پ.د.خالید ئەلعزی - بەیروت
تایبەت بە کوردستانی نوێ
باشووری لوبنان بەشێوەیەكی رۆژانە رووبەڕووی بۆردومان و هێرشی ئیسرائیل دەبێتەوە، لەئاكامدا ژمارەیەكی زۆر لە پیر و ژن و منداڵی بێتاوان دەبنە قوربانی بەهۆی ئەوەی نزیكن لە ئامانجە سەربازییەكانی حزبوڵڵا و عەقڵیەتی ئیسرائیلی دەیەوێت لەناویان بەرێت.
لە پاڵ ئەو ژمارە زۆرەی قوربانی و بریندارانی لوبنانی، زۆر لەو هاووڵاتییە سوریانەش دەبنە قوربانی كە لە گوندەكانی باشووری لوبنان دەژین بە گوندەكانی سەر سنووریشەوە، وەك گوندەكانی (مروحین، یارین، شقرا، كفرشوبا، شبعا، مرجعیون، برج الملك) كە تا ئێستا چۆڵیان نەكردووە.
کەچی میدیای ناوخۆیی و عەرەبی و جیهانی لەسەر وردەكارییەكانی ئەم بارودۆخە هەڵوەستە ناكات، بەڵكو هەواڵەكان بەشێوەیەكی ئاسایی بەڕێ دەكات لە كاتێكدا پێكانی ژنان و منداڵانی نا لوبنانی بەهۆی بۆردومانی ئیسرائیلەوە، قەبارەیەكی گەورەی هەیە.
دەكرێت زۆر چیرۆكی مرۆیی لەبارەی نەهامەتییەكانی ئاوارە و پانەبەرانی سوریا لە لوبنان بگێڕینەوە، بەڵام بەبێ ئەوەی كەس گرنگی بە مەسەلەكە بدات، تەنانەت خودی رژێمی سوریاش. لەكاتێكدا چاوەكان پڕ فرمێسكن و دڵەكانیش دەگوشرێن بۆ ئەو بەسەرهات و چیرۆكانە.
تەنانەت تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان پڕبوون لەو نوكتانەی دروستدەكرێت لەبارەی ئەوەی هەندێك وڵات داوا لە هاووڵاتییەكانی دەكات لوبنان بەجێبهێڵن یان سەفەری لوبنان نەكەن بەهۆی ئەوەی رەوشەكە ئاڵۆزە، بەڵام وا دیارە رژێمی سوریا دڵنیایە لە دۆخی ئەمنی و زۆریش دڵنیایە لە بارودۆخی هاووڵاتییەكانی لە لوبنان.
خێزانە سورییەكان لەو شەڕە ناشیرینەدا لە باشووری لوبنان دەمرن بەبێ ئەوەی كەس باسیان بكات
تەنانەت پەنابەرە كوردەكانی سوریای نیشتەجێی گوندە سنوورییەكانی لوبنان لە مەرگ دەرباز نەبوون، هەر مانگێك لەمەوبەر بوو تەواوی ئەندامانی خێزانێك بەهۆی بۆردومانی ئیسرائیلەوە لە گوندی یارین-ی سەرسنوور لەناوچوون.
خێزانە سورییەكان لەو شەڕە ناشیرینەدا لە باشووری لوبنان دەمرن بەبێ ئەوەی كەس باسیان بكات كە خوێنی لوبنانی و سوری تێكەڵاو دەبن.
مەسەلەكە قورسە و كەس ناتوانێت وێنا و لێكدانەوە بكات لەبارەی چۆنێتی ژیانی ئەو پەنابەرانە بە درێژایی ئەو ماوەیەی تێپەڕی وەك ئەوەی راهاتبن لەسەر ئاوارەبوون و گواستنەوەی بەردەوام و گەڕان بەدوای ئارامی و ئاسایش و ئازادیدا. ئەوەش دیدێكی مرۆیی ئەخلاقییە بۆ ئەو پەنابەرانەی بە توندترین شێوەی نەشیاو تۆمەتبار دەكرێن.
سورییەكان لەدەرەوەی وڵاتەكەی خۆیان باجەكە بە خوێنی خۆیان دەدەن، بەتایبەتی ئەوانەی لە ناو جەرگەی شەڕ و پێكدادانەكاندا دەژین و ناتوانن هەڵبێن، زیاتر لەو كاتەوە كە (طوفان الاقصی) دەستپێكرد و دەترسان نەتوانن شوێنێكی گونجاویان دەستبكەوێت و خۆیانی تێدا جێگیر بكەن.
مایەی سەرنجە كە خەڵكی رەسەنی ئەو ناوچە سنووریانە، هەموو شتێكیان جێهیشتووە و بەرەو گوند و ناوچەی ئارامتر رۆیشتوون تا ژیانی خۆیان و منداڵەكانیان پارێزراو بێت و نزیك بن لە كار و خوێندنگە و نەخۆشخانە، بەڵام هاووڵاتیانی سوری كە ئاوارەی هەمان ئەو ناوچانە بوون، زۆر بێ چارەیە، لەو شوێنانە ماوەتەوە و نە كارەبای هەیە نە ئاو و نە قوتابخانە و نە نەخۆشخانە، ترس و نا ئارامیش باڵی بەسەر دۆخەكەدا كێشاوە.
