هـێزی نه‌رم

سەرژمێریی دەتوانێت دادپەروەر بێت؟

كـه‌ژاڵ ئه‌حمه‌د 



سەرژمێریی گشتی لە عیراق و هەرێمی کوردستان و ناوچەکانی ماددەی 140، پێ دەنێتە قۆناغی جێ بەجێ کردنەوە، ئەم هەنگاوە وەک رۆژی تاقیکردنەوە پێویستی بە خۆئامادەکردن و هەندێک دڵەڕاوکێ هەیە بە تایبەتی بۆ کورد بەرلە هەر نەتەوەیەکی دی. راستە سەرژمێریی هەوڵێکی شارستانییە هێزێکی نەرمی گۆڕانکارییە کە لە دەرئەنجامدا پلانی ئابووری و کۆمەڵایەتی و سیاسیی لەسەر بنیات دەنرێت، تەنانەت دەبێتە نەخشە رێگا بۆ ئەو کێشانەی لە وڵاتەکەماندا هەن بەمەبەستی چارەسەر کردنیان. یەکەم سەرژمێریی لە عیراقدا لە ساڵی 1927 ئەنجامدراوە، بەڵام سەرژمێریی ساڵی 1957ی سەردەمی نوری پاشا بە باشترین سەرژمێریی لە عیراقدا دادەنرێت، لەبەرئەوەی ژمارەی خوێندەوار و نەخوێندەوار، ژمارەی کارکەر و بێ کار، ژمارەی بێ هاوسەر و هاوسەردار و زۆر لایەنی دیکەی گرنگی دیکەی تێدا خراوەتە روو، تەنانەت زۆربەی خەڵکیی کە رۆژی لەدایکبوونیان لە ناسنامەکانیاندا 7/1 - ە، ئاماژەیە بۆ ئەوەی ژمارەیەکی ئێجگار زۆر لە دانیشتووانی عیراق لەکاتی سەرژمێرییەکەدا نەخوێندەواربوون و رۆژی لەدایکبوونی خۆیان و منداڵەکانیان نەزانیووە، هەر بۆیە هەڵمەتی نەهێشتنی نەخوێندەواریی سەریهەڵدا و تا ئێستایش بەردەوامە.
بۆ نەتەوەیەکی هەردەم جینۆساید کراو و هەڕەشە لێکراو رەوایە بیر لە نیقمەتی سەرژمێریی بکاتەوە و ترسی لێی هەبێت بەرلەوەی بیر لە نیعمەتەکانی بکاتەوە. ئەو کوشتن و زیندەبەچاڵکردن و تەنانەت کیمیاباران کردن و راوەدوونان و دەرکردنانەی لەسەر ئەرز و ئاوی باب و باپیران و هەڕەشە کردن لە ئاسایش و ئارامیی ژیان و گوزەران و رزقی رۆژانەی ئینسانی کورد لەلایەن ئەوانەوە کە چاویان بە کورد هەڵنایەت و چاویان بڕیوەتە خێر و بێری خاکەکەی، هەموو ئەوانە جێگەی ئێست و راوەستانن لەسەری و وادەکەن بڵێین: سەرژمێریی ناتوانێت دادپەروەر بێت لەگەڵ کورد، ناو و ژمارەی قووربانیی و شەهیدەکانمان بهێنن، ناوی ئەوانەی لەدەست نائارامی و شەڕ و شۆڕ ژیانیان گواستۆتەوە بۆ دەرەوەی شارە رەسەنەکەی خۆیان یان دوورتر رۆیشتوون و لە وڵاتانی دنیا لە دیاسپۆرا دەژین، ناوی ئەو ماڵانە بنووسن کە لەدەست هەژاریی و دڕندەیی داعش و نائارامیی دەوروبەری کەرکوک و شەنگال و خانەقین و شوێنەکانی دی هەڵاتوون، کە هەموو ئەو کارەساتانەتان بەبیرخۆتان و ئێمەش هێنایەوە دەتوانن بزانن ئێمە چەند بووین لەم عیراقەدا و چۆن کراین بە ئاردی ناو دڕک و لەناو دەبرێین. بەڵام دۆست و دوژمنیش دەزانن لەگەڵ هەموو ئاڵنگارییەکانیشدا کورد رەگەزێکی گرنگ و بەهێزی پێکهاتە بە زۆر بەیەکەوە لکاوەکەی عیراقە و باشیش گەشەی کردووە لەبەرئەوە ئەگەر بمانەوێت دەتوانین لەم تاقیکردنەوە سەختەشدا سەرکەوتووبین.