆ هەر تاکێکی کورد، دەبێ دوو پرسیار لەخۆی بکات: ئایا هەر بەجددی گەلەکەم خۆشدەوێ؟ ئایا ئەم حکومەتەی ئێستا حکومەتی هەمووانە و گوێ لە هەمووان دەگرێ؟
خەڵکانی زیندوو وەڵامە راستەقینەکان هەڵدەبژێرن، هەرچەند بە ئازار و دووریش لە سۆز و عاتیفە و غەریزەی تۆڵەکردنەوەی منداڵانە، ئەگەر ئەو پرسیارانە نەکەیت و وەڵامە حەقیقییەکە قبووڵ نەکەیت، ئەوا چاوەڕوانی ئەوە مەکە حکومەت و حکومڕانییەکەت دەستبکەوێت باش بێت، لەبیرت بێت ئیشی حکومەت و حکومڕانی باش بە نموونە ئاگرکوژاندنەوە یان بەڕێوەبردنی قەیران نییە، چارەسەرکردنی ریشەیی سەرەکی هۆکارەکانی ئاگرکەوتنەوە و سەرهەڵدانی قەیران و کێشەکانە، نەک سپاردنیان بە قەدەر و زەمەن یەکلایان بکاتەوە، خستنەگەڕی تەواوی تواناکانە بۆ روبەڕوبوونەوەی هەژاری و بێدادی و پەرەپێدانی جڤاکی بە هەموو واتاکانییەوە.
لەبیرت بێت تۆی تاک تۆی خەڵک ئەوەندە بێدەسەڵات نیت بەبێ رەزامەندی خۆت هیچ حکومەت و حکومڕانییەک بێ و بتوانێ فەرمانڕەوایت بکات.
سۆزی کوێرانە لە بڕیارداندا، دوژمنە هەرە گەورەکەی بەردەم هاتنە ئاراوەی ژیانێکی شایستەترە، دەبێ خۆمان لەم ناسازییە دەروونی و بۆ ماوەخوازییە رزگار بکەین، کاتی ئەوە هاتووە خەڵک و دەسەڵات پێکەوە کۆببنەوە بۆ گەیشتن بە ئامانجە نەتەوەیی و نیشتمانییەکانمان.
ئەو دەرچەیەی دەتوانێ بمانگەیەنێتە ئەم حەقیقەتە، خۆ بونیادنانەوە و حکومەت بونیادنانەوە و بەڕێوەبردنی بەردەوامی سەرچاوەکانمان و دابەشکردنی دادپەروەرانەی ئەم سەرچاوانەیە لەڕێگەی سیستمێکی سیاسی و ئابووری شەفاف کە زەمینەسازی و ئاسانکاری بۆ ئەم کارە بکات.
ئەمە بەچی و کێ و کەی دەکرێ؟ بێگومان بەڕەتکردنەوەی تاکڕەهەندی و حکومەتی جیاکاریخواز، بەهێنانە ئاراوەی حکومەت و حکومڕانییەکی باش، نەک ئەوانەی بە مێشکۆڵە و دەستی بەتاڵەوە لەم هەڵبژاردنەدا هات و هاواریانە و تەنها بەدوای دەسەڵات و مانەوەدا دەگەڕێن. لە بیرت بێ، ئەرکە گەورەکەی ئەم قۆناغە لە هەنگاوی یەکەمدا رەتکردنەوەی چەوتەکان و راستکردنەوەی ئەم رێڕەوەی ئیدارەدان و حکومڕانێتییەیە.
