كه‌شتی نوح

قورقوشم توخمێكی كیمیایی ژەهراوییە و كاردەكاتە سەر چەند كۆئەندامێكی لەش و بە تایبەت كاریگەریی خراپی هەیە لەسەر مناڵان. بەپێی راپۆرتێكی نێودەوڵەتیی ساڵانە(800 ملیۆن مناڵ لەسەرتاسەری جیهاندا ئەگەری ئەوەیان هەیە بە هۆی قورقوشمی ژەهراوییەوە تووشی زیانی گەورەی جەستەیی بن و شوێنەواری ئەو كاریگەرییانەش بە ئاسانی لەناو ناچێت. ئەو ڕاپۆرتە كە لەلایەن ڕێكخراوی یونیسێف و بە هاوبەشیی لەگەڵ رێكخراوی(PURE- EARTH )نێودەوڵەتییەوە ئامادە ...

ئاماده‌کردنی: سه‌ربه‌ست عه‌بدولره‌حمان زانایانی هیند و بەریتانیا ماددەیەكیان داهێناوە كە جگە لە دووبارە بەكارهێنانەوەی پلاستیك، ژینگەش لە دووەم ئۆكسیدی كاربۆن ڕزگار دەكات. زانایانی هیند و بەریتانیا ماددەیەكی نانۆیی كونیلەداریان داهێناوە كە دەتوانێت گازی دووەم ئۆكسیدی كاربۆن بگۆرێت بۆ ووزەی گەرمیی و خاشاكە پلاستیكییەكان بكاتەوە بە ماددەی كیمیایی. بەگوتەی گۆڤاری(Nature Communications)گەرمبوونی جیهانیی كە بە هۆی قەتیسبوونی گەرمای گۆی زەوی و پیسبوونی ...

ئاماده‌کردنی: سه‌ربه‌ست عه‌بدولره‌حمان خواردنی سه‌وزه‌ داده‌نرێت به‌ سه‌رچاوه‌یه‌كی گرنگ بۆ ڤیتامین و كانزاكان، له‌وانه‌ ڤیتامین G،A وه‌ پۆتاسێۆم و مغنیسێۆم. هه‌روه‌ها بوونی ڕیشاڵی سللیلۆز،كه‌ هه‌رس ناكرێت له‌ گه‌ده‌دا ده‌مێنێته‌وه‌ و هه‌ست به‌ برسێتی نا‌كرێ، وه‌ یارمه‌تی جوڵه‌ی ڕێخۆڵه‌كان ده‌دات. سه‌وزه‌ هه‌ندێكیان گه‌ڵاكانیان ده‌خوڕێ وه‌ك سڵق، كاهوو، كه‌له‌رم، كه‌ره‌وز، مه‌عده‌نوس، ته‌ڕه‌تیزه‌، كه‌وه‌ر، نه‌عنا، ته‌رخون، جاتره‌، ڕێحانه‌ی سه‌وز، پونگه‌. هه‌ندێكیش به‌ره‌كه‌ی له‌وانه‌ ...

ئەفریقییەكان لەگەڵ ئەوەی خۆریشیان هەیە بە شێوەیەكی ترسناك بەدەست كەمیی ڤیتامین (D)یەوە دەناڵێنن. ئەوەی زانراوە كەمیی ڤیتامین (D) لەو ناوچانەدا زۆرە كە كەشو هەوایەكی ساردییان هەیە و كەشی خۆرەتاوییان كەمە، بەڵام لەتوێژینەوەیەكی نوێدا دەركەوتووە، زۆربەی دانیشتوانی كیشوەری ئەفریقیا سەرەرای ئەوەی كەشی خۆرەتاوییشیان زۆرە كەچی بەدەست هەمان كێشەوە دەناڵێنن، كەواتە هۆكاری چییە؟ ڕۆڵی زندەیی خۆر ئاستی ڤیتامین(D) بەشێوەیەكی سەرەكیی پشت بە ...

بێرت فریشمان و: كوردەوان محەمەد سەعید نیكۆلاس كار نووسەری ئەمریكایی لە كتێبەكەیدا بە ناوی (ئینتەرنێت چی لە مێشكمان دەكات) سەرنجی هەموانی بۆ هەندێك پرسیار راكێشاوە، كە تا ئێستاش نەمانتوانیوە پەی پێ ببیەن، لەوانە: ئینتەرنێت دەبەنگ‌و كەمهۆشمان دەكات؟ یان ئەم تەكنۆلۆژیایە دەبێتە هۆی پاشكەوتەییمان؟ ئەم نووسەرە گرنگیدانی خۆی لەسەر ئینتەرنێت چڕ كرۆدەوە، ئەو تەكنۆلۆژیایەی كە خۆی زیرەك نییە بەڵكو لە راستیدا ...

