بیرۆکەی ئەم وتارە هی خۆم نییە، بەڵکو لە لایڤی کەسێکەوە ئیلهامی نووسینەکەم بۆهات، بەناوی (حەمادە سەلوم سەیف) کە پێموابێت ئوردنی بوو، حەمادە بەراوردێکی لەنێوان تاوانەکانی هەردوو رژێمی ئەسەد و سەدامدا دەکرد و لەکۆتاییدا بەو پرسیارە کۆتایی بە لایڤەکەی هێنا کە هۆکاری پیرۆزکردنی سەدام و بەشەیتانکردنی ئەسەد چییە، لەکاتێکدا تاوانەکانی هەردووکیان هاوشێوەن؟
دووفاقی لە مامەڵەی میدیا و شرۆڤەکارانی سیاسیدا سەبارەت بە دەستەواژەی تایفی، هیچ نییە جگە لە سەلماندنی ئەوەی تایفەگەریی مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ
دوورتر لە 2003
تاوانەکانی سەدام و ئەسەد
ئەگەرچی ئەو من ناناسێت و چاوەڕوانی سوپاسی منیش نییە، بەڵام من سوپاسی دەکەم، چونکە هەمان ئەو بیر و بۆچوونەم هەبوو کە ئەو دەریبڕی لە لایڤەکەی و شرۆڤەکەیدا، بەڵام ئەو دەستپێشخەریی کرد و رەنگە بەگوێرەی ئەوەی خۆی باسیکرد، چەند ساڵێک لە سوریاش و لە عیراقیش ژیابێت، بەڵام ئاگادارییەکەی لە تاوانەکانی سەدام حسێن و رژێمەکەی کەمتر بوو وەک لەوەی ئەسەد و رژێمەکەی.
ئەوەی زۆر سەرنجی منی راکێشا تا لەبارەی ئەو بابەتەوە بنووسم، ئەوە بوو کە بەداخەوە شرۆڤەکارانی عەرەبی سوننە و سیاسەتی بەشێکی زۆر لە کەناڵ و سایت و رۆژنامە عەرەبییەکان کە لە ئاراستەی (نەتەوەیی عەرەبیی سوننە مەزهەبەوە نزیکن)، زۆر بە زیادەڕۆییەوە قسەوباس لەبارەی بابەتی (تایفی)یەوە دەکەن و پێیانوایە یان راستتر دەیانەوێت وای وێنا بکەن کە دیاردەی تایفی لەدوای رووخانی رژێمی پێشووی عیراقەوە هاتووەتە ئاراوە و پێشتر ئەو دیاردەیە لە دامەزراوەکانی دەوڵەتی عیراق و هیچکام لە وڵاتانی عەرەبیدا (کە هەموویان سوننە مەزهەب حوکمی کردوون) لەئارادا نەبووە! بەڵام بە چاوخشاندنەوەیەک بە مێژووی عیراقدا بەتایبەتی لە (1963) بەدواوە ئەگەر پێشتر حاڵەت بووبێت، لەدوای ئەو وادەیەوە بووە بە دیاردە و لە سەردەمی رژێمی بەعسی دووەمدا لە دیاردەشەوە گۆڕرا و شێوازێکی سیستماتیکی بەخۆوەگرت.
ئەو دەوڵەتە لە دوای کودەتای شوباتەوە هێواش هێواش کورد و شیعە و تورکمان و مەسیحی و هەموو ئەوانی دیکە (جگە لە عەرەبی سوننە)یان لە هەموو جومگە سەرەکییەکانی حوکمڕانیی دوورخستەوە بە هەردوو رشتی مەدەنی و سەربازییەوە و خۆ ئەگەر کەسانێکیش هەبووبن لە جومگەکانی دەوڵەتەکەدا، ئەوا یان وەک دیکۆر دانراون و بێ دەسەڵات بوون، یاخود لەڕووی پراکتیکییەوە هێندە رۆچووەتە تاوان و دژایەتیی پێکهاتەکانی خۆشیانەوە، هێشتا خودی رژێمەکە نەرم و نیانتر مامەڵەیان لەگەڵ پێکهاتەکانی تردا کردووە.
مایەی سەرسووڕمانە
ئەوەی دەگوزەرێت لە میدیای عەرەبیدا مایەی سەرسووڕمانە، چونکە لەبەرامبەر تاوانەکانی وەک حومس و حەممادا، تاوانی ئەنفال و هەڵەبجە هەیە، هاوشێوەی بەرمیلە کیمیاییەکانی ئەسەد، بۆردومانە کیمییاییەکانی سەدام هەیە، لەبەرامبەر زیندانی سیدنایا و گۆڕە بەکۆمەڵەکانی سوریا، دەیان زیندانی وەک ئەمنە سوورەکە و هەیئەی کەرکوک و ئەبوغرێب و تۆبزاوا و موسڵ و نوگرە سەلمان و دەیان و سەدان گۆڕی بەکۆمەڵ هەیە، کەچی هەمان ئەو کەناڵانەی سەدامیان پیرۆز دەکرد و دەیانکردە پاڵەوان و پاشماوەکانی رژێمەکەیان بە (مقاوەمە) وەسف دەکرد، ئێستا بۆ هەمان تاوانی هاوشێوە لە سوریا مقاوەمەکە بووەتە (پاشماوەکانی رژێمی رووخاو) و مەتر بە مەتری زیندانەکان و تاک بە تاکی زیندانییەکان دەکرێنە پاڵەوان، بەڵام هەموو قوربانییەکانی ئەنفال و هەڵەبجە و هۆڕەکانی باشوور و دوجەیل وەک خائین و چاوساغی بیانی وێنا دەکران.
دوو فاقیی لە مامەڵە
ئەم دوو فاقییە لە مامەڵەی میدیا و شرۆڤەکارانی سیاسی هیچ نییە جگە لە سەلماندنی ئەوەی تایفەگەریی و کارکردن بەو نەهج و رێبازە مێژوویەکی زۆر لە پێشتری هەیە لە 2003، چونکە ئەوە لە رژێمە حوکمڕانەکانی دوای (ئیستیعمار) داکەوتووە و بەجۆرێک رەگی داکوتاوە، تەنانەت ئاگایان لەوەش نەماوە کە ئەڵقەی تاوانەکان زۆرجار وردە وردە لەسەر خۆشیان بەرتەسک دەکرێتەوە تا دەگاتە ئەوەی هەندێک ناوچە دەخرێنە چوارچێوەی سوورەوە و بەتەواوەتی لەسەر هەڵوێستێکیان پەراوێز دەخرێن.
هەر ئەو دۆخەشە وایکردووە کە ئەو شرۆڤەکار و میدیایانە لە بابەتی رۆژئاوای کوردستاندا هەموو ئەو پەلامار و هێرشانەی دەکرێنە سەر رۆژئاوای کوردستان و باکووری سوریا لەلایەن تورکیاوە فەرامۆش دەکەن و چاو لە مەسەلەی ئاسایشی نەتەوەیی و نیشتمانی سوریا و ئاسایشی (نیشتمانی عەرەب) دەپۆشن، بەڵام بۆ غەززە بەوجۆرە زوومی کامێراکانیانی لەسەرە و بووەتە مانشێتی هەموو رۆژنامە و گۆڤارەکان بەناوی بانگەشەوە بۆ ئاسایشی نەتەوەیی عەرەب!
