دەوڵەتی ئیسرائیلی گەورە
وەك ئەوەی كە خەون بە دامەزراندنی دەوڵەتی ئیسرائیلی گەورەوە دەبینن، كە لە رووباری فوراتەوە لە عیراق درێژدەبێتەوە بۆ سەر كەنارەكانی دەریای سپی ناوەڕاست، كە وەكو بەڵێنێك لە تەوراتی كتێبی پیرۆزی عەهدی كۆندا هاتووە، جا بۆ بە واقیعكردنی ئەم خەونە لەوەتەی ئیسرائیل دمەزراوە، ئەو دەوڵەتە بە دوژمنی سەرەكی ئیسلام و عەرەب سەیردەكرێت و دوژمنایەتیی یەكتری دەكەن و چەندین شەڕی گەرم و سارد لە نێوانیاندا هەڵایساوە، كە دواهەمینیان شەڕی تۆفانی ئەقسایە كە لە 7ی ئۆكتۆبەری 2023 هەڵایساوە و تائێستاش بەردەوامە.
لە ماوەی 76 ساڵ تەمەنی ئەم دەوڵەتە، بە رووبەر بچوكە، كە كەمترین سەرچاوەی سروشتی لە كانزا و نەوت و غازی سروشتی و ئاوی شیرین و دەشتی بە پیتی كشتوكاڵی هەیە، خۆی گرتووە و بەرگری لەمان و بوونی خۆی دەكات، بەرامبەر هەموو گەلانی عەرەب و ئیسلامیدا، ئەو توانیویەتی لە رووی سیاسی و ئابووری و سەربازی و تەكنەلۆجیاوە خۆی بسەپێنێت و فەرزی ئیڕادەی خۆی بكات و تەنانەت زۆرینەی وڵاتانی عەرەبیش بەگەورەو بچوكیانەوە ملكەچی پڕۆسەی ئاشتی و دۆستایەتی لەگەڵ خۆیدا بكات.
جا ئیسرائیل گەرەكێتی لە رێگەی هەندێك پڕۆژەی ئابووریی گەورەوە لەلایەك پەیوەندییە سیاسییەكانی و لەلایەكی تریشەوە پەیوەندییە ئابوورییەكانی بە رووی هەموواندا بكاتەوە و پەرە پێبدات بۆئەوەی سەرچاوە و پایە گرنگەكانی دەوڵەت و مانەوەی خۆی مسۆگەر بكات، جا یان لەڕێگەی ئاشتییەوە یان لەڕێگەی شەڕ و جەنگی گەرمەوە بێت، ئەوەتا لە هەوڵی كردنەوە و ئەنجامدانی رێڕەوی بۆمبای - ئەوروپا لەلایەك و ڕێڕەوی داوودە لەلایەكی ترەوە گەرەكێتی جێبەجێی بكات.
رێڕەوی داوود چییە؟
ئەم پڕۆژەیە یەكێكە لە پڕۆژە گرنگەكانی ئاینی یەهودی و لە رێگەیەوە گەرەكیانە خەونە گەورەكەیان كە ئیسرائیلی گەورەیە دروست بكەن، لەسەر حسابی گەلان و وڵاتانی ناوچەكە و رووبەری خاكی ئیسرائیل فراوان بكەن، دوای رووداوەكانی شەڕی تۆفانی ئەقسا و داگیركردنی باشووری لوبنان و بێهێزكردنی حزبوڵڵای لوبنان و رووخاندنی رێژمی بەعسی ئەسەدی لە سوریا و بێهێزكردنی عیراق و بێدەنگكردنی میسر و وڵاتانی كەنداوی عەرەبی و وەدەرنانی روسیا و ئێران وەك دوو یاریزانی ناوگۆڕەپانی ناوچەكە، ئیسرائیل وای دەبینێت كە باشترین هەلی مێژوویی بۆ هاتۆتە پێش، بۆ ئەنجامدانی خەونە لەمێژینەكەی بە جێبەجێكردنی پڕۆژەی رێڕەوی داوود.