توێژەرەوەكانی زانكۆی (نۆرس ئیسترن)ی ئەمریكا ئامێرێكی نوێیان داهێناوە كە دەتوانێت لەماوەی چەند چركەیەكدا ڤایرۆسی كۆرۆنا لە سەر ڕووبەرەكان و لە ناو هەوای شوێنێكدا ئاشكرا بكات. توێژەرەوەكانی زانكۆی (نۆرس ئیسترن)ی ویلایەتی ماساچوتسی ئەمریكا ئامێرێكیان داهێناوە كە بریتییە لە ئامێرێكی هەستیاری گازی كیمیایی، دەتوانێت گەردیلە مایكرۆبی و ڤایرۆسییە هەڵواسراوەكانی هەوا ئاشكرا بكات ، لەوانەش (سارسcov-2). (نیان سەن) مامۆستای ئەندازەی كارەبایی و كۆمپیوتەر ...

نووسینگەی كەركوك، هێمن ئەحمەد ئەكەر قسە لەگەڵ هەر تاكێكی ئەم كۆمەڵگەیەدا بكرێت خۆی بەرۆشنبیر لەقەڵەم دەدات، بۆیە دەپرسین ئایە ئەو كەسانەی كەخۆیان بەئازادی خوازو ڕوشنبیر دەزانن هەر ئەو كەسان نیین كەكۆمەڵگە درووست دەكەن‌و دەبنە ڕیگر لەبەردەم چەندین ژن‌و كج بۆئەوەی خوێندن تەواو نەكەن یان لەماڵ نەچنە دەرەوە ئایە ئەمە خۆی لەخۆیدا توندووتیژی نییە دژ بەژنان؟. حاڵەت هەبووە سێ ساڵی خایاندووە ...

زانایەكی بەریتانیی پسپۆڕی بواری بەرگریی جەستە لەبەردەم پارلەمانی وڵاتەكەیدا ئاماژەی بەوەدا كە ڕەنگە ڤایرۆسی كۆرۆنای ناسراو بە (كۆڤید-19) لەناو نەچێت و بۆ هەمیشە بمێنێتەوە. (جۆن بێڵ)زانا و پسپۆڕی بواری بەرگریی جەستە كە مامۆستای پزیشكییە لە زانكۆی ئۆكسفۆردی بەریتانیا لە لێدوانێكیدا لەبەردەم لیژنەی تەندروستیی و چاودێریی كۆمەڵایەتی لە ئەنجومەنی گشتیی وڵاتەكەیدا وتی» ڕەنگە ڤایرۆسی كۆرۆنا بە تەواوی لە ناو نەچێت و ...

زانایانی ئەمریكیی ماسكێكی سلیكۆنیان داهێناوە كە لە بەرگریی ڤایرۆسەكاندا لە (N95) باشترە و دەتوانرێت (١٠٠)جار بەكار بهێنرێتەوە. هاوكات لەگەڵ ئامادەكارییەكانی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بۆ ( شەپۆلی دووەمی ) ڤایرۆسی كۆرۆنا، زاناكان لە پێشبڕكێدان بۆ پڕكردنەوەی پێداویستییە پزیشكییەكان و ئامڕازەكانی بەرەنگاربوونەوەی ڤایرۆسی كۆرۆنا. لەم چوارچێوەیەشدا ماسكی پتەو و كارا سەر لیستی ئەو ئامڕازە پێویستانەیە كە دەكرێت بە هۆیەوە شەڕ لەگەڵ ڤایرۆسی ...

ئاماده‌کردنی: سه‌ربه‌ست عه‌بدولره‌حمان هەروەك چۆن كونە ڕەشەكانی گەردوون زانایانی گەردونی سەرقاڵ كردووە و بەردەوام نهێنی نوێیان لەبارەوە ئاشكرا دەكرێت، لەسەر زەویش كونە شینەكان بوونەتە جێگەی سەرنجی زانایانی بواری دەریا و ئۆقیانووسەكان. تیمێكی زانستی سەر بە دامەزراوەی نیشتمانیی ئەمریكا بۆ ئۆقیانووسەكان و بەرگەهەوا كە بە (NOAA)ناسراوە، بۆ یەكەمین جار لە مێژوودا سەرقاڵی كاری هەڵكەندن و دۆزینەوەن لە كونێكی شیندا كە بە ...