(ستان) یا كورد ووتەنی(ئاست) بەشوێن دەووترێ. كەواتە-كوردستان-واتای شوێنی كوردە. بەڵام ئەم (ستان) ە هەر بۆ كورد نی یە. بەڵكو زۆر جێگەو ووڵاتیتر ناوەكەیان بە (ستان) كۆتایی دێ، ئەوەتا (سیستان) و (بلوجستان) و قرغیزستان و گەلێك ووڵاتی تر (ئێران) و هیندستان و پاكستان. كوردیش بە (ئەرمینیا) دەڵێ (ئەرمەنستان) فارس و تەنانەت كوردی ئێرانیش بە پۆلۆنیا دەڵێن: (لهستان)، با (عبدالحق میقرانی) ی ...
زیاتر »د.عیزهدین مستهفا
ئاین و زمان
ئەم كوردی یە سەقەتەی ئەمڕۆ-زۆر ووشەی سەر بە ئاینیشی تێكداوە. ئەوەی من بیستوومە- نەمانووت- نوێژم كرد، یا (نوێژی بەیانیم بە قەزا گێڕایەوە)-بەڵام ئەم قسەكەرانەی ئێستا دەفەرموون (نوێژی خوێند) دیارە هەرگیز نوێژیان نەكردووە. بەرامبەر بەوەش دەڵێن(دوعای خوێند)- بۆ دوعا دوو جۆر دەووترا-(دوعای كرد) كە لەخوا بپاڕایەوە (ئاهی گیرا كا)-ئەگەر (دوعایەكی نوسراوی كۆنی بخوێنایەوە دەووەترا (دوعاكەی فڵان ئیمام یا فڵان مەلای خوێندەوە). ...
زیاتر »ئاسمان
لە (ئان) و ئاسمانەوە دێمە سەر زەوی زۆر لەو ناوانە جێ دێڵم كە كۆتاییان بە (ئان)ی سومەری هاتووە بۆ دەرفەتیتر-بەڵام لەسەر زەوی یە كاغەزەكانما دەگەڕێمو دەنووسم. پێم خۆشە كە نووسەر ووشەیەك بەكار دێنێ و دوور بێ لە بەشە دیالێكتی ئەم گۆڤارە- واتە بەشە دیالێكتی سلێمانی-بنووسێ- لە فڵان شوێن دا دەڵێن: ئەوەتا لەبەردەمی ووتارێك دامو نووسەرەكە (گاشە بەرد) ی بەكارهێناوە. من ...
زیاتر »ئان
زۆر دەمێكە-خولیام داوەتە سەر ئەو وشە كوردیانەی كۆتاییان بە (ان) دێت-چونكە لەكوردیدا زۆرن، بەتایبەتی لەكۆتایی ناوی شارو دێدا. هەر ووشەیەكم دەدی كە كۆتایی یەكەی بە (ان) دووایی هاتبێ-لەسەر كاغەزە شڕەكانی یادداشتەكانمدا تۆمارم دەكرد-لێكدانەوەی ئەم كۆتایی یەم لا ئاشكرا نەبوو. تا لەم دوواییەدا ووتارێكم لەسەر زمانی سومەری خوێندەوە. كتوپڕ خورپەیەكی دا بە دڵمدا. سەیر كەن-لە زمانی سۆمەریدا كە كۆنترین زمانی ئەم ...
زیاتر »پێشوو
نەگبەتی یەكم لەوە دایە كە گوێ لەم تەلەفزیۆنە زۆر بێو بۆر بێ یانە مان دەگرم. گوێ لە دەنگوباسی دەگرم. سەیری بەرنامەكانی دەكەم. لە زۆر لەو دەنگوباسانەدا هەموو شەوێك (میوان) ی بەرنامە دەبینم- پێشكەشی دەكەن بە ناوی: – سەرۆك كۆماری پێشووی (فڵان) ووڵات. – سەرۆك وەزیرانی پێشووی (فڵان) ووڵات. – وەزیری ناوخۆی پێشووی (فڵان) ووڵات. – سەرۆكی پێشووی زانكۆی فڵان یا ...