جوگرافیای پڕۆژەكە
رووبەر و جوگرافیای ئەم رێڕەوە لەسەر سنووری ئیسرائیل، لەسەر كەناری دەریای سپی ناوەڕاستەوە و لە رۆژئاواوە دەستپێدەكات بۆ باكووری خۆرهەڵاتی سوریا، تادەگاتە سنوورەكانی عیراق، لە بەرزاییەكانی جۆلانی سوریاوە بەرەو شاری دەرعا و سوێداو رەقە و دێرەزۆر و تەنەف و تا گەیشتن بە رووباری فورات دەگرێتەوە.
ئامانجەكانی ئەم پڕۆژەیە
ئەم جوگرافیایە رووبەرێكی فراوان دەگرێتەوە و ئامانجیشی دەستبەسەرداگرتنی هەموو ئەو ناوچانەیە كە دەوڵەمەندن بە نەوت و غازی سروشتی و ئاوی شیرین و دەشتی كشتوكاڵی بە پیت، دواتریش دەبێتە لەمپەڕێك لە بەردەم هەر هێرشێك بۆ سەر ئیسرائیل و دوورخستنەوەی مەترسییەكان لەسەر ئەمن و ئاسایشی نەتەوەیی.
ئیسرائیل گەرەكێتی لە رێگەی ئەم ڕێڕەوەوە، بگاتە سەر رووباری فورات، بۆ دەستخستنی ئاوی شیرینی زیاتر و هەروەها بشگاتە سەر سنوورەكانی عیراق و توركیا و بەمەش ئەم رێڕەوە دەبێتە دەروازەیەكی وشكانی بۆ ئیسرائیل و لەو گەمارۆدراویەی چەندین ساڵەی رزگای دەبێت، سەرەڕای ئەوەی دەبێتە رێڕەوێكی بازرگانی و دامەزراندنی پڕۆژەی وزەی گرنگ و گەشتوگوزاری و ...هتد، دەشبێتە هۆی بەهێزبوونی توانای سەربازی ئیسرائیل و گەورەبوونی رۆڵی ناوچەیی و فشاری گەورەش لەسەر عیراق و توركیا دروست دەكات و ئاسایشی نیشتیمانیان دەخاتە بەر مەترسی.
هەموو ئەم پڕۆژەیە لە ئەنجامی دابەشبوونی سوریاوە دێت، بۆ چەند هەرێم و كیانێكی ناوخۆیی، كە دەبنە مایەی لاوازبوونی دەوڵەتی سوریای مەركەزی، ئیسرائیل لەو پێناوەشدا ماوەیەكە و لەدوای روخاندنی رژێمەكەی بەشار ئەسەد، لە رێگەی تۆپبارانكردن و مووشەكباران كردن و هێرشی ئاسمانی و دەریاییەوە بۆسەر بنكەو شوێنە سەربازییە گرنگەكانی سوریا زیاد لە 80 % تێكشكاندوون و هێزی سەربازی سوریای بە شێوەیەك لاواز و بێدەسەڵات كردووە كە توانای نەك هێرشكردنە سەر ئیسرائیلی نییە بەڵكو توانای بەرگریكردنیشی نەماوە لە سوریا، تەنانەت دەستی گرتووە بەسەر خاكی زیاتری ناوچەی جۆلان و رێكەوتنی بڵاوەپێكردنی هێزەكانی ساڵی 1974یشی پێشێلكردووە و توانیویەتی دەست بگرێت بەسەر تەواوی لوتكەی جەبەل ئەلشێخ وجۆلاندا.
