لە رێی دانوستانەوە

10:09 - 2022-05-31
ئیدریس جەبار
548 خوێندراوەتەوە

چەقبەستی سیاسی لە عیراق بۆتە لەمپەری بەردەم پێكهێنانی حكومەتی نوێ‌ و رێگە نادات  رەوشی سیاسی لە عیراقدا ئاسایی ببێتەوە، ناكۆكییەكانی نێوان چوارچێوەی هاوئاهەنگی و رەوتی سەدریش بە هۆكاریی سەرەكی چەقبەستنەكە دادەنرێت كە بە بۆچوونی هەندێك خۆیان لە ناكۆكی تایبەت و كەسێتیدا دەبیننەوە. 
گەر ناكۆكییەكانی نێو ماڵی شیعە (چوارچێوەی هاوئاهەنگی و رەوتی سەدر) چارەسەرببن،  گرێكوێرەی پرۆسەی سیاسی دەكرێتەوە و هەنگاوەكانی پێكهێنانی حكومەت و رەوڕەوەی ژیانی سیاسی لە عیراقدا رێچكەی خۆیان دەگرن و عیراقییەكان ئاهێكیان بەبەردا دێتەوە، بە تایبەت لەم رەوشە ئاڵۆزە ئیقلیمی و نێودەوڵەتییەی هاتۆتەئارا. 
دانوستانەكان بۆ یەكلایی كردنەوەی ناكۆكییەكان و رووكردنە چارەسەرێكی شیاو لەنێوان لایەنەكاندا بەردەوامن، بەتایبەت لەنێوان چوارچێوەی هاوئاهەنگی و رەوتی سەدر كە بە ناڕاگەیەندراوی و بەدوورن لە چاوی میدیاكان بەڕێوەدەچن. 
سەدرییەكان كە داوای پێكهێنانی حكومەتی «زۆرینەی نیشتمانی و كۆتایی هێنان بە پشكداریی»یان دەكرد، تا ئەم ماوەیەی دواییش سازشكردنیان لەسەر داواكە  رەتدەكردەوە، بەڵام لەئێستادا رەنگە مل بۆ واقیع كەچ بكەن و بچنەوە ژێر باری «تەوافوق» كە لەساڵی 2003وە پرۆسەی سیاسی لەسەر پێكهێنراوە. 
هەرچی چوارچێوەی هاوئاهەنگییە، جەخت لەسەر پێكهاتنەوەی نێو ماڵی شیعە دەكات و بەلایەوە گرنگە جڵەوی سەركردایەتی حكو مەت و زۆربەی جومگە گرنگەكانی دەوڵەتی عیراقی لەدەستی شیعەكاندا بێت، بۆ ئەو مەبەستەش بەردەوام ئامادەیی خۆی بۆ دیالۆگ لەگەڵ «سەدرییەكان» دەربڕێت كە خۆیان بە براوەی یەكەمی هەڵبژاردنی 10ی تشرینی یەكەمی 2021 دادەنێن و بە مافی خۆیانی دەزانن لەمجارەدا جڵەوی سەركردایەتیكردنی عیراق بگرنەدەست. 
دانوستانی نێوان چوارچێوەی هاوئاهەنگی و رەوتی سەدر، هیوایەكی گەورەی لەسەرە بۆ كردنەوەی گرێگوێرەی پێكهێنانی حكومەتی نوێ‌ كە لە سایەی بوژانەوە و گەشەی ئابوری وڵاتدا حكومەتێكی بەختەوەر دەبێت، بەو پێیەی داهاتێكی زۆری لەبەردەستدا دەبێت  و دەتوانێت زۆرێك لەو پرۆژە هەڵپەسێردراوانە جێبەجێ‌ بكات  كەپەیوەندی راستەوخۆیان بە ژیان و گوزەرانی عیراقییەكانەوە هەیە. 
چوارچێوەی هاوئاهەنگی و رەوتی سەدر، لەم قۆناغەی ئێستادا ئەركێكی گەورەیان لەئەستۆدایە و دەتوانن ببنە كلیلی چارەسەر و عیراق لەم ساتەوە وەختە مێژووییە بەرەو كەنارە ئارامەكان ببەن و لەڕێی دانوستانەكانی نێوانیان كۆتایی بە چەقبەستن و تەنگژەی سیاسی بهێنن. 

وتارەکانی نوسەر