كۆتاییهاتنی جەنگی سارد و داڕمانی یەكێتیی سۆڤیەت و هەڵوەشانەوەی هاوپەیمانیی وارشۆ، پەراوێزخستنی توركیای لە ناتۆدا لێكەوتەوە و بایەخ و گرنگیشی بۆ ئاسایشی ئەوروپا كەمبووەوە، بەڵام پێشهات و گۆڕانكارییەكانی ئەمڕۆی جیهان خەریكە توركیا بەهێز دەهێنێتەوە سەر گۆڕەپانەكە، بەوپێیەی لەلایەك خاوەنی دووەم گەورەترین هێزی ناتۆیە، كە ژمارەی سوپاکەی زیاتر لە 750 هەزار سەربازە و لەلایەكی دیكەشەوە پێگەیەكی جیۆپۆلەتیكیی گرنگی هەیە و هەردوو گەرووی دەردەنیل و بۆسفۆڕی لەژێر كۆنتڕۆڵدایە، كە رێڕەوێكی گرنگن بۆ روسیا لە دەریای رەشەوە بۆ دەریای سپی ناوەڕاست و بایەخێكی گەورەی لەڕووی سەربازییەوە هەیە.
بەپێی رۆژنامەی تەلەگراف، «گۆڕانكارییەكانی ترەمپ لە سیاسەتی دەرەوەیدا، كە تێیدا هاوپەیمانەكانی كەم كردەوە و پشتی لە ئۆكرانیا كرد و روسیای لە باوەش گرت، زەمینەی بۆ لەیەكتر نزیكبوونەوەی زیاتری ئەوروپا و توركیا هێناوەتەكایەوە».
ئەردۆغانیش پێیوایە «زامنكردنی ئاسایشی ئەوروپا بەبێ توركیا ناتوانرێت بیری لێبكرێتەوە» هەروەها دەڵێت: «گومان لەوەدا نییە كە ئەوروپا پێویستی بە توركیایە».
بەشداریكردنی هاكان فیدان وەزیری دەرەوەی توركیا لە كۆبوونەوەی وڵاتانی ئەوروپا لە لەندەن دوای سكانداڵەكەی زیلینیسكی لە كۆشكی سپی و دواتریش بەشداریكردنی ڤیدیۆیی ئەردۆغان لە كۆبوونەوەی سەربازیی ئەوروپا لە تەك ستارمەری سەرۆك وەزیرانی بەریتانیا و لێپرسراوانی وڵاتانی دیكەی ئەوروپا، نیشانەی پێویستیی ئێستای ئەوروپایە بە توركیا و هەوڵی راكێشانێتی بۆ ناو سیستمی ئاسایش و سەربازیی ئەوروپا لەبەرامبەر ئەو هەڕەشانەی كە روسیا دروستیكردووە بۆ سەر ئارامی و ئاسایشی ئەوروپا.
هەرچەندە داواكاریی توركیا بۆ وەرگرتنی لە یەكێتیی ئەوروپا وەكو ئەندامێكی تەواو، كارێكی قورسە لەبەر ئەو كێشانەی كە توركیا لەگەڵ یۆنان و لە مەسەلەی دەرهێنانی غازی دەریای سپی ناوەڕاستدا هەیەتی، بەڵام پشتتێكردنی ترەمپ لە ئەوروپا و لاوازیی ناتۆ و بێهێزیی وڵاتانی ئەوروپا، پێدەچێت دواجار وابكات دەوڵەتانی یەكێتیی ئەوروپا بە مەرجەكانی توركیا رازی بن، بەمەش رۆڵ و پێگەی توركیا لە داڕشتنەوەی هەیكەلی ئاسایش و سەربازیی ئەوروپادا وادەكات ئەو وڵاتە بكەوێتە بەرەی دژبە روسیا لەلایەك و لەلایەكی دیكەشەوە دەستوەردان و دژایەتییەكانی دژبە ئیسرائیل لە سوریا، ئەو وڵاتە دەخاتە نێوان دووبەرداشەوە.
توركیا دوای بانگەوازەكەی ئۆجەلان و ئیمزاكردنی لێكتێگەیشتنی ئەحمەد شەرع و مەزڵوم عەبدی، لەو بڕوایەدایە كە ئامادەیە بۆ بەدیهێنانی خەونی سەدەی توركی، بێئاگا لەوەی كە گرەوكردن لەسەر ئەوروپای ئێستا گرەوكردنە لەسەر ئەسپی تۆپیوو، چونكە لەلایەك مانای خۆ خستنە دەمی ورچە سپییەکە و لەلایەكی دیكەشەوە رووبەڕووبوونەوەی ئیسرائیل لە سوریا دەگەیەنێت. بەمەش خەونی سەدەی توركیا دەبێتەوە بە بڵقی سەرئاو و زیاتر لەمەش دوورنییە ئەگەر هەر پێچەوانەی شەپۆلەکان مەلە بکات، ئەوا توركیا باشووری ئەناتۆلیاش لەدەست بدات.