گرنگی ئەم رێڕەوە
ئەم رێڕەوە دەروازەیەكی گرنگی سیاسی و جوگرافیی و ئابووری و سەربازی گەورە بەسەر ئیسرائیلدا دەكاتەوە و دەتوانێت خۆی بەهێزبكات ودەستی بگاتە دوورترین وڵات لەناوچەكەدا و بەتەواوەتی بوون و مانەوەی خۆی مسۆگەر بكات، بەهێنانە دی ئەم خەونەشی ئیدی ئیسرائیل لە وڵاتێكی بچووكی كەم رووبەر و كەم دانیشتوان و توانای ئابووریەوە دەبێتە وڵاتێكی گەورە و بەهێز لەناوچەكەدا.
هەربۆیە بۆ بەئەنجامگەیاندنی ئەم خەون و پڕۆژەیە گەورەیەی ( شانشینی داود)، ئیسرائیلی هەرچی لەدەست بێت ئەنجامی دەدات و ئەم قۆناغ وسەردەمەش بەهەلێكی گونجاو دەزانێت بۆ ئەنجامدانی، چونكە تا رادەیەك لە هەموو بوراەكاندا زاڵ و دەستڕۆیشتووە بەسەر وڵاتانی ناوچەكەدا و بۆ سەرخستنی پڕۆژەكەشی پشتیوانی دابەشبوونی نوێی وڵاتە گەورەكانی ناوچەكە دەكات، بۆ وڵاتانی بچوك و بێهێز لەهەریەكە لە توركیا و ئێران و عیراق و میسر و سعودیە و ئیدی بەم جوگرافیا و نەخشە نوێیەی ناوچەكە رۆژهەڵاتێكی نوێی زۆر جیاواز لە سەردەمی دامەزراندنی ئیسرائیلەوە دێتە كایەوە، كە لەگەڵ خەون و پێشبینییە خوداییەكانی ناو تەورات یەك دەگرنەوە بە دامەزراندنی دەوڵەتی ئیسرائیلی گەورە.
هۆكارەكانی سەركەوتنی پڕۆژەكە
سەركەوتنی ئەو پڕۆژەیەش بەندە بە هاوكاری و پشتیوانی كەمینە نەتەوەكانی ناوچەكە بۆ پڕۆژەكە لە كورد و دروز و عەلەویەكان و ئەوانیتر، بۆئەوەی ئەوانیش بگەن بە خواست و مافە رەواكانیان كە لێیان زەوتكراوە و ئەم پشتیوانیەش دوولایەنەیە، لەنێوان ئیسرائیل و ئەو كەمە نەتەوانەدا و مسۆگەربوونی پشتیوانی ئەمریكا و زلهێزەكانیش هۆكارێكی گرنگترە.
گەر ئەم پڕۆژەیە سەربگرێت ئەوا دەبێتە هۆی دامەزراندنی هەرێمێكی دورزی لە باشووری سوریا و هەرێمێكی كوردییش لە باكوور و خۆرهەڵاتی سوریا، ئیدی ئیسرائیل و كورد وەك دوو دەوڵەت دەبنە دراوسێ و بە پەیوەستبوونیش بە هەرێمی كوردستانەوە ئیدی دەوڵەتی عیراقیش گەمارۆ دەدرێت و بوون بە دراوسێی توركیاش رەنگە كوردانی باكووریش بچنە ناو ئەو هەرێم یان دەوڵەتە كوردییەی ئایندەوە، كە لە ئێستادا زۆر بە گەرمی باس دەكرێت لەسەر ئاستی وڵاتانی زلهێزیش.
بە سەركەوتن و بەئەنجامگەیشتنی ئەم پڕۆژەیە ناوچەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست گۆڕانكاریەكی گەورە و گرنگی بەسەردا دێت، بەشێوەیەك لە بەرژەوەندی ئیسرائیل و كورد و دورزی و كەمینەكانی ناوچەكە تەواو دەبێت.
سەرچاوە:
.1https://www.raialyoum.com
.2https://amaj24news.com
.3https://www.tasnimnews.com/ar/news
.4https://www.youm7.com
