جیهانێكی نوێ خەریكە دێتەكایەوە. لێدوانەکانی نەیارانی ئەوروپا و ئەمریکا و خۆرئاوا بەگشتی ئاماژە بەوە دەدەن، كە «حوكمڕانیی سەدان ساڵەی خۆرئاوا بەرەو كۆتایی دەڕوات» و گەلانی ناوچەكەش، بەتایبەتی جوولەكە و تورك و فارس و دەوڵەتەكانیان، پلانیان بۆ قۆستنەوەی ئەو دەرفەتە و گۆڕینی جوگرافیا و فراوانكردنی قەڵەمڕەوییان لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا داناوە، لێدوان و هەڵوێستە دژبە یەكەكانیشیان نیشانەی بەریەككەوتنی رۆژانەی جێبەجێكردنی پڕۆژە ستراتیجیەكانیانە لە سوریا و لوبنان و عیراق و هەرێمی كوردستان و گشت ناوچەكەدا.
حەوتی ئۆكتۆبەر وەكو بوومەلەرزەیەك، بنەماكانی سیستمی ئیقلیمیی باوی لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا هەژاند و دەرگای «هات و نەهات»ی بەسەر دەوڵەتانی ناوچەكەدا كردەوە و هەموویانی خستە بەردەم هەڕەشەی مان و نەمانەوە. ئەو شرۆڤەکارانە پێیانوایە کە «توركیا و ئیسرائیل و ئێران هەوڵدەدەن بە تیۆریی و پلانی ستراتیجیی ئەو هەڕەشانە بكەنە دەرفەت و خەونە دێرینەكانیان بە دیبهێنن». ئەمەش پێكهەڵپژان و بەریەككەوتنیانی لێدەكەوێتەوە لە سوریا و عیراقدا.
دوای حەوتی ئۆكتۆبەر، كە نەتانیاهو بە هەڕەشەیەكی وجودی بۆ سەر دەوڵەتەكەی دادەنێت، جێبەجێكردنی پرۆژەی ئیسرائیلی گەورە «خۆرهەڵاتی ناوەڕاستی گەورە» كە ناوەڕۆكەكەی دیاناتی ئیبراهیمییە و نەخشەكەی لە فوراتەوە هەتا نیل درێژ دەبێتەوە، وەكو تاكە دەریچە بە هاوكاریی ئەمریكا كەوتووەتە بواری جێبەجێكردنەوە. قەتڵوعامی رۆژانەی غەززە و لێدانی حزبوڵڵا و دەستبەسەرداگرتنی جۆلان و پشتیوانیی سەربازیی دروزەكان دژبە ئیدارەی شەرع و 300 جار بۆردوومانكردنی سوریا دوای رووخانی ئەسەد، بە هەوڵی جێبەجێكردنی ئەو بەرنامەیە لێکدەدرێتەوە.
لەلایەكی دیكەوە توركیا پڕۆژەی «سەدەی توركیا- ژیاندنەوەی عوسمانییەت»ی هەیە، كە ناكۆكە لەگەڵ «ئیسرائیلی گەورە»، ئەمڕۆش بەسەدان بنكەی سەربازیی و تۆپ و جبەخانەی لە باكوور و خۆرئاوای سوریا و هەرێمی كوردستاندا هەیە و رەوشی ئەمڕۆی ناوچەكەیش بە هەل دەزانێت بۆ جێبەجێكردنی، رۆژانەش لەگەڵ ئیسرائیل یەكتریی تۆمەتبار دەكەن و هەڕەشە لەیەكتر دەكەن و لێدوانی دژ بەیەكتری دەدەن. چاوەڕوانیش دەكرێت لە داهاتوودا بەیكدا بدەن.
بەو گۆڕانكاریی و پێكدادانە چاوەڕوان دەكرێت سیستەمی «ئەنتی كورد»ی زادەی سایكس – پیكۆ و دەوڵەت و سنوورە كێشراوەكانی دەستی ئینگلیز هەڵبوەشێنەوە. ئەمەش لەبەرژەوەندی كوردە وەك گەلی دامەزرێنەری یەكەمین شارستانیەت لە ناوچەكەدا، بەڵام مەرجە كە كورد لە روانگەیەكی مێژوویی و لەسەر بنەمای تیۆری بووژانەوەی شارستانییەوە مامەڵە لەگەڵ ئەم رووداو و گۆڕانكاریانەدا بكات، نەك لە روانگەیەكی تەسكی ناسیۆنالیستیی و بوون بە بەشێك لە پڕۆژەی ئەملاو ئەولا، كە بە لەبەرچاوگرتنی هەلومەرجی پەرت و بڵاویی پێویست بۆ چوونەسەری بەرنامەكانیان و لەباربردنی ئەو فرسەتە لە دەست كورد، دوور نییە لە لایەك بە شێواز و تەكتیكی جیاجیا هەوڵی تێكدانی نێوماڵی كورد بدەن لە هەرێم، لە لایەكی دیكەیش هەولێر و بەغدا لە یەكتر دووربخەنەوە.
هەموو ئەمانەش لەبەرئەوەی كە داینەمۆی گۆڕانكارییەكان، ژیانەوەی سێیەمە كە چەقەكەی كوردستان و عیراقە، مۆركەكەشی بە ئاشكرا بە گۆڕانكارییە سیاسیی و سەربازیەكانەوە دەبینرێت، هەر لە حەوتی ئۆكتۆبەرەوە بگرە تا دەگەیتە رووخانی كتوپڕی رژێمەكەی ئەسەد، كە هەردووكیان ناچاوەڕوانكراو و موفاجەئە بوون. بەرداشی رۆژگاریش بەردەوامە لە خولانەوە بە رووداوەكانی، كە لە نێوان موفاجەئەو موفاجەئەیەكدا موفاجەئەیەكی دیكەی تێدایە.
