دیوەکانی دیکەی وشە

55 ساڵ لەمەوبەر، حیلمی عەلی شەریف لەسەر گرژیی و ئاڵۆزییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست چی وت؟

10:41 - 2024-12-10
مەریوان مەسعود
110 خوێندراوەتەوە

(12)

وەكو وتەبێژی باڵی مەكتەبی سیاسیی پارتی و سەرنووسەری (النور)، دیدارێكی گرنگی لەسەردەمی خۆیدا ئەنجامدا

بۆچی یەكێكە لەو سیاسییە كوردانەی زۆرترین جار (میوانی زیندان) بووە؟

دەقیق، 55 ساڵ لەمەوبەر واتە لە ساڵی 1969، سیاسەتمەدار و نووسەر و رۆژنامەنووسی ناوداری كوردایەتی مامۆستا (حیلمی عەلی شەریف) دیدارێكی رۆژنامەوانی ساز دەكات و بۆچوونی سیاسییانەی خۆی لەبارەی دۆزی فەڵەستین و ئەو جموجۆڵ و جەنگ و هەرایەی ئەو سەردەمە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هەبووە، دەخاتەڕوو، جگە لەمەش بۆچوونی (پارتی دیموكراتی كوردستان - باڵی مەكتەبی سیاسی) بە راشكاوانە لەسەر دۆزەكە دەخاتەڕوو، بە شێوەیەك ئەگەر خوێنەر دیدارەكە بۆ ئەمڕۆش بخوێنێتەوە، دەڵێی بۆ ئێستا كراوە، چونكە روانینی خۆی بۆ دۆز و شەڕ و ئاژاوەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و رۆڵی سلبی هاوپەیمانان و ئیسرائیل و بێ‌ متمانەیی عەرەب بە جوانی دەخاتەڕوو.

ناسینی مام جەلال و مامۆستا حیلمی
بۆچوونی مامۆستا حیلمی عەلی شەریف لەو سەردەمەدا كە سەرنووسەری رۆژنامەی رەسمی باڵی مەكتەبی سیاسیی پارتی (النور- روناكی) بووە و وەكو وتەبێژی ئەم سەردەمەی باڵەكەش بووە، بۆیە جێگای بایەخی مێژووییە و پێویستە بە هەند وەربگیرێت. جگە لەمەش كەسایەتی ئەم زاتە كە هەموو ژیانی گەنجێتی خۆی تا كۆچی دواییكردنی، بۆ مەسەلەی رەوای گەلەكەی تەرخانكردووە، بەشێوەیەك كە بە پێی بەدواداچوونەكانی من، كەم كەس هەیە وەكو مامۆستا حیلمی ئەم هەموو جارە دەستگیركرابێت لەسەر كوردایەتی، ئەوەتا كاتێك ژیاننامەی خۆی دەنووسێتەوە، لە بڕگەیەكدا، دەڵێت: (لە ژیانمدا بەهۆی پارتایەتییەوە سەروسەختێكی باشم لەتەك گرتووخانە و بەندیخانەكانی عیراقدا هەبوو، گرتووخانەكانی: تەحقیقاتی جنائی لە بەغدا، سلێمانی، كەركوك، كەرخ، مەوقف سەرا، بەندیخانەی مەركەزی لە بەغدا، بەعقوبە، بەندیخانەی كوت و بەدرە، میواندارییان كردووم). تەنانەت مام جەلال تاڵەبانی لە ڤیدیۆیەكدا كە باسی حیلمی عەلی شەریف دەكات، دەڵێت: كە من لە ساڵی 1948 ناسیم، گەنجێكی چالاك بوو لە ریزەكانی خوێندكاران، بۆیە لەچاو ئێمەمانان زۆر شارەزاتر بوو، بەڵام دوای ماوەیەكی كەم دەستگیركرا.
مامۆستا حیلمی، لەبارەی بوونی بە خاوەن ئیمتیازی رۆژنامەی (النور) دەڵێت: (لە ساڵی 1968 دا، پارتی دیموكراتی كوردستان - بەشی مەكتەبی سیاسی، مافی دەركردنی رۆژنامەیەكی رۆژانەی سیاسیی پێدرا، بە ناوی (نور)ەوە واتا روناكی. ئەمجارە كۆمیتەی ناوەندیی پارتی منیان بە سەرەك نووسەری ئەم رۆژنامەیە هەڵبژارد).

