‎شیعری شاعیرانی براوەی خەڵاتی نۆبڵ

01:02 - 2024-10-10
ئەدەب و هونەر
106 جار خوێندراوەتەوە

‎براوەی نۆبڵی ساڵی 1923

ولیەم پیتەر یتس -ی شاعیر لە ساڵی 1865 لە گوندی ساندیماونت لە ناوچەی دیبلن لە ئێرلەندا لەدایک بووە، باوکی هونەرمەندبووە، کاتێک تەمەنی بۆتە دوو ساڵان خێزانەکەی هەواریان بۆ شاری لەندەن گواستۆتەوە. هەرلەوێ چۆتە بەرخوێندن و دواتر بۆ تەواوکردنی دواناوەندیی گەڕاوەتەوە بۆ ئێرلەندا و چۆتە کۆلێژی هونەر بۆ ماوەی دوو ساڵ. زۆربەی ساڵەکانی ژیانی لە نێوان دیبلن و لەندەندا بەسەر بردووە. دۆستایەتی لەگەڵ زۆرێک لە ئەدیبە ناودارەکان پەیداکردووە، لەوانە(جۆرج بەرناردشۆ و ئۆسکارد وایڵد). یتس، بە ناودارترین شاعیری زمانی ئینگلیزیی دادەنرێت لە سەدەی بیستەمدا. کاریگەرییەکی زۆری لەسەر شیعر و شانۆ هەبووە و جێ پەنجەی لەو بوارانەدا دیارە. لە شیعردا بەوە ناسراوە کە هێماو فەلسەفە رەنگیداوەتەوە تیایاندا. لە ساڵی 1939 لە فەرەنسا کۆچی دوایی کردووە و هەر لەوێش بەخاکسپێردراوە، دواتر لەسەر وەسیێتی خۆی لە ساڵی 1948 تەرمەکەی براوەتەوە بۆ ئێرلەندا و لەوێ بۆ دواجار ئەسپاردەی خاک کراوە.
‎ساڵی 1923 خەڵاتی نۆبڵی پێ بەخشرا، لەپای شیعری ئیلهام بەخشیدا کە هەڵگری خەسڵەتی هونەریی باڵایە و ئاوێنە نمای گیانی سەراپای میللەتەکەیەتی.

‎ کاتێک دادەڕوخێیت


‎کاتێک پیردەبیت و سەرت سپی دەبێت و خەودەتباتەوە،
‎سەرت لار دەبێتەوە، پێڵوەکانت دادەخرێن، 
کاتێک لەسەر کورسییەکە، بەرامبەر سۆپاکە دادەنیشیی،
‎ئەم کێێبە لە رەفەی کتێبخانەکە دەر بهێنە و 
بە هێمنی دەست بەخوێندنەوەی بکە.
‎خەون بەو رۆژانەوە ببینەرەوە، کە چاوەکانت جوانییەکی نەرمیان هەبوو.
سێبەرێکی بێ ئەندازە قووڵیان تیادا دەبینرا .
‎کەم نەبوون ئەوانەی بەو جوانییە سەرسام بوون و رامکران .
‎شەیدای جوانییەکەت بوون، جا بە راستی یان بە درۆوە
‎وەلێ تەنها پیاوێک هەبوو، ئەو گیانە کۆچەرییەتی خۆشدەویست
‎هەروەها خەمی رووخسارتی خۆشدەویست کە رۆژگار زەفەری پێ نەبردبوو.
‎کاتێکیش لەلای دەسکی زۆپا گەرمەکەوە دەچەمیتەوە
‎بەچرپە شتێک بدرکێنە: 
چۆن خۆشەویستی هەڵهات و
هەنگاوەکانی خێرا کرد، بەرەو چیاکانی دەوروبەر،
‎رووخساریشی لەنێوان ئەستێرەگەلێکدا ونکرد؟

وەرگێڕانی لە عەرەبییەوە:
ئاوات حەسەن ئەمین

‎سەرچاوە:قصائد من شعراء جائزه نوبل
إختارها وترجمها د. شهاب غانم، مارس 2009

#ئەدەب و هونەر

بابەتە پەیوەندیدارەکان