زیاتر »دوو هەڵە
كورد ئەڵێ: (مەلاش غەڵەت دەكا) من كە حەوت پشت كورە مەلام و ڕەنگە بشوێرم بڵێم: مەلام. ئەوە دەڵێمەوە- چونكە قسەی ناو كوردەو قسەی ناو مەلاكانیشە. كە بەڕاستی (مەلا) هەبوون. ناڵێم ئێستا نین، بەڵام كەمن. دەی با بێمە سەر (ئەسڵی مەسەلە). ئەوا (كونج) ئەنووسم. ناتوانم بۆ هەر كونجێك بچمەوە سەر سەرچاوەو كتێب. وا بزانم ئەو جۆرە نووسینەش و تەنانەت ئەوانەش كە ...
زیاتر »بۆ كتێب
جارێ من(كتێب) دەڵێم و وەكو هەندێك (كتاب) ناڵێم- چونكە لام وایە كە كورد- ئەو (ئەلف)ەی خوار كردۆتەوەو بووە بە (كتێب)- ئیتر بووە بە كوردی. ئەمجۆرە گۆڕینانەی ووشەش لە زۆر لە زمانە یەك ڕەگەزو دراوسێكانی جیهاندا هەیە و نموونەم زۆر لایە-با بیاندەمە دەست زمانەوانەكانمان كە لە خوا بەزیاد بێ ئێستا زۆرن. من زمانەوان نێم- بەڵام كۆمەڵێك لەم یەكچوونانەم لای خۆم دەست ...
زیاتر »بۆ گاڵتە…
خۆ نابێ هەر شتی (جیددی) بنووسم. جاروبار با گاڵتەشی تێبكەوێ. كونجێكەو خوا داومێ، ناڵێم كاك ستران داویمی یە- بەڕێزە سوپاسێكیشەوە. دەی- شاعیری هەڵكەوتوو- عەبدوڵڵا پەشێو- پارچە شیعرێكی نووسیبوو بەناوی (شێتەكانی شار) ەوە. دیارە هەولێر شێتیشی تێدایە (نعوذ بالله). وا منیش لێرەدا بەناوی شێتێكی شارەوە دەنووسم. ناوی (مەلا فایەق) بوو- بۆ باسی ئەو و براكانیو باوكی دووایی قسەم هەیە. مەلا فایەق ...
زیاتر »پێنج كورد
دیارە من هێشتا هەر باوەڕم بە خەباتی چینایەتی هەیەو بەبیر و بە نووسین و بەكار خۆم لەڕیزی چینی كرێكارو زەحمەتكێشانی (هاوڕێی) دا دەبینم بەڵام ئەمە ڕێگەم لێ ناگرێ كە بڵێم ( كوردم). بەڵێ-بەكوردی لەدایكبووم و ژیاوم و هەمیشە كەسێك بووم لە ڕیزی بزووتنەوەی ئازادیخوازانی كورددا. كە دەڵێم: كوردم. چونكە لەدایك و باوكێكی كورد لە دایكبووم و باوكم بە كوردی بانگی ...
زیاتر »وتارێکی بڵاوکراوەی پێش 19 ساڵ رهفیق حیلمی 1899-1960
زهنگێك دای بهگوێمدا، وا سهد ساڵهی لهدایكبوونی رهفیق حیلمی یه، بۆ بێدهنگیت؟ پێش ههموو كهس نهتنووسیبوو دهبێ لهیادی لهدایكبووندا یادی نهمرانمان بكهینهوه. ههر لهناو دهروونی خۆمدا ووتم: دهبوو بۆ ئهو یاده(سهد مهشخهڵی ئاگرین)و سهد تۆماری نووسین ببهینه سهر گڵكۆی ئهویش بهڵام كه كهسیتر بهبیریدا نهیهت دهبێ منی لانهوازو بیدهسهڵاتو كهنارخراو، یا یهكێتی نووسهرانی (لێره) لهكارخراو چیمان پێ بكرێت. تۆماری گلهیی ...
زیاتر »