دیدارەكەی گۆڤاری رزگاری
دوای ئەوەی ساڵێك بوو، بووە خاوەن ئیمتیازی رۆژنامەی (النور)، لە دیدارێكی رۆژنامەوانیدا كە لە ژمارە (3)ی گۆڤاری رزگاری بڵاوكراوەتەوە، مامۆستا حیلمی عەلی شەریف لەبارەی رەوشی سیاسیی و ئاڵۆزییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە تایبەت فەڵەستین و سوریا و عیراق بۆچوونی دەردەبڕێت. 
لەسەرەتای دیدارەكە، وەكو پێشەكی دیدارەكە، گۆڤاری رزگاری بە بێ‌ ناو دیدارەكەی داناوە و لە پێشەكییەكەی دەڵێت: (رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەمڕۆ بۆتە یەكێك لە ناوەندەكانی پێكدادانی خەباتی شۆڕشگێڕانەی گەلانی ناوچەكە و جموجۆڵی ئیمپریالیزم و سەهیونییەت و كۆنەپەرستی، وە نوێنەری ئەم دوو هێزە هەردووكی ئەمڕۆ لە كوردستاندا لە هەموو كاتێكی كە ئاشكراتر وە چاكتر بەدی ئەكرێت، بزوتنەوەی شۆڕشگێڕانە و پێشكەوتوی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان بە سەركردایەتی پارتی دیموكراتی كوردستان لەلایەك، وە جوڵانەوە چەكدارییەكەی مەلا بەرزانی لەلایەكی كەوە.... جا بەمبۆنەیەوە (رزگاری) بە پێویستی زانی كە دیدەنییەك لە مامۆستای تێكۆشەر هەڤاڵ حیلمی عەلی شەریف خاوەنی ئیمتیازی (النور- روناكی)ی خەباتكەر بكا، وە لەم رووەوە بكەوێتە گفتوگۆ لە تەكیا... وا لە خوارەوە وەڵامەكەی مامۆستا حیلمی-تان پێشكەش ئەكەین):
بەپێی شێوازی دیدارەكە بێت، پێدەچێت، مامۆستا حیلمی عەلی شەریف تەنیا تەوەرەكەی بۆ دیاری كراوە و ئەو خۆی وەڵامی هەمووی داوەتەوە، واتە تەنیا یەك پرسیار بووە و ئەویش بە دوورودرێژی كە دوو لاپەڕەكەی گۆڤارەكەی گرتووە، وەڵامی داوتەوە، سەرەتای وەڵامەكەی دەڵێت:
(سەبارەت بەوەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ناوچەیەكی دەوڵەمەند و بوو بە كانی نەوت و گۆگرد و خێرو بێری صناعەت و كشتوكاڵ و جێگایەكی ستراتیژی گرنگیشە بۆ بزوتنەوەی ئازادیخوازانی گەلانی ناوچەكە و هەموو گەلانی دونیا هەروەها بۆ ئیمپریالیستە چاوبرسییەكان و نۆكەر و هاوپەیمانەكانیشیان ئەمە لایەك وە لەلایەكی ترەوە چەند دەوڵەتێكی رزگاربووی لەڕووی سیاسییەوە تیا هاتۆتە كایەوە كە راستەوخۆ كار ئەكەنە سەر بزوتنەوەی ئازادی و رزگاری هێنەری گەلانی ئاسیا و ئەفەریقا جگە لەوە كە گەلانی ناوچەكە دەستیان داوەتە خەباتێكی شۆڕشگێڕی كاریگەر لە پێناوی رزگاری سیاسی و ئابوری تەواو دا لە چنگ ئیمپریالیزم و داوو دەستگا كۆنەپەرستەكانی ئەم ناوچەی).
شرۆڤە و شیكارییەكی ورد
مامۆستا حیلمی، بەو پێیەی سیاسەتمەدارێكی گەورەی سەردەمی خۆی بووە و موتابەعەیەكی زۆری گۆڕانكارییە سیاسییەكانی كردووە، كە ئەو سەردەمەش بە خێرایی روویاندەدا، بۆیە لە تەواوكاری وەڵامەكەیدا، دەڵێت: (سەرەڕای ئەمانەی سەرەوە دوای شەڕی پێنجی حوزەیران كە دەوڵەتی ئیسرائیل بەهاوكاری راستەوخۆی ئەمریكا و ئەڵمانیای رۆژئاوا و بەریتانیا پەلاماری دەوڵەتە عەرەبیەكانی دەوروپشتی دا بۆ لەناوبردنی رژێمە رزگاربوەكان لە ئیمپریالیزم و داگیركردنی ناوچەیەكی تر عەرەب، دوای ئەم شەڕە ئیتر راپەڕینێكی ئاگرین هاتە كایەوە و گیانێكی تازەی شۆڕشگێڕانەی كردە بەر مرۆڤی عەرەبی ئەم ناوچەیە، كۆمەڵانی خەڵك