راپۆرت: رۆژڤان
ژبەركو پرانییا كاروبارێن رێڤەبرنا ناڤ مالێ دكەڤنە سەر ملێن ژنێ و گرنگییا رولێ وێ درێڤەبرنا ژیانێ و مالێدا گەلەكە، هەر ژ بارودوخێن كومەلایەتی بگرە و رێڤەبەرنا كاروبارێن ئابوریێن مالێ، ئەو ژی د میانا سەرەدەریكرنا وێ ل سەر بەرهەمێن سروشتی، وەك ئاڤا ڤەخوارنێ و هێزێ و هەر دەما ئەو دڤی رولێ گرنگ گەهشت، د شیانێن وێ دایە، ئەو خوە ژ مەزاختنێن زێدە بدەتە پاش، كو ئەو مەزاختنێن هەنێ، دبنە گلێش و پاشماوە و زیانێ ل سەر ژینگەهێ دهێلن. چالاكڤانەكا ژن، ب چەند پرسیاران بابەتی ب ھشیارییا تاكیڤە گرێددەت و دبێژیت:
« ئایا بوچی حكومەت، هاوولاتی بەشداری پلانێن خوە ناكەت؟ بوچی گلێش دناڤ گلێشخانێدا لدویڤ جورێن وێ ناهێتە جوداكرن؟ بوچی رێنیشاندانا مەزاختنا ئاڤێ دناڤ كومەلگەهیدا، نەبیتە رەوشەنبیرییەكا بەربلاڤ؟ كو ئەم دزانین ئەڤە هەمی ژ ئەگەرێ كێمییا ھشیارییا ژینگەهێ نە لدەف هاولاتی و لاوازییا بەرسینگرتنێ نە، كومەلگەهێ مە ژ پلانێن حكومەتێ دوورە و بوچوونێن وی ناهێنە وەرگرتنێ و دڤێت هەڤكاریەك دناڤبەرا سازیێن پەیوەندیدار و هاوولاتییاندا لدوور خزمەتگوزارییان هەبیت، بۆ گەهشتن ب باشترین رێگە چارەسەری».
لدوور رۆلێ ژنێ و پێگەهێ وێ دناڤ كومەلگەھیدا، پەیمان دھۆكی گوت: «ژن خودان رۆل و پێگەهەکێ گرنگە دناڤ جڤاکیدا، ژبەرکو ژن ستوینا سەرەکی یا خێزانێ یە و ل سەر دەستێ وێ بەرێ بنیاتێ زارۆکان دهێتەدانان، ئەو دبیتە ئەگەرێ پێگەهاندنا زاروکێن خوە لسەر رێک و شێوازەکێ دروست و دەرئەنجام دێ کومەلگەهەکا ساخلەم و سەرکەفتی بەرهەم هێت».
هەر لدوور رۆلێ ژنێ، نڤیسەرەك دبێژیت: «گومان تێدا نینە، ژن نە کێمترە ژ زەڵامی بۆ بڕێڤەبرنا مالێ و ئیدارێ و سەرکێشییێ د جڤاکیدا، دڤێت دەیک و باب هەر ژ زارۆکینییێ جوداهیێ دناڤبەرا کوڕی و کچێدا نەکەن و وەسا فێر بکەن، چ جوداھییا رەگەزی دناڤبەرا واندا نینە و خوە د پەروەردە و فێركرنێ ژیدا، لدەمێ مەزن دبن، دا بزانن ژن دشێت وەکی زەڵامی ببیتە سەرکردە و نموونێت ژنا سەرکەفتی و سەرکردە و خاندەڤان دزورن». لدوور پاراستنا ژینگەهێ و بەشدارییا ژنێ دڤێ چەندێدا، ئەگەر ب بابەتێ هەدەردانێ و مەزاختنێ ڤە گرێدەین، غەریب کەمال گوت: «رولێ ژنێ د پاراستنا ژینگەهێ و د مەزاختنا داهاتێ مالێدا، ئەگەر وەکی یێ زەلامی نەبیت ئەز دبینم پترە ژی، چونکی ژن سەخبێرتر و دلوڤانترە ژ زەڵامی، کێمتر پارەی د مەزێخیت و ئەگەر پوستێت ئیداری ددەستادا بن، کێمتر ژ زەڵامی گەندەڵی دهێتە کرن و پتر ژینگەهێ دپارێزیت. هەتا دەمێ هاژۆتنا تڕومبێلێ، ئەم دبینین گەلەک شوفێرێت زەلام بەرمایکێت خو د جامێڕا دهاڤێژن، بەلێ ژن پێگیرترە ژ زەلامی هەم بۆ ژینگەهێ و هەم بۆ رێزگرتنا جاددێ و هاتوچوونێ و وەك ئەو شوفێر».
