سامان عوسمان
رووناکیی لە سینەمادا تەنیا لایەنێکی تەکنیکی فیلمسازیی نییە، رۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە داڕشتنی مەزاج و کەشوهەوا و چیرۆکگێڕانەوەی بینراو لە فیلمێکدا. بەکارهێنانی رووناکیی دەتوانێت دیمەنێک بەرز بکاتەوە و کاریگەری سۆزداری دروست بکات و مانا لە دەرەوەی وشەکان بگەیەنێت. لە درەوشانەوەی نەرمی مۆمێکەوە تا درەوشانەوەی توندی رووناکی فلۆرۆسەنت، هەموو هەڵبژاردنی رووناکیی کە لەلایەن سینەماکارێکەوە دەکرێت بەشدارە لە ئەزموونی سینەمایی گشتیدا.
یەکێک لە ئەرکە سەرەکییەکانی رووناکیی لە سینەمادا دانانی مەزاج و دروستکردنی کەش و هەوایە. جۆرە جیاوازەکانی رووناکیی دەتوانن هەست و سۆزی جۆراوجۆر لە بینەردا ورووژێنن. بۆ نموونە، رووناکیی نەرم و گەرم دەتوانێت هەستێکی ئاسوودەیی، سۆزداری، یان نۆستالژیا بگەیەنێت، لە کاتێکدا رووناکی توند و سارد دەتوانێت گرژی، جێگەی سەرنج، یان نائارامی دروست بکات. یاری نێوان رووناکی و سێبەر دەتوانێت قووڵی و ئاڵۆزی بۆ دیمەنێک زیاد بکات، سەرنجی بینراو زیاد بکات و فۆکۆسی بینەر رێنمایی بکات بۆ توخمە سەرەکییەکانی ناو چوارچێوەکە.
هەروەها رووناکی یارمەتیدەرە بۆ دامەزراندنی کات و شوێنی فیلمێک. بە بەکارهێنانی رووناکیی سروشتی، رووناکیی دەستکرد، یان تێکەڵەیەک لە هەردووکی، سینەماکاران دەتوانن کاتەکانی رۆژ، وەرز، یان شوێنی دیمەنێک پێشنیار بکەن. بۆ نموونە رەنگە گەرم و زێڕینەکانی خۆرئاوابوون دەتوانێت ئاماژە بێت بۆ کۆتایی رۆژێک یان سەرەتای رۆمانسیەتێک، لە کاتێکدا تۆنە فێنک و شینەکانی تیشکی مانگ دەتوانێت هەستێکی نهێنی و فیتنە دروست بکات.
جگە لەوەش دەتوانرێت رووناکیی بە شێوەیەکی رەمزی بەکاربهێنرێت بۆ گەیاندنی مانای قووڵتر یان ژێردەقتر لە فیلمێکدا. بۆ نموونە، دژایەتی نێوان رووناکیی و تاریکی دەتوانێت نوێنەرایەتی ململانێی نێوان چاکە و خراپە، بێتاوانی و گەندەڵی، یان راستی و فێڵ بکات. زۆرجار سینەماکاران رووناکیی بەکاردەهێنن بۆ تیشک خستنە سەر کارەکتەرە گرنگەکان یان شتە گرنگەکانی ناو دیمەنێک، سەرنجی بینەر بۆ توخمە سەرەکییە بینراوەکان رادەکێشن و زانیاری دەگەیەنن بەبێ ئەوەی پێویست بە دیالۆگ بکات.
رووناکی جگە لە گرنگی هونەریی و رەمزی خۆی، خزمەت بە ئامانجێکی کردەیی لە فیلمسازیدا دەکات. رووناکییەکی دروست پێویستە بۆ دڵنیابوون لەوەی کە ئەکتەرەکان رووناکی باشیان هەیە و دەربڕینی دەموچاویان دیارە و وردەکارییەکان بە روونی پێناسە کراون. تەکنیکارانی رووناکی لە نزیکەوە لەگەڵ بەڕێوەبەری فۆتۆگرافی کاردەکەن بۆ بەدەستهێنانی دیمەنی دڵخواز بۆ هەر دیمەنێک، رێکخستنی چڕی و رەنگ و ئاراستەی رووناکی بۆ بەرزکردنەوەی کاریگەرییە بینراوەکانی فیلمەکە.
لە کۆتاییدا ناکرێ بەها و گرنگی رووناکی لە سینەمادا زیادەڕەوی تێدا بکرێت. رووناکیی ئامرازێکی بەهێزە کە سینەماکاران بەکاری دەهێنن بۆ دروستکردنی مەزاج و کەش و واتا لە کارەکانیاندا. چ لە رێگەی کاریگەرییە سۆزدارییەکەیەوە، چ لە رێگەی گێڕانەوەی چیرۆکی بینراوەوە، یان رەچاوکردنی پراکتیکییەوە، رووناکی توخمێکی جەوهەری ئەزموونی سینەماییە کە تێگەیشتن و قەدرزانیی بینەر بۆ فیلمێک دەوڵەمەند دەکات.