كوردەوان محەمەد سەعید
ساڵی 1983 هاوڕێیەكم هاتە بن كڵێشەم و باسی شۆڕش و خەبات و كوردایەتی بۆ كردم، هەڵبەت مەسەلەی كورد و كوردایەتی بۆ من شتێكی نوێ نەبوو، چونكە من لەو كاتەدا كە ئینقیلاب بەسەر شای ئێراندا كرا لە مهاباد بووم و یەكەم كتێبی كوردیش كە چاپكرا ملوانكەش شینی (شەریف)، كە لێوانلێو بوو لە هەستی كوردایەتی، كڕیم و خوێندمەوە، لەبەر ئەوەی هێشتا شارە كوردییەكان لە ژێر دەسەڵاتی حزبە كوردییەكاندا بوون، قسە و باسی كوردایەتی و خەبات و تێكۆشان و ئایدیۆلۆژیا جیاجیاكان گەرم بوو، هەر لەوێ بە سروودەكان ئاشنابووم و سەرەتای 1980 كە هاتمەوە بۆ سلێمانی، بەو تەمەنە كەمەوە گوێم بە زۆر وشە و دەستەواژەی وەك ماف و نەتەوە و خودموختاری و بیروباوەڕی سیاسی و دیموكراسی و سۆشیالیستی ..هتد راهاتبوو، لەبەر ئەوە ئەو كاتەی هاوڕێكەم هاتە بن كڵێشەم، هەر زوو تێكەڵی بابەتەكە بووم و دوای ماوەیەك بووم بە ئەندامی كۆمەڵەی رەنجدەرانی كوردستان.
ئارام سكرتێرمان بوو، بەڵام لە مێژ بوو شەهید كرابوو، من ئەو كات نەمدەزانی سەركردە دەبێ چۆن بێت، ئەوەی لای من گرنگ بوو ئەو بەرنامە و پرۆگرامە بوو كە پێیان دام و منیش بە وردی خوێندمەوە، خەونی زۆر جوانی تێدابوو بۆ من، وەك خەبات لە پێناو رزگاریی كوردستان و دوای رزگاریش بەدیهێنانی دادپەروەریی كۆمەڵایەتی، بۆ منی هەژار و نەدار ئەو خەونە زۆر گەورە بوو، ئاخر من لە مهاباد پێیان دەوتم سەغیر و لە سلێمانی پێیان دەوتم هەتیو، لەبەر ئەوە سەركردەیەك كە خەباتی بۆ ئەو ئامانجە دەكرد لای من زۆر گەورە بوو، ئەو راستییەش كە دەمانزانی شەهید بووە و هەرگیز ئەو شەرەفەمان پێنابڕێت بیبینین، تا ئێستاش ئازارم دەدات.
ئێمە لەو تەمەندا كە بووینە ئەندامی رێكخستنەكانی كۆمەڵەی رەنجدەرانی كوردستان، هەفتانە كۆبوونەوەمان پێدەكرا و بۆ هەر كارێكیش رایاندەسپاردین بە دڵ و بە گیان جێبەجێمان دەكرد، یەكێك لە كار و چالاكییەكانی رێكخستنەكانمان، نووسینی دروشم بوو لەسەر دیوارەكانی ناو شار لە شەودا، هەندێك جاریش بابەتەكە دروشم نەبوو، بەڵكو وێنەی شەهیدێك بوو، كە پێمان دەوت پۆستەری شەهید، یەكێك لە دیارترین پۆستەرەكانیش، وێنەی شەهید ئارام بوو.
شەهید ئارام لەو وێنەیەدا بە چاویلكەیەكی گەورەوە دەردەكەوت و هەر لە دوورەوە دەناسرایەوە، وێنەكە لەسەر كاغەزێكی رەق، یان كارتۆنێك، یاخود ئیشاعە (ئەو پلێتەی بۆ وێنەی تیشكی ئێكس بەكاردێت) دەنەخشێنرا و هێڵە سەرەكییەكانی بە كەتەر دەردەهێنرا دەبووە كڵێشەیەكی ئامادەكراو، پاشان لە شەوی ئەنگوستەچاودا كڵێشەكە دەخرایە سەر دیوارێك و بە بۆیەی پەمپ، بۆیە دەكرا، كە كڵێشەكەمان لادەبرد هێڵە گشتییەكانی پۆستەرەكە لەسەر دیوارەكە بەجێ دەما، بۆ سبەی خەڵكی شار سیمای شەهید ئارامیان بە چاویلكە گەورەكەوە دەبنی.
ئەو وێنەیە تا ئێستاش وەك نەخشی سەر بەرد لە بیرەوەریمدا ماوەتەوە و كاڵ نابێتەوە، چونكە لەو رۆژگارەدا كە من لەوپەڕی هەژاری و كوێرەوەریدا دەژیام، هەموو رۆژێك بینینی سیمای شەهید ئارام ورەی پێدەبەخشیم و تروسكەی هیوایەك وای لێدەكردم گەشبینانە بۆ دواڕۆژ بڕوانم، هەر بۆ من نا، بەڵكو بۆ سەرجەم رەنجدەران و هەژاران، بینینی وێنەكەی شەهید ئارام تروسكەی هیوا بوو، بابەتەكەش پەیوەندیی بە فیكری ئارامەوە هەبوو، چونكە ئەو مەشخەڵەی ئەو هەڵیگرتبوو، بە تەنیا خەباتی نەتەوەیی نەبوو، بەڵكو شۆڕشێك بوو بۆ رزگاركردنی كۆمەڵگەی كوردەواری لە ستەمی داگیركەران و دواكەوتوویی كۆمەڵگە و بیری تاریكپەرستی و جیاوازیی چینایەتی و بنیاتنانی كۆمەڵگەیەكی پێشكەوتوو، ئەمانەش ئاواتی هەموو مرۆڤێكی ئازادیخوازن و بیریارەكان لە تیۆرەكانی سۆشیالیستی و سۆشیال دیموكرات و خەباتی چینایەتی و..هتد تیۆریزەیان كردووە، هەر ئەمەش وایكردووە ناوی ئارام وەك نەخشی سەر بەرد لە هزری هەمووماندا بمێنێتەوە.