ژنان مافی خۆیانە بەرۆكی كۆمەڵگە بگرن و بڵێن: باوكان، براكان، هاوسەرەكان، تەنانەت ئامۆزاكان، چەند كچ و ژنی بێ تاوانتان كوشتووە و زۆربەشیان ئاگایان لە هیچ نەبووە؟
هەرچەندە پرسیارەكەمان هەستیار و سەرنجڕاكێشە، لەوەدایە لێكەوتەشی هەبێت، بەڵام ناكرێت لەوە زیاتر خۆمان بەرانبەری گێل بكەین و پەردەپۆشی بكەین، چونكە پرسێكی كۆمەڵایەتیی و كەلتوریی سەدان ساڵەی رابردوومانە و كاریگەریی نەرێنی زۆریشی لەنێو كۆمەڵگە دروستكردووە، ژنیش بە تەنها باجەكەی داوە، بۆیە ئەركی ئەوانە نەك پیاوان ئەو پرسیارە بكەن، وەك مافێكی سروشتیی خۆیان و بە دەنگێكی بەرز و روونەوە بڵێن: پیاوان ئەوەی هاوسەر و خوشك و كچەكانتان لەسەری دەكوژن، ئەگەر لە شەرعیشدا رێگە پێ نەدراو بێت لە حوكمەكانی سروشت ئاساییە و رێگە پێدراوە، بەڵام هیچ حوكمێكی بە ئێوەی پیاو نەداوە ئەو كارە بكەن، کەچی دەیكەن و هیچ سزایەكی ماددی یان مەعنەویش ناتانگرێتەوە.
چەند كچ و ژنی بێ تاوانتان كوشتووە؟
ژنان مافی خۆیانە بەرۆكی كۆمەڵگە بگرن و بڵێن: باوكان، براكان، هاوسەرەكان، تەنانەت ئامۆزاكان، چەند كچ و ژنی بێ تاوانی خۆتانتان كوشتووە و زۆربەشیان ئاگایان لە هیچ نەبووە؟ ئایا ئاساییە كچ بكوژرێت؟ ئەی بۆ نەمانبیستووە پیاوێك بە هۆی پەیوەندییەكی رێگە پێ نەدراوی شەرع و سروشت كوژرابێت؟ بۆ ئێمە نامانەوێت لە پرنسیپەكانی كۆمەڵگە و یاسا شەرعییەكان لابدەین؟ تەنها وتومانە (غسل العار) بۆ تەنها ژنان دەگرێتەوە و پیاوانیش كە زیاتر خەتابارن ئازادن؟
مافێكی سروشتی
كچ یان مێینە كە دەگاتە تەمەنێك توانای هەیە ببێتە دایك و سروشتیش ئامادەی كردووە و رێگەی پێداوە و (ندا‌‌ء الطبیعة) بانگهێشتی دەكات و بازنەیەكی سروشتی رێگە پێدراو دروست دەبێت، ئارەزووەكانی لە نێودا ببینێت لە ئەنجامدا دەبێتە مافێكی سروشتیی. هەرچەندە سروشتیش شەرعی خۆی هەیە و سنورداریشە، سەیری ئاژەڵەكانی جەنگەڵەكان بكەن چۆن ژیانی هاوسەریی دەپارێزن و زۆربەی زۆریشیان خیانەت لە یەكتر ناكەن و بە جووت دەمێننەوە، وەك نموونە سەرنجی ژیانی كۆتر بدەن بزانن چۆن پێكەوە هێلانە دروست دەكەن و دەیپارێزن و ئەگەر یەكێكیشیان بمرێت ئەوی دیكەیان مات و كز و زەلیل دەمێنێتەوە و ماوەیەكی زۆریش هیچ تاكێك قبووڵ ناكات، بەڵام پیاو بە هیچ شێوەیەك و لە ژێر هیچ پاساوێك و ناونیشانێكدا رێگەی پێنەدراوە ژن بکوژێت، کەچی ئەوان دەیكەن و سزاش نادرێن و بۆیان هەیە ژن بكوژن و وێنەیەكی دراماتیكیی لەبیرنەكراویش دروستبكەن، ئەم بابەتە زۆر سەیرە: باوكێك دوێنی ئامادە بووبێت گورچیلەكەی بداتە كچەكەی تا بژی، بەڵام ئەمڕۆ بە ئاسانی دەیكوژێت، نەبا هاوسێكانی تانە و تەشەری لێ بدەن، مەحاڵیشە ئەو باوكە تا لە ژیاندا مابێت وێنەی كچەكەی لە بیر بكات و ژیانیشی ئاسایی ببێتەوە.
لە رووی شەرع و ئایینەوە
لەم بارەیەوە پەنامان بردە لای شەرع و ئایین و حەرام و حەڵاڵ، پرسیارێكمان ئاراستەی چەند زانا و مەلایەك كرد لە وەڵامەكانیاندا دەركەوت كوشتنی ژن لەژێر ناونیشانی (غسل العار) رێگە پێنەدراوە و هیچ بنەمایەكی شەرعیشی نییە، جگە لەو كاتە كە هەموو سنورەكان دەبەزێنێ و دەبێتە هۆی بەكارهێنانی(جەلد) بەڵام لە ئەنجامدا هەموویان رێككەوتن و جەختیان لەو ئایەتە كردەوە كە دەڵێت (هەر كەسێك بە ئەنقەس موئمینێك بكوژێت جەزاكەی جەهەننەمە و تا ئەبەدیش جێگایەتی).
