زانست

به‌پێی ڕاپۆرتێكی (WHO)، له‌ هه‌ر(10)كه‌سێك له‌جیهاندا یه‌ك كه‌س هه‌وای پاك هه‌ڵده‌مژێت. به‌م دواییه‌ ڕێكخراوی ته‌ندروستیی جیهانیی كه‌ به‌ (WHO) ناسراوه‌ ڕاپۆرتێكی مه‌ترسیداری بڵاوكردووه‌ته‌وه‌ و تێدا ئاماژه‌ی به‌وه‌داوه‌ كه‌ ساڵانه‌ له‌سه‌رانسه‌ری جیهاندا نزیكه‌ی (7) ملیۆن كه‌س به‌ هۆی ئه‌و ته‌نۆلكه‌ پیسانه‌وه‌ ده‌مرن كه‌ دزه‌ ده‌كاته‌ ناو قوڵایی سییه‌كانیان و دڵیانه‌وه‌ و زۆربه‌ی ئه‌و قوربانیانه‌ش مناڵانن . له‌و ڕاپۆرته‌ی ڕیكخراوی ته‌ندروستیی جیهانیدا ...

ته‌لسكۆبی هابڵ وێنه‌یه‌كی ناوازه‌ی خوشكه‌ گه‌وره‌ی ڕێگه‌ی كاكێشانی گرتووه‌ كه‌ پێشتر به‌م ورده‌كارییه‌ نه‌بینراوه‌. ته‌لسكۆبی هابڵی فه‌زایی له‌ڕێگه‌ی كامێرا زۆر تایبه‌ته‌كه‌یه‌وه‌ كه‌ 3(WFC3)یه‌، وێنه‌یه‌كی جوان و ناوازه‌ی گه‌له‌ ئه‌ستێره‌یه‌كی گرتووه‌ كه‌ به‌ خوشكه‌ گه‌وره‌ی ڕێگه‌ی كاكێشانی ناوده‌برێت كه‌ پێشتر ئه‌و گه‌له‌ ئه‌ستێره‌یه‌ وا به‌ ورده‌كاریییه‌وه‌ نه‌بینراوه‌ ، بۆیه‌ پێشیده‌وترێت خوشكه‌ گه‌وره‌ی ڕێگه‌ی كاكێشان، چونكه‌ یه‌كه‌م جار كه‌ سه‌یر ده‌كرێت له‌ ...

ئا: هێدی جه‌مال سێوی به‌ردین ناوی به‌ری ئه‌و داره‌یه‌ كه‌ له‌بنه‌ڕه‌تدا له‌(هیند) دۆزراوه‌ته‌وه‌ ، به‌ڵام له‌ هه‌ریه‌ك له‌ سریلانكاو تایله‌ندیش هه‌یه‌، سوودێكی زۆری بۆ ته‌ندروستیی مرۆڤ هه‌یه‌ ئه‌م داره‌ به‌رزییه‌كه‌ی ده‌گاته‌ (9)مه‌تر، به‌رێكی هه‌یه‌ خڕه‌و تیره‌كه‌ی (5-6) سانتیمه‌تره‌ و توێكڵێكی زۆر ڕه‌قی هه‌یه‌ ، ناوه‌كه‌شی دوو پێكهاته‌ی تێدایه‌ كه‌ یه‌كێكیان پێكهاته‌یه‌كی نه‌رمی قاوه‌ییه‌ ئه‌وی تریان پێكهاته‌یه‌كه‌ وه‌ك تۆپی سپی وایه‌. ...

تانیا ئاواره‌ دوای پڕۆسه‌ی هاوسه‌رگیری زۆرن ئه‌و كه‌سانه‌ی كێشیان زیاد ئه‌كات ئه‌م دیارده‌یه‌ له‌ هه‌موو جیهاندا و له‌ كوردستانیشدا بڵاوه‌. له‌باره‌ی هۆكاره‌كانی زیاتر بوونی كێش دوای پڕۆسه‌ی هاوسه‌رگیری له‌ پیاواندا. د.كامه‌ران ڕه‌سوڵ ژاژڵه‌یی / پسپۆڕی زانستی خۆراك و نه‌شته‌رگه‌ری گشتی ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌دات: ١- گرنگی نه‌دان به‌شێوه‌ی له‌شولار دوای هاوسه‌رگیری وه‌رزش نه‌كردن و گرنگی نه‌دان به‌ خواردنی ته‌ندروست ٢- خواردنی ...

خه‌ڵاتێكی هاوشێوه‌ی نۆبڵ ده‌به‌خشرێته‌ بیركارێكی كورد ڕۆژی یه‌كی ئه‌م مانگه‌ مامۆستایه‌كی كوردی زانكۆی كامبریج خه‌ڵاتی فیڵدزی پێبه‌خشرا كه‌ هاوتای خه‌ڵاتی نۆبڵه‌ و ده‌درێت به‌كه‌سانی داهێنه‌ر له‌ بواری بیركاریدا. ڕۆژی سێشه‌ممه‌ (یه‌كی ئابی 2018) له‌ مه‌راسیمێكدا خه‌ڵاتی فیڵدز به‌خشرایه‌ كوڕه‌ كوردێكی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان كه‌ ماوه‌یه‌كی زۆره‌ وه‌ك په‌نابه‌ر له‌ به‌ریتانیا ده‌ژیی و مامۆستای بیركاری و ئاماره‌ له‌زانكۆی كامبریج و به‌ هۆی ...