زەحمەتكێشانی عەرەب راستەوخۆ كەوتنە خەباتێكی شۆڕشگێڕانەی خوێناوی ئیمپریالیزم و سەهیۆنیەت جڵەوی ئەم كارەیان گرتە دەست خۆیان و بزوتنەوەی رزگاری هێنەری عەرەبی رزگار كرد لە بازرگانیكردنی مەرگ فریودەرەكانی كە مەسەلەی فەڵەستینیان كردبوە بنێشتە خۆشەی ژێر دانیان بە رواڵەت و هەڵخەڵەتاندنی گەلی عەرەب و درێژەدان بە كاری دزێو و گەندەڵەكانی خۆیان وە لەئەنجامدا ئەم رابەرایەتییە پیرۆزە، بزوتنەوەی پێشمەرگانەی فراوانی گەلی فەڵەستینی عەرەبی پەیدا بوو كە بووە هۆی شۆڕشێكی عەرەبی بۆ رزگاركردنی هەموو وڵاتانی عەرەب نەك هەر لەئیمپریالیزم و سەهیۆنیەت، بگرە لە هەموو رژێم و دامودەزگا كۆنەپەرستەكانی عەرەبیش).
هەڵوێستی باڵی مەكتەبی سیاسی
مامۆستا حیلمی، لەبارەی بۆچوون و هەڵوێستی باڵی مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان، كە ئەو سەردەمە ناكۆكییەكی قوڵیان لەگەڵ باڵی مەلا مستەفا بارزانی هەبوو، وەكو رێگەپێدراوی باڵەكە، بۆچوونی خۆی لەو پێشهاتانەی لەناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هاتۆتە ئاراوە، بەمشێوەیە دەردەبڕێت:
 (لەبەر ئەم هۆیانەی سەرەوە وەكو ئەڵێن رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ناوچەی پێكادانێكی نزیك و بە سام و خوێناویە لە نێوان گەلانی ناوچەكە و ئیمپریالیزم و سەهیۆنیەت و كۆنەپەرستی دا.. وە لەم خەباتە سەخت و ناسكەدا كە هەڵسەنگاندنی هۆشیارییەكی سیاسی تەواوی ئەوێت هیچ نەبێ‌ لە شێوەی تێكەڵبوون و هاوكاریكردن و بەشداربوندا، پارتیمان وەكو پارتییەكی شۆڕشگێڕی نوێنەری قازانجی كۆمەڵانی زەحمەتكێشی كوردستان كە ئێستا و هەمیشە خەباتی گەلی كوردی بە بەشێك لە خەباتی گشتی گەلانی دونیا و هاوشان و هاوبەشی خەباتی گەلانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زانیوە سەركەوتنی خەباتی گەلانی عەرەب دژی ئیمپریالیزم و سەهیۆنیەت و كۆنەپەرستی بەسەركەوتنی خۆی و گەلی كورد ئەزانێت.
بۆیە بە كوڵ و دڵ و بەوپەڕی توانای خۆیەوە لەم رێگایەدا بەرەوپێش ئەڕوات و خەباتی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان تیژ ئەكات و ئاگری ئەو خەباتە شۆڕشگێڕییە خۆشتر ئەكات و توندوتۆڵ گرێی ئەدات لەگەڵ شۆڕشگێڕانەی گەلانی عەرەبدا لە پێناو هێنانەدی ئەو ئامانجانەی لەسەرەوە باسمان كرد).
درێژەی پێدەدا و دەڵێت: (هەر چۆنێك بێت پارتیمان بۆ رزگاركردنی بزوتنەوەی كوردایەتی پێشكەوتوانە وە بۆ پاكژكردنەوەی كوردستان لە دەسەڵاتی نوێنەری دەرەبەگایەتی و نۆكەری ئیمپریالیزم و بێگانە و بە جێهێنانی بەشی خەباتی شۆڕشگێڕانەی خۆی لە كاروانی خەباتی پیرۆزی گەلانی شۆڕشگێڕی دونیادا پێویستە بەوپەڕی توانای خۆیەوە تێبكۆشێت بۆ رۆشنكردنەوەی رێگای راستی خۆی لە هەموو كونجێكی كوردستاندا وە بۆ ئاڵاندنی جەماوەری كوردستان لەدەوری ئاڵای شەكاوەی خۆی بۆ هێنانەدی دوا رۆژێكی وا كە كورد و عەرەب لە چەوساندنەوەی چینایەتی وە نەتەوایەتی بە تەواوی رزگاریان ببێت وە تۆوی ئیپمریالیزم و چەوساندنەوە و ماكی لە رەگوریشە لە بن هەل بكەنرێت).

مام جەلال تاڵەبانی، حیلمی عەلی شەریف، ئیبراهیم ئەحمەد،  عەزیز شەمزینی

 حیلمی عەلی شەریف

وتارەکانی نوسەر