نڤیسەرەك ژنان دئینتە ئاستێ شارستانیێ و دبێژیت: « یا هاتیە گوتن ئەگەر تە بڤێت شاهرستانیەکێ خرابکەی، دڤێت تو ژ خێزانێ دەستپێبكەی، دێ چەوا خێزان خرابیت؟ دایکێ پشت گوهڤە پاڤێژن و چ رۆلا نەدێ و بهێلە بلا شەرم ژ خو بکەت». (ویداد سەبری)، زێدەتر گوت: «دڤێت مە ئەو باوەری هەبیت كو ژن داپیرە، دایکە، کچە، هەڤژینە و خوزیکێت وێ کچێ ئەوا لبەر دەستێ دایکەکا تێگەهشتی پەروەردە دبیت و ژخوە ژنا رەوشەنبیر د خانیدا دشێت بگەلەك رۆلا رابیت بۆ نموونە دێ شێت سەخبێریا مالێ هەمیێ کەت و زارۆكان ی بشێوەیەکێ جوان پەروەردە کەت و بۆ زارۆكێن خوە بیتە ماموستا و ئەڤە ژبلی كو دشێت ژلایەنێ ئابووریڤە، ئابوورێ دداهاتێ مالێدا بكەت و ژلایێ تەندروستیڤە، دمالێدا ببیتە نوژدارەك». ویدادێ گوت ژی: « ژنا رەوشەنبیر دێ شێت كاركەت و ب ژنەكا سەربەخۆ دهێتەناسكرنێ و دێ شێت پرسیارا مافێن خوە كەت و د هاریكاریا هەڤژینی و خێزانێدا دێ یا سەركەفتیتر بیت و رێزا خوە دناڤ جڤاكیدا یا هەی، ل بەرامبەر نەزان، وەك كوێلا دژیت، هەردەمێ پارەیەك بڤێت، دەستێ خوە درێژ دكەت و پارا ژ هەڤژینێ خوە دخوازیت».
سەبارەت گرنگییا خواندنێ بۆ ژنان، ماموستایەك دبێژیت: «ژن و خواندن دوو فاکتەرێن سەرەکینە ژبۆ گەشەپێدان و ئاڤاکرنا جڤاکەکێ ب هێز. ماموستا هەلات ئەحمەد بەرواری زێدەتر گوت: «ژنا خواندڤا و تێگەهشتی و خودانکار، ئاڤاکەرا چڤاکییە و دبیتە چاڤلێکەر و نموونە بۆ یێن دیتر، هەتا کو بو خێزانێ ژی هاریکارا زەلامییە ژلایێ ئابووری ڤە، تایبەت بۆ پەروەدا زارۆکان رۆلەکێ مەزن و کارتێکەر یێ هەی ل سەر کەساتییا زاروکێن وێ و دەوروبەرین وێ ژی. ب دیتنا من ژنا خواندی تایبەت دڤی دەمیدا، مینا گەنجینەكێ یە بۆ مال و چڤاکی ب گشتی، ژبەرکو ئەم یێ ل سەردەمەکێ هەستیار و ئالوزدا دژین و پێدڤی ب ژن و کچێن خواندڤانین، ئەو دبنە هوکارێن بوهوژینا تاکێن جڤاکی و ژنا خواندەڤان دید و نێرینا خۆ یا تایبەت هەیە بۆ هەمی بوارێن ژیانێ و ل سەر هندەک پرنسیپێن سەردەم و گونجای دچیت و بەرەبابەکێ ژیر پەروەردە دکەت.