ئێواره‌ی(27)ی ئه‌م مانگه‌ زۆربه‌ی زۆری دانیشتوانی جیهان شاهێدی درێژترین مانگگیرانی ئه‌م سه‌ده‌یه‌ بوون ، به‌ڵام زۆركه‌س بێئاگا بوون له‌ نزیكبوونه‌وه‌ی مه‌ریخ كه‌ ئه‌ویش یه‌كێكی تر بوو له‌دیارده‌ گه‌ردوونییه‌ ده‌گمه‌نه‌كان. ڕۆژی هه‌ینی 27ی مانگ مانگگیرانی ته‌واوه‌تی له‌ زۆربه‌ی وڵاتانی ئه‌وروپا و ئاسیا و ئوستورالیا و ئه‌فریقیا و به‌شێك له‌ ئه‌مریكای لاتین ڕوویدا و خه‌ڵك توانیان به‌ ئاسانیی ئه‌م دیارده‌ گه‌ردوونییه‌ ناوازه‌یه‌ ...

د. زاهیر سۆران* بەشی دووەم له‌به‌ر گرنگی بابه‌ته‌كه ‌و روونكردنه‌وه‌ی چه‌ند لایه‌نێكی نهێنی و نادیارو سه‌رسورهێنه‌ری تۆماركراوی بابه‌ته‌كه،‌ چه‌ندین زانیاری نێو لێكۆڵینه‌وه‌كانتان بۆ روون ده‌كه‌ینه‌وه‌، كه‌ گرنگترینیان‌ ئه‌مانه‌ن: ١ . وه‌ستاندنی سووڕی خوێن (گه‌وره‌و گچكه‌) به‌پێی توێژینه‌وه‌كان، ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ له‌ به‌شی بوژاندنه‌وه‌ی نه‌خۆشخانه‌كاندا بوون، باس له‌ مردنی مروڤ ده‌كه‌ن، به‌و پێیه‌ هێدی هێدی دڵیان ده‌وه‌ستێت، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ڕاوه‌ستاندنی سووڕی ...

زانست و زانیارییه‌ كۆنه‌كان پێیانوابووه‌ كه‌ مانگ باران ده‌هێنێت یان باران ده‌باته‌وه‌ ، بۆیه‌ وه‌رزێر و جوتیارانی سه‌رده‌مانی زوو له‌زۆربه‌ی ناوچه‌كانی گۆی زه‌ویدا ڕه‌چاوی قۆناغه‌كانی مانگیان كردووه‌ و به‌پێی شێوه‌ی ڕووی مانگیش ناوی جیاجیایان لێناوه‌، به‌ڵام ته‌نها ڕاستیی زانستیی چه‌سپاو ئه‌وه‌یه‌ كه‌ مانگ كاریگه‌ریی له‌سه‌ر هه‌ڵكشان و داكشان هه‌یه‌‌و چیرۆكه‌كانی دیكه‌ ته‌نها گریمانه‌ن. له‌ به‌رامبه‌ردا توێژه‌ره‌وانی كه‌نه‌دا توێژینه‌وه‌یه‌كیان كرد له‌سه‌ر ...

تانیا ئاواره‌ دوای پڕۆسه‌ی هاوسه‌ری زۆرن ئه‌و كه‌سانه‌ی كێشیان زیاد ئه‌كات ئه‌م دیارده‌یه‌ له‌ هه‌موو جیهاندا و له‌ كوردستانیشدا بڵاوه‌. له‌باره‌ی هۆكاره‌كانی زیاتر بوونی كێش دوای پڕۆسه‌ی هاوسه‌ری له‌ خانمادا د.كامه‌ران ڕه‌سوڵ ژاژڵه‌یی / پسپۆڕی زانستی خۆراك و نه‌شته‌رگه‌ری گشتی ئاماژه‌ی به‌وه‌دا: ١- گرنگی نه‌دان به‌ وه‌رزش و خواردنی ته‌ندروست و كێشی له‌ش : خانمان كاتێكی زۆر ته‌رخان ئه‌كه‌ن بۆ ...

زاناكان گه‌شه‌یانداوه‌ به‌ پرۆگرامێكی كۆمپیوته‌ریی كه‌ ده‌توانێت به‌ هۆی ژیرییه‌كه‌یه‌وه‌ به‌شدار بێت له‌ پاراستنی ته‌ندروستیی گشتی مرۆڤ و چاره‌سه‌ركردنی ئاوی خواردنه‌وه‌. به‌ هۆی پێشكه‌وتنی ته‌كنیكی ژیریی ده‌ستكرده‌وه‌، چاودێریكردنی وێسته‌گه‌كانی پاكتاوكردنی ئاو هه‌رزانتر و ئاسانتر بووه‌، ئه‌مه‌ش یارمه‌تیده‌ر ده‌بێت له‌ پاراستنی ته‌ندروستیی گشتیی، ئێستاش توێژه‌ره‌وه‌كان سه‌رقاڵی ئه‌وه‌ن گه‌شه‌ بده‌ن به‌ وێنه‌یه‌كی بازگانیی ئه‌و پرۆگرامه‌ كۆمپیوته‌رییه‌ كه‌ شیاو بێت بۆ تاقیگه‌ و ...